Những tưởng chỉ có trẻ em thiếu dinh dưỡng, người cao tuổi bị khô mắt, bây giờ thấy công chức, lứa tuổi học đường cũng kêu mỏi mắt, khô mắt. Tại sao vậy? và có những biện pháp nào để chống lại bệnh lý thời hiện đại này.
Bệnh lý thời hiện đại
Bệnh lý văn phòng
Bởi các văn phòng thời nay đều gắn máy lạnh. Trong máy lạnh có bộ phận hút ẩm biến nó thành nước thải ra ngoài. Vì thế bầu không khí trong phòng lạnh rất khô. Bạn sẽ thấy từ lúc đi làm, da bạn khô, không mượt mà như trước. Mắt cũng chịu chung số phận, môi trường khô, nước mắt bốc hơi nhanh hơn. Bạn ngồi trước màn hình máy vi tính, mắt như dán chặt vào, ít chớp mắt. Trung bình bạn chớp mắt 14 lần/phút nhưng khi bạn chăm chú thì bạn chỉ chớp mắt chừng 6 lần. Chừng 2 giờ đồng hồ, bạn thấy hình như mắt mình hơi cứng, hơi mỏi, hơi cộm. Đó là khô mắt.
Khô mắt vì game
Những tưởng mắt trẻ em đang thời phát triển thì vô hại. Tuy nhiên, với trẻ chơi game từ 2 giờ trở lên một ngày thì không chỉ thị lực giảm mà khô mắt cũng xuất hiện. Đối với những trẻ nghiện game thì trí tuệ sa sút, thậm chí có thể bỏ học vì game. Lúc này buộc phải cai nghiện để cứu không chỉ đôi mắt mà cả bộ não đang hình thành nhân cách của trẻ.
Khô mắt vì xem ti-vi
Đương nhiên là hại, đặc biệt với trẻ nhỏ. Theo tổ chức Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP), trẻ trên hai tuổi không nên xem tivi quá 1 - 2 giờ mỗi ngày. Trẻ dưới 2 tuổi không nên xem tivi. Ở ta các bậc cha mẹ coi việc xem ti vi như phần thưởng đối với trẻ và thích thú khoe với bạn bè nếu bé cầm điều khiển chuyển kênh được. Có trẻ ngạc nhiên thấy tiếng nói phát ra, con người chuyển động bèn ngồi sát vào màn hình cũng không bị cấm cản. Mắt phải điều tiết, màn hình nóng cũng gây hại, tật khúc xạ và khô mắt là điều dễ thấy.
Phương tiện hiện đại giúp cuộc sống của chúng ta phong phú hơn nhưng bao giờ cũng có mặt trái của nó. Vì thế, để bảo vệ sức khỏe toàn thân và “cửa sổ tâm hồn”, chúng ta cần có hiểu biết và rất không nên lạm dụng chúng.
Tẩm bổ cho… mắt
Ăn uống đúng giúp chúng ta khỏe mạnh và mắt cũng được nuôi dưỡng tốt. Quan trọng là bạn chọn lựa đúng để vừa chống lão hóa giúp trẻ lâu vừa làm cho mắt bạn lúc nào cũng “long lanh như những giọt sương”. Đó là nghệ thuật đi chợ thời nay.
Thực phẩm chống khô mắt
Theo y học hiện đại, những thực phẩm “bổ ngang bổ dọc” cho mắt là: thực phẩm chứa vitamin A, -carotene giúp sự nhìn. Thực phẩm chống lão hóa toàn thân, đồng thời ngăn cản hạn chế sự “lên lão” của mắt là: vitamin A, C, E, selen và lutein. Những chất này có trong cá, trứng, thịt, rau, trái cây… nếu chúng ta biết cân đối bữa ăn mỗi ngày.
Vậy các bà nội trợ tìm “thuốc bổ mắt” ở đâu?
Vitamin A: có trong gan gà, vịt, heo, cá, trứng gà, trứng vịt lộn, cá chép, sữa…
Các loại chứa -carotene: các loại trái và củ có màu vàng hay đỏ: gấc, cà rốt, đu đủ, bí đỏ, cà chua... Nó còn có trong rau có màu xanh đậm như: rau bồ ngót, dền, bông cải xanh, cải bẹ xanh, mồng tơi, rau muống.
Vitamin C: có trong cam, chanh, quýt, bưởi, dâu tây, ổi, nho, thơm, mãng cầu xiêm, măng cụt. Nó còn có trong rau như: mồng tơi, cải bẹ trắng, ớt, hành, cà chua.
Vitamin E: gồm các loại dầu đậu nành, hướng dương, mè, đậu phộng, mầm các loại đậu (giá đậu xanh). Nó có trong các loại hạt, măng tây, sữa, gan động vật và đặc biệt là mỡ cá.
Thực phẩm giầu lutein: gồm bắp (ngô), cải bó xôi, cải xoăn, trứng các loại.
Thực phẩm giàu selen: gồm các hải sản như: cá, tôm, cua, nghêu, sò, ốc, hến. Nó cũng có một ít trong trứng, dầu hướng dương, dầu mè.
Mắt cần được ngủ đủ
Bạn ngủ đủ 7 - 8 giờ một ngày chính là cách giúp mắt hồi phục sau một ngày học tập và làm việc. Khi thức khuya mắt sẽ trũng sâu, khi bạn mất ngủ kéo dài mắt sẽ để lại dấu ấn là quầng thâm ở mi dưới. Khi bạn khỏe mạnh, ngủ đủ giấc, cặp mắt sẽ linh hoạt, có thần hơn. Những bạn chơi game hay làm việc trên máy vi tính nhiều giờ liên tục chính là đang “tra tấn” cặp mắt của bạn.
Ánh sáng và mắt
Khi bạn xem tivi không nên tắt điện, bởi bóng tối của căn phòng và ánh sáng của màn hình sẽ gây mỏi mắt. Tốt nhất là có một bóng đèn gần ti vi để nhìn hình rõ hơn và mắt không phải điều tiết.
Khi bạn đọc sách nên dùng loại đèn có chao, chiếu sáng trực tiếp vào trang sách. Nhiều bạn thích nằm giường đọc sách cũng nên có đèn đầu giường, như vậy bạn sẽ không bị mỏi mắt.
Bạn là người làm việc với máy vi tính thường xuyên nên có một bóng đèn chiếu toàn bộ căn phòng, một bóng đèn chiếu thẳng xuống bàn phím.
Ra đường nên có kính bảo vệ mắt tránh bụi bặm và ánh nắng chói chang chiếu vào mắt.
TS.BS. LÊ THÚY TƯƠI