Thời gian gần đây, tình trạng đe dọa giết người qua tin nhắn đang diễn ra phổ biến bằng những cuộc gọi, nhắn tin mang tính chất khủng bố làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tinh thần, khiến cho người dân cảm thấy rất bất an. Đặc biệt, đã có những vụ giết người xảy ra sau khi đối tượng có hành vi đe dọa. Từ đây, nhiều dấu hỏi được đặt ra không chỉ đối với các cơ quan thực thi pháp luật mà cả đối với các nhà làm luật.
Không đạt được mục đích... đe dọa giết người
“Muốn gia đình êm ấm thì ông phải nộp 30 triệu đồng cho tôi, bây giờ ông chuyển tiền cho tôi, nếu không tôi sẽ giết 2 con gái ông, nổ mìn sập nhà”.
 Một tin nhắn đe dọa giết người. |
Mới đây nhất, vào ngày 20/4, một vụ việc kinh hoàng đã xảy ra tại phòng trà Dòng thời gian Sài Gòn (TP. Đà Nẵng) khi một đối tượng đã dùng xăng thiêu sống người mình thầm thương trộm nhớ do không được đáp trả. Khi biết chị Y. có người yêu và đã tính chuyện hôn nhân, đối tượng này thường xuyên quấy rầy, nhiều lần gọi điện, nhắn tin nói xấu, đe dọa chị Y. và bạn trai của chị, buộc chị Y. phải làm người yêu của hắn. Dùng mọi cách không được, đối tượng này đã thực hiện hành vi tàn độc, vô nhân tính khiến chị Y. tử vong.
Trước đó, vào ngày 8/4, Cơ quan cảnh sát điều tra - Công an huyện Nam Đàn, Nghệ An đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam đối với Nguyễn Thị Thùy (SN 1983, trú tại xã Tân Lộc, Hậu Lộc, Thanh Hóa) về “tội cưỡng đoạt tài sản” và “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Theo cơ quan công an, Thùy đã lợi dụng sự nhẹ dạ, cả tin của chị Nguyễn Thị Hiên (xã Xuân Hòa, huyện Nam Đàn), đối tượng này đã gửi 348 tin nhắn qua điện thoại di động, yêu cầu chị Hiên phải đưa 100 triệu đồng, nếu không sẽ tung clip sex của con gái chị hoặc cho giang hồ chặt tay, chân các cháu. Sau khi các con khẳng định không có lối sống buông thả, chị Hiên đã báo sự việc với Cơ quan điều tra Công an huyện Nam Đàn và đối tượng Thùy đã bị bắt quả tang khi đang nhận tiền từ chị Hiên.
Nhiều dấu hỏi đặt ra
Với tội giết người, đối tượng sẽ bị pháp luật xử phạt rất nghiêm khắc bởi đó là hành vi nguy hiểm cho xã hội, hành vi đó đã xâm phạm đến tính mạng của con người. Tuy nhiên, với hành vi đe dọa giết người, trong một số trường hợp cụ thể vẫn chưa bị xử lý. Nguyên nhân là có rất nhiều vụ đe dọa giết người mà đối tượng đe dọa và nạn nhân có quan hệ quen biết, có quan hệ tình cảm, hoặc do cả hai có phát sinh mâu thuẫn, và vì một lý do nào đó, nạn nhân không dám tố cáo hành vi này với cơ quan công an. Bên cạnh đó, thực tế cũng có rất nhiều vụ mà cả đối tượng và nạn nhân đều cùng vi phạm pháp luật nên nạn nhân ngại tố cáo vì sợ hành vi vi phạm pháp luật của mình sẽ bị phanh phui... Và cũng có không ít trường hợp do nạn nhân thiếu hiểu biết pháp luật cho rằng: Hành vi đe dọa giết người sẽ không bị pháp luật xử lý mà chỉ khi đối tượng giết người mới bị xử lý nên đã không trình báo cơ quan công an. Chính những nguyên nhân này đã dẫn tới tình trạng các đối tượng đe dọa giết người ngày càng nhiều và các đối tượng đã lợi dụng biện pháp này như một thứ vũ khí hữu hiệu.
Trao đổi về vấn đề này, ThS. Nguyễn Anh Tuấn - Giảng viên Bộ môn Pháp luật, Học viện An ninh nhân dân lập luận: Trong thực tiễn điều tra, truy tố và xét đòi hỏi các cơ quan tiến hành tố tụng phải chứng minh được sự thống nhất giữa hành vi với ý thức chủ quan của người phạm tội. Mặt khác, ở một số trường hợp cụ thể trong thực tiễn, các cơ quan tiến hành tố tụng cũng vẫn còn lúng túng khi xác định hành vi “đe dọa giết người” sẽ cấu thành tội đe dọa giết hay tội giết người. Chúng tôi cho rằng, nếu xác định rõ được người thực hiện hành vi đe dọa đã thực sự tìm kiếm những công cụ, phương tiện để tước đoạt tính mạng của người khác thì có thể xử lý về tội giết người mà không xử lý về tội đe dọa giết người vì hành vi đe dọa giết người trong tội này thể hiện ở hành vi bằng lời nói, hành động nhất định khiến cho người bị đe dọa thực sự lo sợ sẽ bị giết, còn nếu đã tiến hành những hành vi cụ thể rồi mặc dù chưa tước đoạt tính mạng của người khác nhưng vẫn có thể xử lý về hành vi giết người ở giai đoạn chuẩn bị phạm tội”.
Liên quan đến vấn đề này, luật sư Chu Minh Cường - Văn phòng Luật sư Hồng Hải cho rằng, hiện tại chưa có quy định bảo vệ người bị đe dọa mà còn đang trong quá trình kiến nghị. Bộ luật Hình sự cũng đã định tội đe dọa giết người, song theo điều luật thì hành vi đe dọa của người phạm tội phải làm cho người bị đe dọa thực sự tin rằng mình sẽ bị giết. Đây là dấu hiệu đặc trưng của tội phạm này, song lại là dấu hiệu khó xác định. Và thực tiễn điều tra xét xử đối với tội phạm này cho thấy việc xác định hành vi phạm tội đe dọa giết người, hay giết người vẫn còn lúng túng.
Tình trạng đe dọa giết người đang diễn ra khá phổ biến dưới nhiều hình thức vì nhiều động cơ và mục đích khác nhau. Những người khi bị đe dọa cần trình báo cơ quan có thẩm quyền để có những biện pháp ngăn chặn. Cùng đó, việc đưa ra các biện pháp bằng pháp luật để phòng ngừa hành vi phạm tội và bảo vệ nạn nhân là hết sức cần thiết nhằm tránh những hậu quả đáng tiếc.
Tuấn Phong