Vụ cháy quán karaoke Nhật Thực tại Giảng Võ, Hà Nội xảy ra ngày 3/5 khiến 5 người tử vong đã một lần nữa rung tiếng chuông cảnh tỉnh về công tác phòng cháy chữa cháy (PCCC) rất thường hay “bị” lơ là tại các địa điểm giải trí (vũ trường, bar, karaoke...). Thực tế đã cho thấy, hậu quả nghiêm trọng khi xảy ra cháy tại các quán bar, karaoke... là do tại đây diện tích đã bị tận dụng triệt để, không có lối thoát nạn, không có cửa sổ, người bị nạn thiếu kiến thức về PCCC.
Mạng người đang bị coi nhẹ?
Tại vụ cháy tại quán karaoke Nhật Thực, phải mất hơn 3 tiếng sau khi đám cháy xảy ra, lực lượng cứu hỏa mới dập tắt và tiếp cận thi thể của nạn nhân. Tại hiện trường, nhiều chất dễ cháy, đệm mút xả ra khí cực độc vẫn nghi ngút bốc lên. Các nạn nhân tử vong phần lớn là chết ngạt, chỉ có một người chết ở cầu thang là bị lửa cháy trực tiếp. Theo một cán bộ khám nghiệm, có thể nạn nhân này khi phát hiện cháy, chạy từ tầng 3 lên tầng 4 để tìm cách thoát, nhưng không kịp do khói bốc lên quá dày đặc. Nguyên nhân ban đầu được cho là chập điện từ tầng 1 đã khiến đám cháy bùng lên cả 5 tầng của quán. Đặc biệt, chất liệu chính bề mặt tường của quán, từ tầng 1 đến tầng 5, cơ bản là mút, xốp để cách âm, trang trí, vốn rất dễ bắt lửa. Một điều nguy hại khác là quán chỉ có 1 cửa ra vào ở tầng 1, từ tầng 2 lên tầng 4, các cửa sổ bị bịt kín. Chính kết cấu nhà ống, vật liệu dễ cháy và không có lối thoát hiểm... những yếu tố “chết người” ấy đã khiến vụ hỏa hoạn trong quán karaoke Nhật Thực, dù không thực sự lớn nhưng đã gây ra thiệt hại quá lớn. Trước đó, chắc hẳn nhiều người cũng chưa quên vụ cháy quán bar tại Zone 9 (số 9, Trần Thái Tông, Hà Nội) trong năm 2013, làm 6 người thiệt mạng. Nguyên nhân khiến các nạn nhân tử nạn được cơ quan chức năng kết luận là do hít phải khí độc hại khiến toàn thân bủn rủn không đủ sức để chạy thoát ra ngoài.
Hiện trường quán karaoke Nhật Thực cháy rụi.
Trung tá Huỳnh Quang Tâm - Trưởng phòng Cảnh sát PCCC quận 1, TP.HCM cho biết, các quán karaoke có nguy cơ cháy cao là do mặt bằng kinh doanh trước đây đa phần là nhà dân, văn phòng. Khi chủ cơ sở kinh doanh karaoke thuê lại, họ đã thay đổi công năng và không được thẩm duyệt về PCCC. Cụ thể, đối với các phòng 15m2 trở lên, theo quy định phải có hai lối thoát nạn nhưng đa số chỉ có lối đi bằng cửa chính. Việc phòng cháy cho một cơ sở karaoke khá phức tạp do kinh doanh karaoke đòi hỏi phải cách âm, trang trí và sử dụng nhiều vật liệu dễ cháy. Vì vậy, khi thay đổi công năng một căn nhà ống đơn thuần để kinh doanh karaoke mà không được thẩm định về PCCC, đồng nghĩa với việc chủ kinh doanh đã chấp nhận tăng rủi ro về hỏa hoạn, tăng nguy hiểm cho khách hàng và nhân viên.
Cháy là hết chạy
Anh Nguyến Thế Chiến - Giám đốc Công ty điện tử Hà Anh (Hà Đông, Hà Nội), chuyên thiết kế thực hiện âm thanh, ánh sáng cho nhiều quán bar, vũ trường cho biết, thiết kế của những nơi này hầu như là ở dạng hình hộp, để âm thanh không lọt được ra ngoài thì quán phải có hệ thống cách âm thật kín nên không khí bên trong bar luôn nóng và ngột ngạt. Chủ quán phải cho dùng nhiều máy lạnh công suất cao thì mới có thể làm mát được không khí bên trong... Bên cạnh đó, hệ thống đèn điện cũng được sử dụng hết công suất mỗi đêm, một số bar còn cuốn chung đường điện chiếu sáng với đường dây thoát hơi lạnh nên khi một dây điện chập cháy, hoặc dây tổng quá tải thì sẽ kéo theo cả hệ thống điện chập cháy hàng loạt.
Liên quan đến vấn đề cháy nổ tại các địa điểm giải trí, Thượng tá Nguyễn Anh Tuấn - Phó Trưởng phòng Cảnh sát PC&CC Cầu Giấy (Hà Nội) nhận định: Đặc điểm của quán bar, karaoke... trên địa bàn là nằm trong các ngõ, xe chữa cháy khó có thể tiếp cận, trong khi nguy cơ cháy nổ tại đây luôn tiềm ẩn. Cùng đó, điểm chung của các quán bar, karaoke... là chủ cơ sở thường xuyên thay đổi kết cấu bên trong, cải tạo, sửa chữa, trang trí nội thất nhằm thu hút khách đến vui chơi giải trí. Đây chính là “thời cơ” để hỏa hoạn bùng phát nếu thợ hàn cắt kim loại không tuân thủ các quy định về an toàn PCCC, hút thuốc, bật lửa khi làm việc. Đó là chưa kể những hiểm họa chập điện biển quảng cáo, hệ thống đèn trang trí trong các quán, phòng hát thường xảy ra vào những ngày trời ẩm ướt. Thiết bị điện, dây điện tại nhiều cơ sở vốn chỉ được thiết kế để đảm bảo nhu cầu sinh hoạt cho hộ gia đình, không phù hợp chuyển đổi sang việc kinh doanh. Hơn nữa, tại các phòng hát karaoke, quán bar thường sử dụng nhiều vật liệu dễ cháy để trang trí nội thất và cách âm, đồng thời gắn nhiều loại đèn, dàn âm thanh, tivi, điều hòa. Do vậy, sự cố chập cháy điện luôn tiềm ẩn.
Qua đây, nhiều câu hỏi được đặt ra: Bao nhiêu quán karaoke đang tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ? Cần phải làm gì để hạn chế những nguy cơ này? Xảy ra cháy gây hậu quả nghiêm trọng, trách nhiệm thuộc về ai?... Để trả lời những câu hỏi này, các cơ quan chức năng cần khẩn trương rà soát và kiên quyết xử lý những cơ sở nhiều tồn tại, tiềm ẩn nguy cơ xảy ra cháy.
Nguyễn Tuấn - Thanh Quang
