Chết tức tưởi sau khi uống
Chiều ngày 17/7/2019, bác sĩ Nguyễn Đình Thoan, Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Khánh Hòa cho biết: Sau vài ngày làm việc tích cực để tìm lời giải, tránh sự hoang mang cho người dân, Viện Pasteur Nha Trang có kết quả kiểm nghiệm mẫu rượu và hạt trái cây đã làm tử vong nhiều người ở huyện miền núi Khánh Vĩnh.
Tuy chưa xác định được cụ thể tên loại hạt nhưng chất độc có trong hạt chính là chất anisatin. Chất này tích tụ trong hạt khá nhiều, khi ngâm rượu uống thì dẫn đến ngộ độc thần kinh, mất kiểm soát, loạn thần và nhanh chóng tử vong.
Trước đó, ngày 7/7, đang ở thời điểm nông nhàn, các em Cao Văn Hưng (SN 1989), Cao Văn Yên (SN 1997), Cao Văn Hoàng (SN 1997), Cao Văn Lộc (SN 1998); Cao Văn Phương (SN 1993) thường trú xã Khánh Trung và Triệu Đức Trung (SN 2001) thường trú xã Khánh Nam của huyện Khánh Vĩnh bàn nhau vào rừng sâu để kiếm măng rừng, hoa lan về bán kiếm thêm thu nhập. Trước khi đi, cả nhóm chuẩn bị thêm một can rượu trắng, mục đích nghỉ chân chỗ nào là uống.
Khi vào rừng, thấy có loại hạt to như đầu ngón tay cái, nghĩ là hạt óc chó, ngâm rượu uống sẽ ngon nên các em rót rượu ra một chai nhỏ có dung tích 1,5 lít rồi bỏ hạt vào ngâm.
Ngâm được 3 ngày, đến tối 10/7/2019 mang ra uống. Cả nhóm vừa uống vừa khen rượu ngon. Tuy nhiên, chỉ 20 phút sau 3 em Cao Văn Hưng, Cao Văn Yên và Cao Văn Hoàng loạng choạng, kêu đau đầu dữ dội rồi sùi bọt mép, lên cơn co giật rồi tử vong giữa rừng thẳm. Hôm đó, Cao Văn Phương bị đau bụng không uống rượu nên đã lao ra khỏi rừng, kêu cứu.
Tuy nhiên, do địa hình hiểm trở nên đến sáng ngày 11/7, người dân cùng các y, bác sĩ mới có thể tiếp cận nơi các đối tượng ngộ độc và tức tốc đưa hai người còn lại đang thoi thóp là Cao Văn Lộc, Triệu Đức Trung đến Trung tâm Y tế huyện Khánh Vĩnh và BVĐK tỉnh Khánh Hòa để cứu chữa. Sau nhiều ngày điều trị tích cực, tối ngày 17/7, Lộc và Trung đã vượt qua cơn nguy kịch, thần kinh đang dần ổn định trở lại.
Thoát khỏi cái chết cách đây không lâu cũng vì uống rượu ngâm hạt trái cây giữa rừng, anh Cao Văn Tuấn ở Thành Sơn (huyện miền núi Khánh Sơn) vẫn còn nguyên sự ám ảnh. Tuấn cho biết: Vào lúc rảnh, để có tiền uống rượu và tiêu thêm chúng tôi thường đi rừng kiếm các sản vật. Có khi mỗi chuyến đi hàng nửa tháng. Hành trang mang theo không thể thiếu rượu. Vào rừng thấy gì hay thì hái bỏ vào ngâm luôn. Hai tháng trước chúng tôi cũng uống hạt to như đầu đũa cứ nghĩ là sẽ bổ dưỡng, tăng cường sức khỏe nhưng uống xong ai cũng nôn thốc tháo và ngộ độc. Mấy ngày sau mới tỉnh. May chỉ uống có ít nên không ai tử vong. Giờ thấy nhiều đồng nghiệp đi rừng ở các huyện lân cận đã chết, cũng sợ rồi.
Cần thay đổi ngay
Theo lãnh đạo Trung tâm Y tế huyện Khánh Vĩnh: Do đặc thù huyện miền núi, khu vực người dân đi tìm lan hay sản vật lại ở sâu nên khi ngộ độc, công tác cứu chữa gặp rất nhiều khó khăn. Đặc biệt, ở nhiều khu vực sóng điện thoại lại thường xuyên mất nên người dân liên lạc về cũng vất vả.
Tang thương ở gia đình có người chết vì hạt cây rừng ở Khánh Vĩnh.
Kết quả kiểm nghiệm của Viện Pasteur Nha Trang cho thấy, chất độc gây chết người chỉ có trong hạt quả không rõ nguồn gốc, nên người dân cần phải thay đổi thói quen ngay. Thậm chí rượu trước khi mang vào rừng để uống trong nhiều ngày cũng cần cẩn trọng, tránh mua rượu trôi nổi, có nồng độ methanol cao để bảo vệ sức khỏe của chính mình.
Các bác sĩ tại BVĐK Khánh Hòa nhận định: Trường hợp ngộ độc, đặc biệt là rượu ngâm hạt cây rừng thường có diễn biến rất phức tạp, ảnh hưởng mạnh đến hệ thần kinh nên khi nhận được thông tin về các trường hợp ngộ độc dạng này, bệnh viện sẽ huy động tối đa y, bác sĩ giỏi cùng các phương tiện máy móc hiện đại để cấp cứu, giải độc cho người dân vì chậm phút nào là hiểm nguy tăng cao. Có thời điểm tiếp nhận và cấp cứu hàng chục người.
Từ kết quả kiểm nghiệm của Viện Pasteur Nha Trang, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Khánh Hòa đang tích cực phân tích, tìm hiểu rõ các loại hạt lạ mà nhiều người dân vùng cao, người đồng bào dân tộc thiểu số đã bỏ vào rượu uống và ngộ độc, tử vong.
Điều đáng lo ngại với nhiều xã miền núi của Khánh Hòa nữa là, hàng loạt thanh niên mới lớn cũng đã làm quen và thường xuyên sử dụng các loại rượu không rõ nguồn gốc, ăn nhiều loại rau quả khi đi rừng hái được. Ông Cao Bơ, Chủ tịch UBND xã Khánh Trung cho biết: Sau những cái chết thương tâm đã xảy ra, sẽ tăng cường tuyên truyền để người dân ý thức hơn trong việc ăn uống của mình. Hy vọng sẽ sớm thay đổi được các thói quen hiện hữu trong đời sống suốt nhiều năm qua.