Gần đây tôi bị gầy sút, mệt mỏi, đau các khớp nhỏ, đau mỏi cơ, rối loạn kinh nguyệt và nổi các ban đỏ trên da. Đi khám, bác sĩ cho biết tôi bị luput ban đỏ hệ thống. Tôi được kê đơn gồm rất nhiều loại thuốc, trong đó có thuốc chống viêm giảm đau. Xin hỏi, vì sao lại dùng loại thuốc này?
N.T.Y (Bắc Ninh)
Luput ban đỏ hệ thống (LBĐHT) là bệnh không thể điều trị khỏi hoàn toàn nhưng có thể kiểm soát được nếu điều trị đúng. Mục đích chính của việc điều trị này là nhằm giảm thiểu triệu chứng và hạn chế các tổn thương nội tạng nặng. Trong giai đoạn cấp tính, người bệnh cần được tăng cường nghỉ ngơi, nhưng vẫn cần một chế độ vận động hợp lý để tránh teo cơ và cứng khớp. Các thuốc chống viêm giảm đau không steroid (NSAIDs) như aspirin, ibuprofen, naproxen, nimesulide có hiệu quả tốt với các triệu chứng ở cơ và khớp. Tác dụng phụ thường gặp nhất của chúng là gây viêm loét dạ dày tá tràng và để hạn chế tối đa tác dụng phụ này, chúng nên được dùng trong bữa ăn.
Ngoài ra, với những trường hợp bệnh nặng có tổn thương nội tạng, các thầy thuốc thường kê các loại corticosteroid như prednisolone, methylprednisolone (solu-medrol, medrol), prednisone (cortancyl), betamethasone (celeston) có tác dụng chống viêm mạnh hơn nhóm NSAIDs nhưng cũng nhiều tác dụng phụ hơn. Các tác dụng phụ thường gặp của nhóm thuốc này là viêm loét dạ dày tá tràng, tăng đường máu, loãng xương, rạn da, tăng nguy cơ nhiễm khuẩn, ức chế tuyến thượng thận, chúng nên được uống một lần sau bữa ăn sáng.
Bên cạnh đó, các thuốc chống sốt rét như hydroxychloroquine, chloroquine có hiệu quả khá tốt với các tổn thương ở da và khớp. Các thuốc ức chế miễn dịch như azathioprin (imuran), cyclophosphamide (endoxan), cyclosporin (sandimmun) chỉ dùng trong những trường hợp nặng không đáp ứng với corticosteroid đơn thuần do chúng thường có rất nhiều tác dụng phụ nguy hiểm. Cho đến nay, chưa có một loại thuốc đông dược nào chứng minh được hiệu quả rõ rệt trong điều trị LBĐHT. Do đó, người bệnh nên hết sức thận trọng khi sử dụng các thuốc này, vì chúng cũng có thể gây ra nhiều tác dụng không mong muốn cho người bệnh, thậm chí có thể đe dọa tính mạng.
BS. Nguyễn Khánh