Tôi bị ho đã gần 1 tháng nay. Đã uống thuốc mà không khỏi. Xin hỏi, tôi uống thuốc gì để khỏi bệnh?
Hoàng Văn Vĩnh (Nghệ An)
Ho dai dẳng trong ít nhất 3 tuần được định nghĩa là ho kéo dài, tuy nhiên, gần đây, một số tác giả cho rằng khoảng thời gian này nên là 7 tuần.
Các nguyên nhân thường gặp nhất của ho kéo dài là tăng tính phản ứng sau viêm phế quản, do các bệnh lý ở mũi và xoang, hen phế quản, trào ngược dạ dày thực quản, viêm phế quản mạn, giãn phế quản và dùng các thuốc ức chế men chuyển, các nguyên nhân này chiếm 95% các trường hợp. Trong 5% các trường hợp còn lại, ho kéo dài có thể gây ra do những bệnh lý như ung thư phổi, suy tim, viêm phổi do sặc... Trong 45% các trường hợp ho kéo dài, nhiều nguyên nhân có thể phối hợp cùng với nhau.
Việc điều trị triệu chứng là cần thiết trong điều trị ho kéo dài. Một số nhóm thuốc có tác dụng giảm ho.
Dẫn xuất thuốc phiện: Các dẫn xuất thuốc phiện như morphin, diamorphin và codein là những thuốc tác động thông qua cơ chế thần kinh và có tác dụng giảm ho mạnh nhất. Tuy nhiên, liều điều trị của chúng có thể gây quen thuốc, ức chế hô hấp và rối loạn tiêu hóa. Morphin và diamorphin gây nghiện rất mạnh nên chỉ dùng để giảm ho trong những trường hợp ung thư phổi giai đoạn cuối. Hiện tại, trên thị trường có nhiều loại thuốc giảm ho phối hợp có chứa codein, khi sử dụng cần lưu ý tác dụng phụ hay gặp của codein như buồn ngủ, táo bón, buồn nôn...
Các thuốc giảm ho không phải dẫn xuất thuốc phiện:
Dextromethorphan là một đồng phân của dẫn xuất thuốc phiện levomethorphan nhưng không có tác dụng giảm đau, an thần và không gây nghiện. Thuốc có tác dụng giảm ho tương đương codein nhưng ít tác dụng phụ hơn.
Các thuốc kháng histamin, đặc biệt thế hệ 1 như promethazin, hydroxyzin, chlorpheniramin, alimemazin... khi phối hợp với các thuốc co mạch có tác dụng giảm ho tương đối tốt, nhất là các trường hợp ho do chảy nước mũi sau, viêm phế quản mạn...
Một số thuốc giảm ho mới như benzonatate, Levodropropizin, oxalamin và prenoxdiazin đã được sử dụng rộng rãi và rất có hiệu quả ở nhiều nước trên thế giới, kể cả trong những trường hợp ho do ung thư phổi không đáp ứng với các điều trị khác.
Các thuốc gây tê tại chỗ: Các thuốc tê tại chỗ như lignocain có tác dụng giảm phản xạ ho nhưng tác dụng này ngắn và đi kèm với mất cảm giác vùng hầu họng, dẫn đến tăng nguy cơ bị sặc. Các thuốc này nên tránh sử dụng ở các bệnh nhân hen phế quản vì có thể gây co thắt phế quản.
Bạc hà: Bạc hà có tác dụng giảm ho kém hơn so với các thuốc gây tê nhưng ít tác dụng phụ và không gây mất cảm giác vùng hầu họng, do đó, có thể được sử dụng kéo dài trong các trường hợp ho do viêm phế quản mạn.
BS. Nguyễn Hữu Trường