Cách đây chưa đầy 1 tháng (18/12/2012), em Đinh Việt Tùng (học sinh lớp 11A3, Trường THPT Nguyễn Tất Thành, Hà Nội) sau khi chạy 5 vòng quanh sân trường đã ngất xỉu rồi đột tử mặc dù đã được đưa đến bệnh viện cấp cứu. Đây là cái khổ theo đúng nghĩa đen của từ này bắt nguồn từ “chạy” trong giờ học giáo dục thể chất. Hậu quả của nó chắc mọi người ai cũng rõ.
Nhưng có những cái “khổ” khác cũng bắt nguồn từ “chạy” với bao hệ lụy mà không phải ai cũng biết. Từ “chạy” dự án đến “chạy” chức, quyền; từ “chạy” thành tích đến “chạy” trường, lớp... Nhưng gần đây có một thứ “chạy” mới đang làm nóng các báo viết và các trang mạng xã hội được mang tên là “chạy” công chức ở Hà Nội. Trong tuần qua, TP. Hà Nội đã thi hành kỷ luật 2 cán bộ ở huyện Ứng Hòa trong đường dây “chạy” công chức không dưới 100 triệu đồng như Trưởng ban Kiểm tra thành ủy Trần Trọng Dực đã thẳng thắn công khai trong cuộc họp Hội đồng nhân dân thành phố gần đây nhất. Và Huyện ủy Ứng Hòa cũng đang làm rõ 12 cán bộ liên quan đến gian lận trong thi cử công chức. Dù loại “chạy” nào cũng đều làm khổ người dân và trực tiếp liên quan đến 3 đối tượng cơ bản: người “chạy”, người bật đèn xanh cho phép “chạy” và sự loạn vì “chạy”.
Với người “chạy”, những tưởng bỏ ra một khoản chi phí nào đấy sẽ có được điều mình muốn. Lẽ thường là như vậy. Nhưng nếu việc thực thi pháp luật nghiêm minh thì người “chạy” chắc chắn sẽ bị truy tố về tội “đưa hối lộ”. Và liệu khoản chi phí bỏ ra ấy có được “hoàn vốn” một cách dễ dàng như mong muốn một khi anh ta phải đứng trước vòng móng ngựa để cơ quan pháp luật luận tội.
Người bật đèn xanh cho phép “chạy” thường là người có chức, có quyền, am hiểu luật pháp nhưng anh ta đã “biết cách” lách luật nên mới có thể cho phép người khác “chạy”. Chắc chắn anh ta cũng sẽ bị truy tố về tội “nhận hối lộ”. Vì anh ta là người có vị thế xã hội cao hơn những người đi “chạy” nên sẽ còn bị pháp luật trừng trị nghiêm khắc hơn về tội cố ý lợi dụng chức quyền để gây nên hậu quả xấu cho xã hội.
Còn xã hội thì ít ra cũng trở nên trì trệ hơn, thậm chí bị kéo thụt lùi, xét về khía cạnh phát triển, bởi một đội ngũ công chức được “tuyển dụng” thông qua con đường “chạy”. Chắc chắn họ là những người không có năng lực quản lý và điều hành công việc theo chức trách được giao. Một khi trở thành công chức bằng việc bỏ tiền ra để “chạy” thì hậu quả tất yếu sẽ xảy ra là nhiều việc làm tùy tiện, sách nhiễu người dân, tham gia vào các đường dây tiêu cực... cốt để thu hồi khoản tiền “đầu tư” ban đầu mà họ đã bỏ ra. Vì thế, bộ máy quản lý hành chính nhà nước trở nên rối ren, làm việc kém hiệu quả là điều khó tránh khỏi.
Tuy việc “chạy” công chức không gây hậu quả nghiêm trọng trước mắt mà chỉ làm khổ những người dân lành ít hiểu biết về pháp luật. Về lâu dài, tất cả các loại “chạy” đều ít nhiều góp phần kéo lùi sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Âu đấy cũng là một tội cần được pháp luật nghiêm trị.
Lê Quang