Khi những hậu quả nặng nề về môi trường biển miền Trung do Formosa gây ra vẫn còn đang nóng thì thời gian gần đây, các cơ quan thông tin đại chúng đã đăng tải nhiều tin bài lo ngại Nhà máy giấy Lee&Man của Công ty TNHH Giấy Lee&Man Việt Nam đặt tại cụm công nghiệp Phú Hữu A, huyện Châu Thành, tỉnh Hậu Giang sau khi hoạt động có thể gây “bức tử” sông Hậu.
Được biết, Công ty TNHH giấy Lee&Man Việt Nam (thuộc Tập đoàn Lee&Man Paper Hongkong - Trung Quốc). Dự án Nhà máy Giấy Lee&Man Việt Nam bao gồm 2 hạng mục chính: nhà máy sản xuất bột giấy tẩy trắng công suất 330.000 tấn/năm và nhà máy sản xuất giấy cứng bao bì cao cấp công suất 420.000 tấn/năm, đặt tại cụm công nghiệp Phú Hữu A, huyện Châu Thành, tỉnh Hậu Giang. Theo thiết kế, tổng lượng nước thải của nhà máy bột giấy là 143.478 m3/ngày đêm, nhà máy giấy bao bì là 79.130 m3/ngày đêm. Dự kiến, ngày 15/8 tới đây, nhà máy chính thức đi vào hoạt động. Mặc dù lãnh đạo Lee&Man Việt Nam khẳng định nước xả thải từ nhà máy giấy ra sông Hậu đạt hơn tiêu chuẩn loại A theo quy định về quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với nước thải công nghiệp. Tuy nhiên, khi các phóng viên yêu cầu phía công ty cung cấp tổng lượng hóa chất/năm dùng trong sản xuất thì lãnh đạo công ty này cho biết chưa tập hợp được và sẽ trả lời sau.
Liên quan đến dự án này, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà vừa giao Tổng cục Môi trường chủ trì, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường Hậu Giang, Phòng Cảnh sát môi trường tỉnh Hậu Giang và các cơ quan liên quan tiến hành thanh tra, xem xét và đánh giá việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường đối với Công ty TNHH Giấy Lee&Man. Ngày 22/6, Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường đã ban hành Quyết định số 759/QQD-TCMT về thanh tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh Hậu Giang, trong đó có Công ty TNHH Giấy Lee&Man Việt Nam đặt tại cụm công nghiệp Phú Hữu A, huyện Châu Thành, tỉnh Hậu Giang. Đoàn sẽ tiến hành công bố quyết định thanh, kiểm tra vào ngày 30/6/2016 và bắt đầu thực hiện công việc từ ngày 1/7/2016.
Khẳng định đây là dự án tiềm ẩn nhiều nguy cơ về môi trường nếu không thực hiện nghiêm các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường, vì vậy, Bộ Trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường yêu cầu đoàn thanh, kiểm tra cần phải xem xét toàn diện nhiều vấn đề như kiểm tra quy trình phê duyệt, nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM), giấy phép xả thải nước thải, công nghệ sản xuất và xử lý nước thải, đặc biệt là công nghệ xử lý nước thải. Bên cạnh đó, kiểm tra việc chấp hành pháp luật của Công ty TNHH Giấy Lee&Man Việt Nam trong thực hiện quy định ĐTM, Giấy phép xả thải, áp dụng quy chuẩn Môi trường; việc thiết kế, thẩm định, xây dựng, kế hoạch vận hành thử nghiệm... Kiểm tra phương án, công trình ứng phó sự cố môi trường, hồ chỉ thị sinh học, hệ thống giám sát tự động, trực tuyến kết nối với các cơ quan quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường địa phương, đảm bảo nước thải trước khi thải ra môi trường được kiểm soát đầy đủ các thông số về môi trường theo quy định. Hệ thống phải dễ dàng tiếp cận và được sự giám sát của người dân. Kết quả kiểm tra, thanh tra nếu phát hiện các vi phạm phải được xử lý nghiêm theo quy định pháp luật, kể cả đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan; đồng thời phải đề xuất cho phép hay chưa cho phép nhà máy đi vào giai đoạn vận hành thử nghiệm sản xuất, yêu cầu nhà máy phải tiếp tục hoàn thiện, xử lý triệt để trước khi vận hành.