Bỏ trốn cùng cả “núi” tiền
Trung tuần tháng 7-2010, Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng có thông báo kết luận ông Phạm Thanh Bình (nguyên Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Công nghiệp tàu thủy Việt Nam (Vinashin - nay là Tổng công ty Công nghiệp tàu thủy) có dấu hiệu thiếu tinh thần trách nhiệm, cố ý làm trái, có biểu hiện vụ lợi cá nhân, gây hậu quả nghiêm trọng về kinh tế, chính trị, xã hội. Một tháng sau đó, Tổng cục An ninh II (nay là Tổng cục An ninh) đã xác lập chuyên án điều tra những hành vi sai phạm trong quản lý kinh tế của một số cá nhân tại Vinashin. Quá trình điều tra, CQĐT đã khởi tố điều tra tổng cộng 12 vụ án với 39 bị can; bắt tạm giam 30 bị can và ra quyết định truy nã 2 đối tượng.
Giang Kim Đạt chụp ảnh “tự sướng” tại các khu du lịchPhần 1 vụ án đã khép lại sau phiên tòa phúc thẩm cuối tháng 8-2012, trong đó nhân vật “chóp bu” Phạm Thanh Bình bị tuyên phạt 20 năm tù giam và phải bồi thường thiệt hại hơn 500 tỉ đồng. Tuy nhiên đối với CQĐT, vẫn còn bộn bề công việc phải giải quyết, bởi vẫn còn một số đối tượng liên quan, thậm chí giữ vai trò mắt xích quan trọng trong vụ án, đang bỏ trốn cùng số tiền, tài sản lớn của Nhà nước chưa được thu hồi. Trong số ấy có Giang Kim Đạt (SN 1977), quê quán Thái Thượng, Thái Thụy, Thái Bình, HKTT tại phường Bình An, quận 2, TP.HCM. Quá trình thực hiện hành vi phạm tội, Đạt nguyên là quyền Trưởng phòng Kinh doanh của Công ty Vinashinlines.
CQĐT xác định, Giang Kim Đạt có hành vi cố ý làm trái và “rút ruột” trong vụ mua tàu Hoa Sen. Đáng chú ý, trước khi vụ án được khởi tố, Giang Kim Đạt đã sớm “đánh hơi” thấy chắc chắn sẽ phải đối mặt với sự trừng phạt của pháp luật nên nhanh chân lẩn trốn ra nước ngoài. Tháng 8-2010, Cơ quan An ninh Điều tra Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố bị can đối với Giang Kim Đạt, đồng thời ra quyết định truy nã và ngày 8-11-2010 gửi thông báo truy nã đến Interpol.
Lôi người thân vào chuỗi hành vi phạm tội
Khoảng thời gian biệt tích trong 5 năm bị truy nã đã phần nào thể hiện tâm lý chủ động lẩn trốn của Giang Kim Đạt, cũng như thủ đoạn tinh vi của nguyên quyền Trưởng phòng Kinh doanh Công ty Vinashinlines. Hệ lụy hành vi phạm tội mà Giang Kim Đạt cùng các đồng phạm gây ra đối với xã hội cũng như đối với trực tiếp người lao động là không thể đo đếm. “Mở rộng điều tra, truy bắt các đối tượng còn bỏ trốn trong vụ án Vinashin, trong đó có đối tượng Giang Kim Đạt; quá trình điều tra cần phải tính toán các biện pháp vừa đảm bảo việc bắt giữ thành công, vừa thu hồi được tài sản cho Nhà nước”, đó là mệnh lệnh được lãnh đạo Bộ Công an đặt ra với Ban chuyên án.
Quá trình truy xét, CQĐT đã dựng được hành trình trốn chạy của Giang Kim Đạt từ Singapore sang Thái Lan, Trung Quốc và nhiều nước khác. Và thông tin trinh sát nắm được cho thấy, điểm dừng chân lâu nhất của kẻ trốn truy nã là Singapore. Cũng có thể, Đạt sẽ tìm cách “cao chạy xa bay” ở một nước khác nữa, nếu đối tượng thấy “động” ở Singapore.
Được sự phối hợp chặt chẽ của cơ quan an ninh nước bạn và Tổ chức Cảnh sát Hình sự quốc tế (Interpol), Ban chuyên án đã phát hiện Giang Kim Đạt sống tại một căn hộ cao cấp trị giá hơn 3 triệu USD ở Đảo quốc sư tử. Ngày 7-7-2015, sau hơn 5 năm trốn truy nã, Giang Kim Đạt đã sa lưới.
Tại CQĐT, bước đầu, Giang Kim Đạt đã thừa nhận hành vi phạm tội “Tham ô tài sản”. Trong thời gian làm việc ở Vinashinlines (từ tháng 5-2006 đến tháng 6-2008), Đạt đảm nhiệm quyền Trưởng phòng Kinh doanh, chức năng tham mưu cho Tổng giám đốc (Trần Văn Liêm) kinh doanh mua bán tàu, khai thác tàu của công ty. Từ đó, Đạt đã thông đồng cấu kết với nước ngoài gửi giá ăn chia hoa hồng. Theo đó, Đạt đòi hoa hồng 1% giá trị hợp đồng mua tàu và tiền chênh lệch khi cho thuê tàu từ 1 đến 2 giá. CQĐT xác định Đạt trực tiếp tham gia quá trình đàm phán giá cả, điều khoản hợp đồng mua 7 tàu cũ (chưa tính tàu Hoa Sen).
Tổng số tiền Đạt hưởng lợi từ các giao dịch mua 7 tàu lên đến 1 triệu USD. Cùng với đó, Đạt đàm phán, ký kết hợp đồng cho thuê 9 tàu; thỏa thuận với các đối tác nước ngoài giảm giá thuê để hưởng chênh lệch, với tổng số tiền khoảng 17,6 triệu USD.
Nhận thức số tiền được hưởng chênh lệch trên là thu nhập bất chính, vi phạm pháp luật và để tránh cơ quan chức năng phát hiện nên Đạt không tự đứng ra mở tài khoản nhận tiền mà thông qua người thân trong gia đình (ông Giang Văn Hiển – bố đẻ Đạt, SN 1950) mở tài khoản tại nhiều ngân hàng khác nhau. Sau khi tiền về, Đạt báo ông Hiển đi rút và chuyển sang sổ tiết kiệm đứng tên người thân. Về số tiền 18,6 triệu USD, sau khi rút ông Hiển đã đưa cho Đạt chi tiêu cá nhân, mua bất động sản và gần 10 xe ô tô đứng tên người thân. Ngoài căn hộ trị giá 3,6 triệu USD tại Singapore do Đạt đứng tên mua, trước đó Đạt mua căn hộ khác tại đảo Sentosa, Singapore và đã bán.
Những diễn tiến chính của vụ án
Ngày 31-12-2014, Cơ quan An ninh Điều tra Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng; tham ô tài sản; chứa chấp, tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có; che giấu tội phạm” xảy ra tại Công ty TNHH một thành viên vận tải viễn dương Vinashin.
Ngày 14-1-2015, VKSND Tối cao phê chuẩn quyết định khởi tố bị can đối với Giang Kim Đạt về tội “tham ô tài sản”.
Ngày 15-1-2015, cơ quan An ninh Điều tra ra quyết định khởi tố bị can và ra lệnh bắt tạm giam ông Giang Văn Hiển (bố đẻ của Đạt) để điều tra về tội “Chứa chấp hoặc tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có”, “Che giấu tội phạm”.
Cơ quan điều tra đồng thời tiến hành phong tỏa tài khoản, kê biên 40 bất động sản trên toàn quốc để thu hồi tài sản cho Nhà nước.
Ngày 23-1-2015, Giang Kim Đạt bị bổ sung quyết định truy nã đỏ quốc tế về tội tham ô tài sản.
