Ngày 4/11/2008, có thể nói cả thế giới hướng vào nước Mỹ hồi hộp xen lẫn lo âu để rồi vỡ òa ra trong cảm xúc hoan hỉ pha lẫn yên tâm, chia sẻ cùng cử tri Mỹ khi Thượng nghị sĩ phe Dân chủ Barack Obama - người Mỹ da màu gốc Phi 47 tuổi chiến thắng áp đảo với 338 phiếu đại cử tri và hơn 5.270 số phiếu bầu.
Phúc quả của tình yêu sét đánh
Năm 1960, cô gái Mỹ da trắng Ann Dunhem Soetoro 17 tuổi, sinh viên Khoa Luật Trung tâm Đông - Tây, Đại học Hawaii và Barack Obama Sr - một sinh viên da màu người Kenya (thuộc người Phi đầu tiên được nhận học bổng tại đại học của Mỹ), đã chạm trán nhau. Ann cá tính mạnh, thông minh, nhan sắc, còn B.Obama Sr, tư chất hơn người, có tài hùng biện, có sức lôi cuốn. Chỉ sau ít ngày nhập học, Ann đã nhanh chóng trở thành tâm điểm chú ý của trường. Hai người nhanh chóng cuốn hút lẫn nhau, yêu nhau như định mệnh, như có tiền kiếp. Đầu năm 1961 họ làm đám cưới. Kết quả một bé trai chào đời. Phúc quả của mối tình sét đánh ấy mang tên họ Kenya của cha: Barack Husein Obama. Đứa bé đã lựa chọn được thiên tư, phẩm chất, trí tuệ ưu việt của cả cha lẫn mẹ. Năm 1964 hoàn thành học vị tiến sĩ, B.Obama Sr muốn đem vợ con về Kenya nhưng Ann đã làm đơn ly hôn. Không yêu cầu chu cấp nuôi con, từ đó chú bé B.Obama lớn lên trong sự nuôi dưỡng, giáo dục của mẹ và ông bà ngoại.
Tuổi thơ phiêu dạt 
Không lâu sau đó, một chàng trai người Indonesia có cảm tình với Ann, anh cầu hôn cô. Năm 1967 họ làm lễ thành hôn. Lolo Soetoro yêu Obama như con đẻ. Gia đình họ về Indonesia sinh sống. Ban đầu họ ở vùng ngoại ô Jakarta. Thời kỳ này Trưởng tài phiệt Suharto cai trị quốc đảo, đời sống khó khăn, chỗ họ ở chưa có điện. Chú bé Obama nhanh chóng hoà nhập với đám bạn da vàng địa phương. Cậu cũng đá bóng, hái ổi trên đường phố, ăn những sâu phẩm đậu nành hệt như một đứa trẻ Indonesia. Obama đá bóng rất giỏi, biết cách tránh những trò tinh nghịch. Gia đình không đủ tiền cho Obama theo học ở trường quốc tế chuẩn, cậu trở thành học sinh nước ngoài duy nhất ở một trường bình dân. Mẹ Ann nhận dạy tiếng Anh ở Đại sứ quán, cứ 4 giờ sáng Obama đã phải tỉnh ngủ để mẹ dạy tiếng Anh cho. Nghĩa là Obama hàng ngày phải dậy trước 4 giờ sáng. Đời sống dù rất khó khăn tuy nhiên mẹ Obama rất chú trọng giáo dục con. Ann thường đem về nhà những cuốn sách về phong trào đấu tranh đòi nhân quyền, những băng nhạc Jackson. Ann sớm bồi đắp cho con quan niệm: Con người ta về cơ bản bình đẳng dưới mọi màu da nên cần hòa hợp về chủng tộc. Năm 1972 mẹ Obama quay lại Hawaii đăng ký học thạc sĩ về nhân chủng học. Ba mẹ con sống thanh đạm bằng học bổng của mẹ, nhưng yên ấm hạnh phúc. Song niềm đam mê nhân chủng học không chịu ngủ yên, ngày càng trỗi dậy trong người mẹ. Ann quyết định đem các con quay lại Indonesia làm luận án tiến sĩ. Lúc này tính cách người đàn ông đã hình thành trong cậu thiếu niên 14 tuổi, Obama nói với mẹ rằng cậu thấy mệt mỏi vì sự thay đổi nên quyết định ở lại Hawaii. Obama ở lại Mỹ học tập và cũng tham gia vào các công việc xã hội mang tính nhân đạo như mẹ mình.
Cây viết cừ khôi
Sau khi tốt nghiệp trung học, Obama đến Los Angeles học đại học Occidental. Hai năm sau, Obama đến New York học bộ môn chính trị chuyên ngành quan hệ quốc tế tại đại học Colombia. Năm 1983, anh tốt nghiệp đại học, ra trường làm việc tại New York. Năm 1985, Obama tới Chicago làm các công việc liên quan tới tổ chức cộng đồng. Anh làm chuyên viên, làm giám đốc đề án phát triển cộng đồng nhằm cải thiện chất lượng sống cho những khu vực dân cư nghèo đói, nhiều tệ nạn xã hội. Obama vẫn tiếp tục học tập để có bằng tiến sĩ luật. 1992, tiến sĩ Obama trở thành giảng viên bộ môn Luật hiến pháp đại học Chicago. Cũng chính tại Chicago, Obama đã gặp một thiếu nữ da màu tâm đầu ý hợp, cùng tôn trọng cuộc sống ổn định, họ nhanh chóng trở thành một nửa của nhau để xây dựng gia đình.
Trước khi chạy đua vào chính trường, Obama đã từng viết hồi ký. Cuốn Những giấc mơ về cha tôi: câu chuyện về chủng tộc và di sản. Cuốn sách nói về thủa thơ ấu của anh ở Honolulu, ở Jakarta, thời sinh viên ở Los Angeles, ở New York, chuyến thăm quê nội Kenya đầu tiên... Cuốn hồi ký đã đoạt giải Grammy cho album đọc hay nhất năm 2006. Sau đó Obama còn viết tiếp 3 cuốn sách nữa, thu được 1,9 triệu USD. Cuốn Sự táo bạo của hy vọng, suy ngẫm về giấc mơ Mỹ kể từ khi xuất bản đến nay vẫn nằm trong danh sách những cuốn sách bán chạy nhất của thời báo New York.
Dấn thân vào chính trường
1996 những công việc về luật và chủ trương chính sách đã ngẫu nhiên lôi kéo Obama chạy đua vào Thượng viện bang lllinois. Anh trở thành người đứng đầu hạt 13 của thành phố Chicago. Năm 1998 và 2002 Obama lại tái đắc cử vào Thượng viện bang lllinois nhiệm kỳ mới. 2003 Obama chạy đua vào Thượng viện Mỹ, vượt qua nhiều đối thủ nặng ký với chiến thắng áp đảo. Diễn văn của Obama được Thượng viện đánh giá là diễn văn hay nhất nhiệm kỳ. Obama cũng là người duy nhất trong số các ứng viên chạy đua vào Thượng viện Mỹ khi đó dám đứng lên phản đối cuộc chiến ở Iraq. Obama là Thượng nghị sĩ người Mỹ gốc Phi thứ 3 trong lịch sử chính trị nước Mỹ, hiện là Thượng nghị sĩ Mỹ gốc Phi duy nhất trong Thượng viện Mỹ.
Trở thành hiện tượng với những kỷ lục
Mùa thu 2008 trong chuyến công du Trung Đông và châu Âu, Obama đã làm nên hiện tượng. Tại Berlin, hơn 200.000 người từ khắp nước Đức đổ về lặng im nghe Obama diễn thuyết. Xen kẽ là những lớp sóng hò reo tán thưởng. Tại Paris, tại xứ sở sương mù tình hình cũng diễn ra tương tự. Báo chí phương Tây nói rằng: "Obama đã mê hoặc châu Âu", uy tín của Obama từ nước ngoài vọng về nước Mỹ ngày càng dâng cao. Giới trẻ Mỹ đã hậu thuẫn Obama. Họ không chỉ tuyên bố sẽ bầu Obama mà còn vận động phụ huynh họ bầu cho Obama. Trong lịch sử hơn 200 năm nước Mỹ, Obama không chỉ là người da màu gốc Phi đầu tiên ứng cử chức Tổng thống được đón chào đến thế, Obama còn là nhân vật tranh cử Nguyên thủ đầu tiên vận dụng thành tựu công nghệ tin học vào chính trị một cách đắc lực. Cũng chính Obama là người đạt kỷ lục về gây quỹ tranh cử. Nhiều người vốn đang đứng về phe McCain thất vọng về ông ta liền quay sang ủng hộ Obama. Trường hợp cựu ngoại trưởng C.Powel là một điển hình. Phe Cộng hòa đã sử dụng đến cả lá bài xấu chơi là: đánh vào Syri để ghi điểm cho McCain nhưng vô hiệu vì nhân dân Mỹ đang mơ giấc mơ cách mạng đổi thay. Họ quá thất vọng về chính quyền đương nhiệm, không muốn tồn tại sự "kéo dài của G.Bush" trong Nhà Trắng. Họ hoang mang vì sự sụp đổ nền tài chính Mỹ. Tất cả những suy nghĩ ấy, tình cảm ấy, tâm nguyện ấy còn lớn hơn gấp bội sự phân biệt chủng tộc, kì thị sắc tộc màu da. Nhân dân Mỹ quyết tâm tung hê barrie chủng tộc. Tâm lý ấy cố kết thành một khối lập nên kỷ lục: chưa bao giờ cử tri Mỹ đi bầu Tổng thống sớm như thế, đông như thế với một tinh thần thái độ nghiêm mặt cẩn trọng như thế. Những trường học, những cơ sở công cộng dùng làm điểm bỏ phiếu đông nghịt người nhưng sự việc diễn ra hết sức trật tự, nhiệt thành tới mức đáng kính. Đó là không khí, là quang cảnh bao trùm nước Mỹ ngày 4/11/2008. Ngày này nước Mỹ trở thành tâm điểm chú ý của cả hành tinh, còn khắp hành tinh từ chính khách đến người bình dân, từ các bậc tuổi cao vọng trọng đến những đầu xanh tuổi trẻ với phương tiện thông tin đã dõi vào nước Mỹ để rồi càng hoan hỉ reo vui khi biết ứng viên Obama đã chiến thắng áp đảo, ngoạn mục, đầy thuyết phục.
 Giai đoạn thư giãn trước khi vào Nhà Trắng. |
Obama đã lãnh chức phận thủ lĩnh phất cờ đổi thay. Trước mắt Obama thách thức cũng nhiều như hy vọng. 19/12/2008, Obama đã hoàn tất việc này. Nhân sự nội các cũng rất đặc trưng sắc màu Obama. Tạp chí Time vừa bầu Obama là nhân vật chính trị tiêu biểu của năm 2008. Obama quá xứng đáng với danh hiệu này!
Phạm Nguyên Vũ