Chiều ngày 27/5/2015, các chuyên gia ngoại đầu cổ tại Bệnh viện K Trung ương (BV K TW) đã hoàn thành ca phẫu thuật u do loạn sản xơ xương hàm mặt lớn nhất từ trước đến nay ở Việt Nam. Ca mổ kéo dài 6 giờ đồng hồ đã tái tạo thành công khuôn mặt cho người phụ nữ mang nỗi đau bị người đời sợ hãi suốt 2 chục năm.
Như một phép màu…
BSCKII Nguyễn Quốc Bảo - Trưởng khoa Ngoại đầu cổ, BV K TW cho biết, bệnh nhân Lý Mùi Xiên nhập viện với 2 khối u khổng lồ trên khuôn mặt đã bị biến dạng, hai mắt bị đẩy gần như hoàn toàn ra khỏi hốc mắt, lồi to, trợn ngược trên trán khiến bệnh nhân lúc nào cũng phải cúi gập cằm mà cũng không nhìn được đường đi, mũi cũng bị mất, phải thở bằng miệng. Bệnh nhân được chẩn đoán là loạn sản xơ xương hàm mặt. Kết quả chụp cắt lớp vi tính cho thấy vùng hàm mặt có nhiều khối u, trong đó khối u lớn có kích thước 8x10x18cm phát triển từ xương hàm trên và xương khẩu cái. Một tập hợp nhiều khối u nhỏ khác xâm lấn, đè ép, phá hủy các hốc mắt, xương mũi, răng… Do khối u phát triển quá lớn đã đẩy hai mắt ra ngoài hộp sọ khiến các dây thần kinh thị giác bị giãn dài và chèn ép. Đã có hiện tượng khối u bị vỡ bên phía mắt trái, chảy dịch. Tuy nhiên, cũng may mắn là khối u không làm tổn thương não, không gây xuất huyết não và màng não - một biến chứng dễ gặp trong căn bệnh này khi vùng loạn sản là ở đầu mặt.
Chị Lý Mùi Xiên nhập viện nhưng không thể mổ ngay vì thể trạng quá yếu, cân nặng chỉ có 35 cân. Sau gần 2 tuần được chăm sóc và truyền dịch nâng cao thể trạng, ca phẫu thuật được chỉ định vào ngày 27/5. Hôm trước khi ca phẫu thuật diễn ra, BS. Nguyễn Quốc Bảo - Trưởng kíp mổ khá dè dặt với những tiên lượng cuộc mổ. Anh cho biết: Phẫu thuật u do loạn sản xơ xương hàm mặt ở BVK TW không ít gặp nhưng u khổng lồ cũng không nhiều. Trước đó, BV từng phẫu thuật thành công cho một gia đình 5 người cùng mắc căn bệnh này với những khối u khá lớn nhưng khối u của chị Lý Mùi Xiên là lớn nhất từ trước tới nay. Hơn nữa, chị cũng là bệnh nhân có thể trạng yếu nhất. Khối u lâu năm, phát triển quá lớn cũng khiến khuôn mặt của chị Xiên gần như bị phá hủy: mất mũi, mất răng và toàn bộ xương hàm trên. Do bệnh nhân ở tận Cao Bằng, điều kiện khá khó khăn nên các bác sĩ quyết định mổ một thì kết hợp cả phẫu thuật bóc tách khối u lẫn tạo hình khuôn mặt. Ca mổ dự kiến kéo dài nhiều giờ.
9h30, chị Lý Mùi Xiên được chuyển ra khỏi phòng bệnh lên phòng mổ. 9h45 phút, ca phẫu thuật bắt đầu. Vùng đầu mặt có rất nhiều mạch máu và dây thần kinh, trong suốt quá trình phẫu thuật, bệnh nhân được truyền 3 đơn vị máu. Toàn bộ khối u đã được bóc tách gồm xương và dịch. Sau đó, người bệnh được tạo hình mũi, mắt được đưa trở lại hốc mắt. Vấn đề xương hàm trên bị mất và xương mũi đã được giải quyết bằng một khung lưới titan nhằm nâng đỡ da mặt. 15h45 phút, cuộc mổ kết thúc. Chiều muộn, những tình nguyện viên và người thân của chị Lý Mùi Xiên rưng rưng xúc động ngắm hình ảnh chị thiêm thiếp mê man sau ca phẫu thuật - một khuôn mặt hoàn toàn mới mẻ! Hiếu - một trong số các tình nguyện viên giúp đỡ chị Xiên từ khi chị vào viện thốt lên: “Vẫn chưa dám nghĩ đó là sự thật… vì nó quá tuyệt vời. Như một phép màu vậy!”.
Bệnh nhân trước giờ phẫu thuật.
Bệnh nhân sau khi phẫu thuật.
Những tấm lòng nhân ái
Trong lúc phấn khích, Hiếu còn bảo: Đó là món quà mà ông trời đã trao cho họ, bõ những ngày tháng mong đợi, vất vả. Thật ra chẳng có ông trời nào cả. Để có được phép màu ngày hôm nay xảy ra đối với chị Lý Mùi Xiên, ngoài tay nghề và tâm huyết của các thầy thuốc ở BVK TW, phải kể đến những tấm lòng nhân ái, thiện nguyện mà chị Xiên may mắn gặp được. Bắt đầu từ một buổi trao tặng lợn giống cho hộ nghèo ở bản Pát, xã Mai Long, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng. Chàng trai trẻ Nguyễn Việt Anh - Trưởng nhóm Cao Bằng Discovery (một nhóm thiện nguyện) sốc đến nỗi không nói được lời nào khi nhìn thấy người phụ nữ gầy yếu ra nhận lợn giống. Chị có tên là Lý Mùi Xiên. Lòng trắc ẩn trào lên, anh quyết tâm giúp chị chữa căn bệnh quái ác khiến người ta gọi chị là người phụ nữ có gương mặt quỷ. Nhóm của Việt Anh đưa chị Xiên xuống BV Bạch Mai - Hà Nội. Khỏi phải nói, trước đó, họ đã vất vả thế nào từ việc thuyết phục gia đình người bệnh tới việc chở chị Xiên vượt đường rừng núi hiểm trở về Cao Bằng để bắt xe xuống Hà Nội. Từ BV Bạch Mai, lại chuyển sang BVK, chị Xiên không tự đi được nên các tình nguyện viên phải thay nhau cõng chị. Việt Anh đùa: Em cõng chị ấy nhiều nên cũng yêu chị ấy luôn! Ở Hà Nội, nhóm của Việt Anh lại kết nối với 2 nhóm thiện nguyện khác của Trần Hiếu - nhóm Mộc Lan và nhóm Sống để yêu thương Đà Tẻ - Lâm Đồng. Các tình nguyện viên chỉ trong một thời gian ngắn đã huy động được hơn 200 triệu đồng của người thiện nguyện để giúp đỡ cho chị Lý Mùi Xiên phẫu thuật và điều trị bệnh. Có người tranh thủ trước giờ đi làm chạy đến để hỏi thăm tình trạng sau phẫu thuật của chị Xiên và đóng góp chút tiền của cho chị chữa bệnh. Hà Nội đang đợt nắng nóng khủng khiếp, các thành viên thiện nguyện vẫn thay nhau có mặt ở bệnh viện. Họ chia nhau từng chai nước, rơi nước mắt trước thành công của ca mổ, rồi lại chạy đi nhập cuộc mưu sinh đời thường. Nói chân thành như Trần Hiếu - Trưởng nhóm Hoa mộc lan: Cũng phải lo kiếm tiền, bảo toàn và giữ gìn sức khỏe thì mới có thể giúp đỡ được người khác, chị nhỉ! Những tình nguyện viên vô tư, hết lòng vì những cảnh đời khốn khó ấy sau khi khóc cười vì mừng cho chị Xiên lại lặng lẽ cảm phục những người thầy thuốc sau 6 giờ đồng hồ chiến đấu với khối u khổng lồ, đem lại cuộc đời mới cho chị Xiêm lại tiếp tục lao vào cuộc hội chẩn cho những bệnh nhân khác. Ngày mai, nhiều ca bệnh cần tới bàn tay tài hoa của các anh.
Bài và ảnh: Minh Thu
