Thuốc lá gây nên cái chết của 40.000 người Việt Nam mỗi năm
Con số về số ca tử vong do khói thuốc trên thực sự đang là hồi chuông cảnh báo đối với những người hút thuốc lá. Thế nhưng, đa phần những người hút thuốc vẫn mơ hồ về tác hại thực của nó. Theo Tổ chức Y tế thế giới, phần lớn những người hút thuốc đều không hiểu rõ về những mối nguy cơ sức khỏe mà thuốc lá có thể gây ra. Họ chỉ hiểu chung chung hút thuốc lá là nguy hại. Rất nhiều trong số những người sử dụng thuốc lá chỉ kể được một số bệnh liên quan như ung thư phổi mà không kể được tên của những căn bệnh khác. Họ cũng không biết rằng hút thuốc cũng gây bệnh tim mạch, đột quỵ, ung thư, mù đục thủy tinh thể, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, hen…
Các chuyên gia y tế cũng khẳng định, việc phải ngửi khói thuốc lá thụ động nguy hiểm không kém những người trực tiếp hút thuốc. Đáng báo động hơn, theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới, hàng trăm ngàn người chưa bao giờ hút thuốc vẫn phải chết mỗi năm vì những bệnh do hít phải khói thuốc của người khác. Hút thuốc thụ động cũng là nguyên nhân gây ra rất nhiều bệnh ở trẻ em (như u não, bệnh tai giữa, viêm phổi, hen xuyễn, đột tử, ung thư máu) và người lớn (đột quỵ, ung thư xoang mũi, ung thư phổi, bệnh mạch vành tim, hen xuyễn, xơ vữa động mạch, ảnh hưởng tới khả năng sinh sản).
Theo các chuyên gia y tế, xây dựng môi trường không khói thuốc sẽ đem lại rất nhiều lợi ích nhằm bảo vệ người hút thuốc lá và người không hút thuốc lá. Tác hại của thuốc lá thụ động hoàn toàn có thể phòng ngừa được thông qua việc xây dựng một môi trường không khói thuốc. Hơn nữa, môi trường không khói thuốc đã được chứng minh là cách tiếp cận đơn giản, hiệu quả để dự phòng phơi nhiễm và tác hại liên quan đến thuốc lá.
Nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của thuốc lá
Theo PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Giám đốc Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá, kể từ khi Luật phòng chống tác hại của thuốc lá vừa chính thức có hiệu lực từ tháng 5/2013, công tác truyền thông về phòng chống tác hại của thuốc lá đã đạt kết quả tích cực. Theo kết quả đánh giá của chương trình điều tra toàn cầu về hút thuốc lá ở người trưởng thành tại Việt Nam, năm 2010 chỉ còn 47,4%, giảm 10,1% so với năm 2008. Tỷ lệ người lao động phơi nhiễm với khói thuốc thụ động tại nơi làm việc cũng đã giảm xuống đáng kể. Tuy nhiên, tỷ lệ người hút thuốc lá ở nước ta vẫn có xu hướng tăng lên. Một trong những nguyên nhân chủ quan là do nhận thức, ý thức của người dân về tác hại của khói thuốc còn hạn chế. Nguyên nhân khách quan là chưa xây dựng được cơ chế pháp lý đồng bộ để xử lý các vi phạm liên quan đến việc sản xuất, mua bán và hút thuốc lá.
Do đó, việc nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của thuốc lá là nhiệm vụ quan trọng, trong đó công tác truyền thông đóng vai trò nòng cốt để việc thực thi chính sách không khói thuốc tại Việt Nam đạt hiệu quả tích cực. GS.TS. Lê Vũ Anh, Chủ tịch Hội Y tế Công cộng Việt Nam cho rằng, nhiệm vụ phòng, chống tác hại của thuốc lá trong thời gian tới vẫn còn nhiều thách thức, cần sự nhận thức của tất cả mọi người. Để nâng cao chất lượng sống, mỗi người dân cần tự giác thực hiện không hút thuốc trong nhà, nơi làm việc và những nơi công cộng bị cấm hút thuốc lá; không hút nơi có trẻ em và người già; nhắc nhở người khác khi hút thuốc nơi công cộng, vì một cộng đồng không khói thuốc, vì sức khỏe của mỗi người.
Box: Năm 2013, hệ thống văn bản pháp luật đã được hoàn thiện, Quốc hội khóa 13 đã thông qua Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá; đa dạng hóa các hoạt động thông tin, giáo dục và truyền thông thông qua các loại tờ rơi, áp phích, tài liệu truyền thông, phóng sự, tin vắn trên truyền hình…; thúc đẩy và theo dõi việc cấm toàn diện các hoạt động quảng cáo, khuyến mại và tài trợ; in cảnh báo sức khỏe trên bao bì các sản phẩm thuốc lá; tăng cường sự tiếp cận đối với dịch vụ cai nghiện thuốc lá; nhân rộng môi trường không khói thuốc lá; thúc đẩy hợp tác đa ngành và mạng lưới phòng chống tác hại của thuốc lá; triển khai nghiên cứu theo dõi và đánh giá.
Nguyễn Hoàng
