Tại hội nghị đánh giá tình hình thực hiện Bảo hiểm y tế tự nguyện (BHYT) và triển khai BHYT đối với người thuộc hộ cận nghèo diễn ra vào ngày 17/2 tại Hà Nội, TS. Nguyễn Thị Xuyên, Thứ trưởng Bộ Y tế khẳng định, cùng với loại hình BHYT bắt buộc, trong những năm qua, chính sách BHYT tự nguyện đã góp phần mở rộng phạm vi bao phủ BHYT. Năm 2005 có trên 1,5 triệu người tham gia BHYT tự nguyện, gấp 5 lần so với năm 2004 và đến năm 2006 đã có 11,6 triệu người tham gia BHYT tự nguyện, riêng 6 tháng đầu năm 2008 đã có gần 11 triệu thẻ BHYT tự nguyện được phát hành; Số thu từ BHYT tự nguyện cũng gia tăng hàng năm (năm 2004 là 242,8 tỷ đồng, năm 2005 đạt gần 750 tỷ đồng...). Tuy nhiên, Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuyên cũng cho biết, hiện nay còn nhiều khó khăn trong việc mở rộng đối tượng tham gia BHYT tự nguyện, đó là tính ổn định, tính bền vững của các chính sách chưa cao; chỉ người có nguy cơ bệnh tật, có nhu cầu sử dụng dịch vụ y tế mới tham gia đã gây ảnh hưởng đến sự an toàn của quỹ BHYT. Hậu quả của tình trạng này là năm 2007, quỹ BHYT tự nguyện đã “âm” 1.452 tỷ đồng. Năm 2008, ước tính có 20,8 triệu lượt người khám chữa bệnh bằng BHYT tự nguyện, trong đó nhân dân khoảng 11,5 triệu lượt. Số chi ước khoảng 2.300 tỷ đồng, trong đó chi cho nhân dân là 1.577 tỷ đồng, do đó quỹ BHYT vẫn tiếp tục “âm”. Vì vậy việc “hợp lực” giữa các cơ quan liên quan để giải quyết tình trạng “vỡ” quỹ BHYT là yêu cầu tất yếu.
Để làm được điều này, Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuyên nhấn mạnh sự phối hợp giữa ngành y tế và BHXH Việt Nam cần được tăng cường hơn nữa trong các hoạt động liên quan đến BHYT nói chung và BHYT tự nguyện. Ví như theo phản ảnh của cơ sở từ thực tế, BHXH Việt Nam cũng cần nghiên cứu đưa ra những biểu mẫu quyết toán đơn giản, hiệu quả hơn. Hiện tại, việc quyết toán thu chi BHYT tại tuyến xã đang gặp rất nhiều khó khăn do các trạm trưởng trạm y tế có quá nhiều việc lại không có nghiệp vụ về tài chính, trong khi phải đáp ứng rất nhiều yêu cầu của BHXH nhưng việc tập huấn kinh nghiệm quyết toán cho cán bộ y tế tuyến xã lại hầu như không có... Bên cạnh đó, vấn đề quan trọng của các chính sách quản lý nhà nước về BHYT phải được thực hiện đồng bộ là cả ngành y tế và BHXH các cấp cần tăng cường công tác thanh, kiểm tra các hoạt động thực hiện BHYT và khám chữa bệnh cho người dân tại các cơ sở y tế. Năm 2009, Bộ Y tế đã có kế hoạch thực hiện hoạt động này. Đặc biệt trước thời điểm 1/7, Bộ Y tế sẽ điều chỉnh về số ngày bệnh nhân nằm lưu tại phòng khám đa khoa khu vực và các trạm y tế xã. Theo đó thời gian nằm của bệnh nhân sẽ kéo dài hơn. Các giám đốc Sở Y tế xem xét thực tế điều kiện khám chữa bệnh của từng đơn vị để quyết định thời gian cụ thể trên cơ sở quy định “mức trần” của Bộ Y tế.
Về vấn đề triển khai BHYT đối với hộ cận nghèo, tại hội nghị này, Bộ Y tế cho biết, theo Thông tư liên tịch giữa Bộ Y tế- Bộ Tài chính về hướng dẫn thực hiện BHYT đối với người thuộc hộ gia đình cận nghèo, mức đóng BHYT hàng tháng của người thuộc hộ gia đình cận nghèo sẽ là 3% mức lương tối thiểu, trong đó ngân sách nhà nước hỗ trợ tối thiểu 50% mức đóng BHYT. Thông tư này cũng quy định, tuỳ theo khả năng ngân sách địa phương và huy động các nguồn vốn khác để quyết định mức hỗ trợ đóng BHYT cho người thuộc hộ cận nghèo. Vì vậy người thuộc hộ gia đình cận nghèo tham gia BHYT chỉ cần tự đóng phần còn lại.
Thái Bình