Hãy nhớ số đo huyết áp như nhớ số tuổi của mình

"Kẻ giết người thầm lặng"

Theo GS.TS. Nguyễn Lân Việt, Viện trưởng Viện Tim mạch Việt Nam, tăng huyết áp (THA) là bệnh lý có thể gây ra rất nhiều biến chứng khác nhau, làm cho người bệnh trở nên tàn phế, thậm chí có thể tử vong. Trong đó, các biến chứng thường gặp nhất là: Biến chứng tim (cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, suy tim…); Biến chứng não (xuất huyết não, nhũn não, bệnh não do THA…); Các biến chứng về thận (đái ra protein, phù, suy thận…); Biến chứng mắt (mờ mắt, xuất huyết, xuất tiết và phù gai thị); Biến chứng về mạch máu (phình hoặc phình tách thành động mạch, các bệnh động mạch ngoại vi…). Bên cạnh đó, căn bệnh này còn được gọi là “kẻ giết người thầm lặng” bởi chỉ có một số ít các bệnh nhân THA là có một vài triệu chứng cơ năng gợi ý cho họ đi khám bệnh như: đau đầu, chóng mặt, cảm giác “ruồi bay”, mặt đỏ bừng, ù tai,… Nhưng đa số các bệnh nhân bị THA lại thường không có các dấu hiệu cảnh báo trước. Nhiều khi, lúc thấy có triệu chứng đau đầu xuất hiện thì tiếp ngay sau đó cũng là kết thúc cuộc đời của họ do đã bị xuất huyết não nặng nề. Mặt khác, tuyệt đại bộ phận (khoảng 90%) các bệnh nhân bị THA là không rõ nguyên nhân (còn gọi là THA nguyên phát). Chỉ một số nhỏ các bệnh nhân (<10%) bị THA có tìm được nguyên nhân, tức là do hậu quả của một số bệnh lý khác.

Kiểm tra huyết áp cho bệnh nhân tại Bệnh viện Lão khoa Trung ương.        Ảnh: Trần Minh

Kiểm tra số đo huyết áp hết sức quan trọng

Những dấu hiệu thể hiện bệnh THA thường không đặc hiệu và người bệnh thường không thấy có gì khác biệt với người bình thường. Việc kiểm tra huyết áp thường xuyên, nhất là những người có những yếu tố nguy cơ về tim mạch, là hết sức cần thiết và quan trọng. Để biết được số đo huyết áp của mình, một cách đơn giản, đó là đo huyết áp bằng máy đo chuẩn và đúng quy trình. Huyết áp biểu hiện qua hai con số: (1) huyết áp tâm thu (áp lực máu lúc tim co bóp): bình thường là từ 90 đến 139 milimet thủy ngân (mm Hg), (2) huyết áp tâm trương (áp lực máu lúc tim nghỉ co bóp): bình thường từ 60 đến 89 mm Hg.

Khi huyết áp tâm thu từ 140 mm Hg trở lên và/hoặc huyết áp tâm trương từ 90 mm Hg qua một quy trình chẩn đoán chuẩn, thì được xác định là tăng huyết áp. Lúc này, cần điều trị để đưa huyết áp về con số mục tiêu: huyết áp tâm thu dưới 140 mm Hg và huyết áp tâm trương dưới 90 mm Hg. Điều trị tăng huyết áp bằng biện pháp không dùng thuốc và dùng thuốc. Biện pháp không dùng thuốc (gọi là thay đổi lối sống) do thầy thuốc tư vấn còn biện pháp dùng thuốc do thầy thuốc khám và kê đơn cho người bệnh định kỳ. Mỗi người bệnh cần tuân thủ chỉ định điều trị của bác sĩ, tuyệt đối không được tự ý giảm liều, ngừng thuốc khi thấy huyết áp ổn định. Ngoài ra huyết áp thay đổi theo tuổi tác và bệnh lý kèm theo cho nên cần kiểm tra thường xuyên số đo huyết áp của mình để phát hiện bệnh THA cũng như các yếu tố nguy cơ khác. Tốt nhất mỗi người nên thường xuyên đến cơ sở y tế để kiểm tra hoặc đo huyết áp tại nhà theo hướng dẫn của bác sĩ và ghi nhớ số huyết áp của mình.

P.Vân