Dự thảo luật Dân số đang được đưa ra lấy ý kiến quy định phụ nữ có quyền được phá thai theo nguyện vọng nếu thai dưới 12 tuần tuổi, trừ trường hợp phá thai để lựa chọn giới tính thai nhi, gây hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe.
Bên cạnh đó, cũng theo dự thảo, chị em cũng được thực hiện thủ thuật này trong trường hợp mang thai gây nguy hại đến tính mạng hoặc sức khỏe của thai phụ, thai nhi; do loạn luân; bị hiếp dâm; nguy cơ sinh ra trẻ có dị tật hoặc có nguy cơ phát triển không bình thường nếu tuổi thai từ 12 tuần tuổi trở lên.
Ông Nguyễn Văn Tân, Phó tổng cục trưởng phụ tách Tổng cục Dân số-Kế hóa gia đình cho biết, đây cũng là nội dung hiện có 2 luồng ý kiến khác nhau. Một là duy trì chính sách như hiện nay- phá thai theo nguyện vọng, tự do; hai là nạo phá thai có điều kiện- mục đích làm giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh.
Theo Tổng cục Dân số, nếu quy định điều kiện phá thai sẽ có tác động tích cực giúp hạn chế tình trạng phá thai quá dễ dãi; hạn chế sự lợi dụng phá thai để lựa chọn giới tính trước sinh. Tuy nhiên nó sẽ hạn chế một phần quyền sinh sản của cá nhân, cặp vợ chồng, nhất là các trường hợp mang thai ngoài ý muốn; tạo sự không bình đẳng giữa nhóm người có thai dưới 12 tuần tuổi với nhóm người có thai trên 12 tuần đến 22 tuần tuổi. Bên cạnh đó, quy định này cũng có thể gia tăng tình trạng phá thai không an toàn…
Còn nếu giữ như quy định nay, phụ nữ có quyền phá thai theo nguyện, trừ trường hợp phá thai vì lý do lựa chọn giới tính hoặc phá thai làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe phụ nữ. Quy định như thế sẽ bảo đảm quyền sinh sản của cá nhân, cặp vợ chồng trong mọi trường hợp về thời gian, khoảng cách sinh, sinh con, không sinh con, mang thai, không mang thai… Tuy nhiên, do phá thai theo nguyện vọng, cộng thêm người làm dịch vụ phá thai dễ dãi quá, cơ quan quản lý buông lỏng có thể dẫn đến việc lợi dụng phá thai để lựa chọn giới tính thai nhi.
Việt Nam đã đạt được nhiều thành tích trong việc giảm tỷ lệ phá thai qua từng năm. Theo số liệu của ngành y tế, số ca phá thai từ 80.000 năm 1988, tăng lên 1,2-1,3 triệu trong giai đoạn 1993-1997, đã giảm xuống còn 60.000 vào các năm 2006-2010 và 40.000 ca trong các năm 2011-2013. Dù giảm song con số này vẫn còn cao.
Các chuyên gia cho rằng tình trạng mất cân bằng giới tính tại Việt Nam diễn ra muộn nhưng tốc độ gia tăng rất nhanh. Hiện có quy định nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi dưới mọi hình thức, cung cấp giới tính thai nhi nhưng thực tế ngược lại. Có đến 83% phụ nữ mang thai biết giới tính thai nhi trước khi sinh.
Trước đề xuất nêu trên, bác sỹ Lê Thị Kim Dung- Trung tâm Y khoa Thái Hà cho biết, bà ủng hộ quy định cấm phá thai trên 12 tuần tuổi theo đề xuất của Tổng cục Dân số. Sở dĩ như vậy là do, việc phá thai trên 12 tuần sẽ hạn chế được tình trạng lựa chọn giới tính thai nhi, đồng thời hạn chế những nguy cơ về sức khỏe với thai phụ. Bác sỹ Lê Thị Kim Dung cho biết, hiện nay tỷ lệ thanh thiếu niên phá thai rất lớn. Nhiều vụ phá thai khiến người trong cuộc cảm giác đau lòng vì sự thiếu hiểu biết đến đáng trách của các bạn trẻ và gia đình.
Thời gian vừa qua, trên địa bàn thành phố Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và nhiều địa phương khác, tình trạng lạm dụng phá thai bằng thuốc, phá thai khi thai đã lớn xảy ra khá thường xuyên, gây nguy hiểm cho sức khỏe thai phụ. Bà Lưu Thị Liên- Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội cho biết, thời gian vừa qua, trên địa bàn thành phố xảy ra một số trường hợp phá thai bằng thuốc tại các cơ sở khám chữa bệnh sản phụ khoa bị biến chứng chảy máu kéo dài, vỡ tử cung, sốc… rất nguy hiểm, phải chuyển tuyến, cấp cứu điều trị tại các bệnh viện của thành phố và trung ương, thậm chí có trường hợp nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh. Theo bà Liên, nguyên nhân là do các đơn vị chưa tuân thủ nghiêm túc các chỉ định, phá thai quá phạm vi cho phép.
Nguyễn Hoàng
