Cháu 25 tuổi, trước kia bị đau dạ dày, mấy năm nay đỡ hơn nhưng 1 tuần nay cháu lại bị đau bụng kèm đi tiêu thì thấy có nhiều giọt như dầu màu cam chảy xuống (không tan trong nước mà thành hình tròn nổi lên) kèm theo phân hơi nhão. Xin hỏi hiện tượng đó có sao không (có phải cháu bị đi tiêu phân mỡ) hay bệnh gì. Cháu cần khám và điều trị ở đâu?
Đặng Thị Thanh (dangthanh@gmail.com)
Quá trình hấp thu thức ăn có sự tham gia của nhiều bộ phận trong ống tiêu hóa như dạ dày và nhất là ruột non, ruột già. Ngoài ống tiêu hóa là sự tham gia của gan, mật, tụy... Kém hấp thu được xem là một hội chứng có trong nhiều bệnh đã làm thương tổn quá trình hấp thu này, trong đó có nguyên nhân do đại tiện phân mỡ. Hậu quả của quá trình này có thể dẫn đến kém hấp thu nước, điện giải, các chất dinh dưỡng, các muối mật, sinh tố, các yếu tố vi lượng..., nếu không điều trị kịp thời sẽ dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Bệnh đại tiện phân mỡ là loại bệnh do ruột non teo các vi nhung mao, dẫn tới kém hấp thu toàn thể các loại thức ăn. Nếu không điều trị kịp thời, đây có thể là tiền đề cho ung thư, thường gặp nhất là ung thư biểu mô thực quản và ruột non, nhưng cũng có nguy cơ biến thành u lympho (lymphoma) hoặc biến chứng viêm lan tỏa tá tràng - hồi tràng. Điều trị chủ yếu bằng cách ăn thực phẩm không có gluten, thông thường phải cần một năm mới hồi phục các vi nhung mao. Khi bắt đầu điều trị, cũng chống chỉ định dùng sữa do thiếu men disaccharidase thứ phát. Cần bổ sung vitamin và thành phần vi lượng trong thức ăn. Tuy nhiên, biểu hiện đau bụng, đại tiện phân lỏng, láng mỡ có thể gặp trong bệnh viêm tụy mạn tính. Do đó, để biết bệnh gì, bạn nên đi khám chuyên khoa tiêu hóa, có thể bác sĩ sẽ chỉ định làm thêm các xét nghiệm về men tụy amylaza và lipaza máu... từ đó bác sĩ sẽ có chỉ định điều trị cụ thể.
BS. Trần Quang Nhật
