Trong ba năm trở lại đây, ngành y tế đang quyết liệt thực hiện mục tiêu Người Việt Nam ưu tiên dùng thuốc Việt Nam vừa để giúp người bệnh chi trả mức chi phí hợp lý và vừa thúc đẩy ngành công nghiệp dược trong nước phát triển. Vậy kết quả bước đầu thực hiện mục tiêu này đến đâu? Xung quanh vấn đề này, Cục trưởng Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) Trương Quốc Cường cho biết, từ khi Bộ Y tế triển khai chương trình “Người Việt Nam dùng thuốc Việt Nam” và hưởng ứng chỉ thị “Người Việt Nam dùng hàng Việt Nam” của Bộ Chính trị và Chính phủ, tỷ lệ thuốc sản xuất trong nước cũng như tỷ lệ thuốc nội được sử dụng tại các bệnh viện (BV) đã tăng lên rõ rệt.
TS. Trương Quốc Cường.
PV: Xin ông nói cụ thể hơn về những kết quả việc triển khai chương trình “Người Việt Nam dùng thuốc Việt Nam”?
TS. Trương Quốc Cường: Ở tuyến huyện, trước khi triển khai đề án, tỷ lệ sử dụng thuốc trong nước chiếm 61%, sau khi triển khai thì con số này đã tăng lên 69,3%, xấp xỉ 70%. Đây là con số rất đáng khích lệ. Ở tuyến tỉnh, trước khi triển khai đề án thì sử dụng thuốc trong nước đạt 31%, sau khi triển khai đã lên đến gần 35%. Riêng tại tuyến TW, con số này có khiêm tốn hơn, trung bình đạt được khoảng 11%. Tuy nhiên, tại một số BV tuyến TW lớn thì tỷ lệ này đã gia tăng đáng kể. Ví như tại BV Việt Đức, tỷ lệ sử dụng thuốc sản xuất trong nước lên tới 30%, BV Chợ Rẫy là 40% và đặc biệt là BV Thống Nhất (TP. Hồ Chí Minh) lên đến 65%.
Đúng là hiện nay tỷ lệ dùng thuốc trong nước ở BV tuyến TW trung bình là 11%. Tôi cho rằng con số 11% là con số thấp. Chúng ta có thể cải thiện được tình hình, nếu có những chính sách tốt, đặc biệt làm tốt hơn nữa công tác tuyên truyền.
Ngoài ra, tính đến hết năm 2015, cả nước có 163 nhà máy đạt tiêu chuẩn “Thực hành tốt sản xuất thuốc theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới”, doanh thu sản xuất trong nước ngày càng tăng. Thuốc sản xuất trong nước đã bảo đảm 50% nhu cầu sử dụng thuốc của thị trường và đã sản xuất được 10/12 loại vắc-xin trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng.
PV: Thưa ông, như những gì ông nói thì việc triển khai chương trình “Người Việt Nam dùng thuốc Việt Nam” cũng đã thu được nhiều kết quả. Tuy nhiên, có một thực tế hiện nay là không chỉ người bán thuốc, bác sĩ kê đơn mà kể cả người dân thường có quan niệm cho rằng thuốc ngoại đắt hơn thuốc nội nên chất lượng thuốc ngoại tốt hơn. Ông đánh giá sao về điều này?
TS. Trương Quốc Cường: Thực ra thì nếu chúng ta phát biểu phải căn cứ vào cơ sở khoa học. Thuốc ngoại hay nội tốt hay không thì phải có bằng chứng. Bằng chứng tốt nhất của một thuốc mà nói rằng tốt đó là có sự tương đương sinh học với các thuốc biệt dược. Sau khi Luật Dược ra đời, chúng tôi đang sửa đổi thông tư về thử thuốc tương đương sinh học. Thông tư này là thông tư rất quan trọng vì chúng tôi tăng số lượng thuốc phải thử tương đương sinh học lên, tăng cơ sở thử tương đương sinh học và những thuốc có chứng minh tương đương sinh học thì sẽ có được chỗ đứng xứng đáng trong quá trình tổ chức đấu thầu thuốc. Đây là nội dung mà chúng tôi đang và rất quan tâm.
Về tâm lý “sính” thuốc ngoại của người dân, tôi cho rằng thực ra trong thời gian triển khai đề án, chúng ta đã thấy được một số khó khăn. Đó là thói quen của người dân, kể cả các bác sĩ chưa tin dùng thuốc nội và thói quen kê thuốc, thói quen dùng thuốc của nước ngoài vẫn còn phổ biến trong một bộ phận không nhỏ bác sĩ, người dân. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục phát huy kết quả đạt được và đẩy mạnh công tác truyền thông để dần thay đổi nhận thức của cộng đồng, trong đó có cả việc kê đơn của bác sĩ.
Bên cạnh đó, Bộ Y tế tiếp tục nâng cao chất lượng thuốc thông qua việc đưa ra những bằng chứng khoa học thuốc của Việt Nam tương đương sinh học cũng là tương đương điều trị, tương đương chất lượng với thuốc ngoại nhập.
PV: Vậy trong thời gian tới thì chúng ta có những giải pháp cũng như là đề án như thế nào để tăng thêm thị phần của thuốc nội trong các BV, đặc biệt là tuyến TW ?
TS. Trương Quốc Cường: Bộ Y tế luôn đưa ra chính sách để khuyến khích và đặc biệt để ưu tiên cho thuốc trong nước. Vừa qua, Bộ Y tế đã công bố 146 sản phẩm thuốc nếu mà doanh nghiệp dược trong nước sản xuất đủ số lượng, đảm bảo chất lượng, giá cả phù hợp sẽ không nhập khẩu. Với 146 sản phẩm này có tỷ lệ sử dụng rất lớn thì đây là một cú hích cho nền công nghiệp dược của Việt Nam. Cùng với các giải pháp trên, Bộ Y tế sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác truyền thông để bác sĩ và người bệnh hiểu được đúng và tin dùng chất lượng thuốc sản xuất trong nước...
PV: Trân trọng cảm ơn ông!
