Ngày 15/6/2013, Đức thành lập một ủy ban, đứng đầu là Volker Hess, nhà sử học tại Bệnh viện Charité ở Đông Berlin để điều tra về các vụ thử nghiệm dược phẩm trên con người của các phòng thí nghiệm Tây Đức trong thập niên 1980. Cuộc điều tra được tiến hành trong vòng hai năm rưỡi nhằm xác định trách nhiệm của các tập đoàn dược phẩm.
Trong thập kỷ 80, khoảng 50.000 người Đông Đức bị sử dụng cho các thử nghiệm dược phẩm của các viện bào chế Tây Đức mà họ không hề hay biết. Herbert Bruchmüller - nạn nhân sống sót duy nhất trong một cuộc thử nghiệm thuốc năm 1989 tố cáo các bác sĩ Đông Đức thời đó đã bán rẻ đồng hương của mình cho các phòng thí nghiệm dược phẩm Tây Đức.
 Herbert Bruchmüller, nạn nhân sống sót duy nhất trong cuộc thử nghiệm thuốc năm 1989 ở Đông Đức cũ. |
Bác sĩ điều trị bệnh viêm cơ tim của ông cho ông biết về một loại thuốc điều trị mới tại một bệnh viện tư, cách nhà ông khoảng 20km. Tràn trề hy vọng, ông bị thử nghiệm một loại thuốc đặc trị bệnh huyết áp thấp mà ông không hề biết tên, cùng với khoảng 30 người khác. Trong một buổi kiểm tra hàng tuần, một người chết tại chỗ ngay cạnh ông khi đang đạp xe. 6 người khác chết sau đó do tác dụng phụ của thuốc hoặc do dùng song song hai loại thuốc điều trị. Sau chừng đấy thời gian, ông là người may mắn duy nhất còn sống. Ông nhớ lại: “Vào thời kỳ đó, ở đất nước chúng tôi tồn tại một dạng kiểu kỷ luật. Chúng tôi không đặt câu hỏi. Không ai nghĩ là có quyền được biết điều gì hết. Cũng có các bác sĩ tốt. Chúng tôi tin tưởng họ. Nhưng chúng tôi không có lựa chọn”.
Trong thập kỷ trước ngày hai miền được thống nhất, Đông Đức giống như một miền đất tuyệt vời cho các cuộc thử nghiệm thuốc của các phòng thí nghiệm phương Tây. Nhân viên ngành y tế, từ vị trí thấp tới cao đều được đào tạo cẩn thận để cung cấp thông tin các cuộc thử nghiệm, đồng thời cũng bị theo dõi chặt chẽ để họ không làm trái với quy định và thỉnh thoảng được tặng các món quà nhỏ để lấp bớt các thiếu thốn vật chất từ các nhà đại diện của các tập đoàn dược phẩm như: Bayer, Schering, Hoechst (hiện nay là Sanofi), Boehringer Mannheim (trong Tập đoàn Roche hiện nay), Pfizer, Ciba Geigy, Sandoz hay Roche. Vào thời đó, hệ thống y tế Đông Đức muốn trở thành một tấm gương phản ánh cho một chế độ tiên tiến luôn quan tâm tới việc chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Thế nhưng, do thiếu trang thiết bị y tế, công việc này trở thành sự đày ải hàng ngày. Họ thiếu đủ thứ, từ găng tay sử dụng một lần tới máy tính hay lồng ấp và máy dò. Trong những năm 80, chừng 20% thuốc men không được chu cấp, do đó, tỉ lệ tử vong tăng cao. Các cuộc thử nghiệm thuốc mà các phòng thí nghiệm phương Tây đang cần trở thành chiếc phao cấp cứu cho một chế độ trong tình trạng tuyệt vọng. Gần 600 thử nghiệm được tiến hành tại khoảng 50 bệnh viện công và tư nhân trên cả nước. Ước chừng có khoảng 50.000 bệnh nhân được điều trị từ liệu pháp hóa học tới thuốc chống trầm cảm hay từ các thuốc trị tim tới trị bệnh nghiện rượu. Năm 1983, Chính phủ Đông Đức mở một phòng quan hệ ngay Đông Berlin để đón tiếp mỗi tuần tới 40 cuộc viếng thăm của các nhà đại diện dược phẩm Tây Đức. Tùy theo quy mô hay tính chất phức tạp, các cuộc thử nghiệm có thể lên tới 800.000 mác Đức (khoảng 400.000 euros).
(Theo Le Monde, Spiegel)
Lê Sơn
Ðây không phải lần đầu thân phận con người bị biến thành “chuột bạch”. Trong Chiến tranh thế giới lần II, quân Ðức đã tiến hành hàng loạt thí nghiệm trên cơ thể con người trong các trại tập trung. Ðối tượng của các thí nghiệm này phần lớn là người Do Thái. Những cuộc thí nghiệm này được xem là những thí nghiệm vô nhân tính nhất trong lịch sử loài người. Các tù nhân trong tại tập trung bị ép buộc phải tham gia vào những thí nghiệm ghê rợn thường gây ra cái chết, biến dạng cơ thể hoặc tàn tật suốt đời. Quân đội Ðức thiết kế những thí nghiệm này để giúp tăng khả năng chiến đấu cho binh sĩ, phát triển vũ khí mới, chữa trị cho thương binh và để nâng cao tư tưởng phân biệt chủng tộc với người Do Thái. Ngày nay, thí nghiệm trên cơ thể con người đã bị cấm tại tất cả các quốc gia trên thế giới, tuy nhiên, những tội ác Ðức quốc xã đã gây ra qua các thí nghiệm này vẫn còn mãi như một phần ký ức đau thương của nhân loại. |