Gliclazid là thuốc chống tăng đường huyết, dẫn chất sulfonylurea. Tên chung quốc tế: Gliclazid. Phân tử glyclazid có dị vòng chứa nitơ nên có những đặc điểm khác với các sulfonylurea khác.
Dạng thuốc, hàm lượng: viên nén; viên nén bao phim; viên nén phóng thích có kiểm soát (MR); viên nén phóng thích duy trì (SR) hàm lượng 30mg; 80mg.
Tác dụng chủ yếu của gliclazid là kích thích tế bào beta tuyến tụy giải phóng insulin và làm giảm độ thanh thải insulin ở gan. Do đó, nó chỉ có tác dụng ở người bệnh mà tuyến tụy còn khả năng sản xuất insulin.
Gliclazid được hấp thụ hoàn toàn ở bộ máy tiêu hóa, thức ăn không ảnh hưởng đến nồng độ hấp thụ. Sau khi uống, nồng độ thuốc trong huyết tương tăng từ từ, nồng độ đỉnh của thuốc đạt được khoảng 2 - 4 giờ; thời gian tác dụng kéo dài 12 giờ. Do hiệu lực của gliclazid ngắn hơn glibenclamid hoặc chlopropamid nên gliclazid phù hợp với người bệnh cao tuổi (người dễ bị hạ đường huyết khi dùng thuốc thuộc nhóm sulfonylurea có hoạt tính kéo dài).
Gliclazid được chuyển hóa mạnh ở gan thành những sản phẩm không còn hoạt tính. Thời gian bán hủy của gliclazid khoảng 10 - 12 giờ.
Chỉ định:
- Tăng đường huyết týp 2 (không phụ thuộc insulin) mà chế độ ăn kiêng đơn thuần không kiểm soát được glucose - huyết.
- Là thuốc nên dùng cho người cao tuổi bị tăng đường huyết týp 2
Chống chỉ định:
- Người bệnh suy gan, suy thận nặng.
- Nhiễm khuẩn nặng, chấn thương nặng, phẫu thuật lớn.
- Người bệnh không ăn được (không đủ carbohydrat, không đủ calori).
- Người bệnh đường huyết cao có biến chứng: nhiễm kiềm hoặc nhiễm toan; tiền hôn mê hoặc hôn mê.
- Người mang thai.
- Người trong thời kỳ cho con bú.
- Trẻ em.
- Người quá mẫn với sulfonamid hoặc các sulfonylurea khác hoặc các thành phần của thuốc.
Tương kỵ: các loại đồ uống có chứa ethanol (bia, rượu, kể cả rượu bổ) gây hạ đường huyết quá mức.
Tương tác thuốc:
Làm tăng tác dụng hạ đường huyết của gliclazid:
- Aspirin và các thuốc chống viêm không steroid.
- Sulfamid kháng khuẩn.
- Diazepam.
- Tetracyclin.
- Chloramphenicol.
- Cimetidin.
- Miconazol.
- Disopyramid.
-Clofibrat.
- Thuốc chẹn beta.
- IMAO.
- Coumarin.
- Thuốc chống đông máu.
- Phenylbutazole.
- Perhexilin maleat.
Làm giảm tác dụng của gliclazid:
- Corticosteroid.
- Barbituric.
- Thuốc lợi tiểu nhóm thiazid.
- Thuốc tránh thai uống.
Tác dụng phụ:
- Đau đầu.
- Tăng sự thèm ăn, tăng cân (tốt cho người gầy yếu, kém ăn nhưng không tốt cho người ăn khỏe, to béo).
- Mặt đỏ ửng.
- Rối loạn tiêu hóa (buồn nôn, nôn, ợ hơi, chán ăn, tiêu chảy) thường nhẹ.
Cần nhớ: không được bẻ nhỏ hoặc nhai viên thuốc. Trong khi dùng Gliclazid vẫn phải kết hợp hạn chế các thức ăn, thức uống có chỉ số đường huyết (IG) cao và tập luyện, vận động hàng ngày mới có kết quả tốt.
Cần biết: thuốc của các nhà sản xuất trong nước chủ yếu có hàm lượng 80mg. Viên nén MR và SR chủ yếu là thuốc ngoại và liên doanh với nước ngoài.
Trong danh mục 78 thuốc có tài liệu chứng minh tương đương sinh học đợt 1 (ngày 18/10/2012) của Bộ Y tế có 3 biệt dược: Clazic SR 30mg; Reclide MR 30mg; Getzzid MR 30mg. Người mua thuốc muốn mua thuốc tốt và rẻ cần tra cứu các thông tin này.
DS. TRẦN XUÂN THUYẾT