Bị hội chứng Cushing do uống thuốc tăng cân gia truyền
Ngày 13/5 vừa qua, Phòng khám Nhi Bệnh viện Đại học Y dược TP. Hồ Chí Minh đã khám và điều trị cho 2 bệnh nhi bị hội chứng Cushing do uống thuốc tăng cân. Chị T.T.H.T (Nha Trang, Khánh Hòa) - mẹ của bé Đ.X.N. (3 tuổi) cho biết, từ nhỏ, cháu N. đã nhẹ cân, lười ăn, mặc dù chị đã thay đổi chế độ ăn và làm nhiều cách để cải thiện cân nặng cho con. Sau khi được mách bảo, chị đã tìm đến một nhà thuốc gia truyền và mua thuốc tại đây. Uống thuốc được một thời gian, quả nhiên cháu tăng cân thật. Sau 2 tháng, bé N. tăng 4kg (từ 12kg lên 16kg). Vợ chồng chị T. rất mừng vì đã tìm đúng thầy đúng thuốc. Tuy nhiên, càng ngày chị càng thấy mặt con trở nên quá tròn trịa, thường xuyên ửng đỏ, da mỏng hơn, rậm lông... Lo lắng về sức khỏe của con, chị đã đưa con đến khám tại Phòng khám Nhi Bệnh viện Đại học Y dược TP. HCM. Tại đây, bé N. được chẩn đoán bị hội chứng Cushing.
Giống như trường hợp bé N., bé H. (6 tuổi, ở Quy Nhơn) cũng được bố mẹ đưa đến khám tại Phòng khám Nhi Bệnh viện Đại học Y dược TP. HCM trong tình trạng mặt béo tròn, da đỏ ửng, căng bóng, rậm lông... Bé H. cũng tăng 5kg sau uống thuốc tăng cân gia truyền...
BS. Hoàng Quốc Tưởng - Phòng khám Nhi, Bệnh viện Đại học Y dược TP. HCM) cho biết: Hiện nay, không ít thuốc Đông y “giả mạo” đều được quảng cáo chủ yếu trị “biếng ăn, mất ngủ”. Ngoài ra còn có “mát huyết, trị bệnh gan gây ngứa, trị gầy yếu, thiếu máu” nữa. Trên thực tế, các thuốc Đông y “giả mạo” đều có corticoid. Thuốc chứa corticoid có thể tạo ra những tác dụng trước mắt như ăn được, ngủ được, tăng cân, nếu có đau nhức xương khớp sẽ giảm ngay hoặc nổi mề đay mẩn ngứa cũng sẽ hết (do tác dụng giảm đau chống viêm, chống dị ứng của corticoid)... khiến nhiều người cho rằng đây là “thần dược” và thường xuyên sử dụng. Tuy nhiên, họ không biết được những tác hại do việc dùng các loại đông dược “giả mạo” này lâu ngày. Khi uống thuốc tăng cân gia truyền, trẻ có tăng cân thật nhưng đó là tình trạng tăng cân do giữ nước chứ sức khỏe của bé có nguy cơ gặp những vấn đề rất nghiêm trọng nếu dùng trong thời gian dài.
Trên thực tế, corticoid là thuốc rất tốt trong việc chống viêm, chống dị ứng, ức chế hệ miễn dịch. Corticoid dùng để chống viêm, trị các bệnh xương khớp, các bệnh tự miễn, các bệnh dị ứng ngoài da và hệ hô hấp biểu hiện là hen suyễn nặng, bệnh suy tuyến thượng thận... Tuy nhiên, việc điều trị phải được theo dõi rất cẩn thận với liều lượng rõ ràng vì tác dụng phụ của nó vô cùng nghiêm trọng.
Thuốc Đông y tăng cân “gia truyền” tiềm ẩn nhiều nguy hại cho trẻ.
Hội chứng Cushing cực kỳ nguy hiểm
Theo BS. Hoàng Quốc Tưởng, hội chứng Cushing là một bệnh về nội tiết tố gây ảnh hưởng về nhiều mặt, làm thay đổi các tổ chức cũng như hệ thống cơ quan của cơ thể. Khi trẻ mắc hội chứng Cushing do dùng thuốc có corticoid kéo dài có mặt béo tròn, ửng đỏ, vạt mỡ trên đòn, bướu mỡ cổ trâu, béo bụng, vằn da đỏ tím. Bé thường bị yếu cơ đùi, cơ cánh tay dễ bầm dập, tăng cân, mọc lông nhiều bất thường và bị chậm phát triển. Ngoài ra, trẻ có thể mắc tăng huyết áp, teo xương, đái tháo đường và chức năng miễn dịch suy yếu..., nếu không được điều trị có thể gây tử vong. Ngoài ra, các vấn đề tâm lý như trầm cảm, giảm chức năng nhận thức và dễ xúc động có thể phát sinh.
Ở trẻ dậy thì có thể có bất thường kinh nguyệt, mất kinh, vô sinh và suy giảm ham muốn tình dục có thể xảy ra ở phụ nữ, do ức chế bài tiết của hormon hoàng thể (LH) và hormon kích thích nang trứng (FSH). Ở nam giới, có thể dẫn đến suy giảm ham muốn tình dục và bất lực.
Lời khuyên của thầy thuốc
BS. Hoàng Quốc Tưởng khuyên, khi thấy con có dấu hiệu của triệu chứng Cushing, các bậc phụ huynh hoặc người chăm sóc trẻ cần ngay lập tức cho trẻ đi khám tại phòng khám chuyên khoa nhi. Tuy nhiên, cần đặc biệt lưu ý là không được ngưng thuốc một cách đột ngột vì có nguy cơ gây ra cơn suy thượng thận cấp ở trẻ nhỏ. Dấu hiệu thực thể ở bệnh nhân trong cơn suy thượng thận gồm có hạ huyết áp, đau bụng, ói và lơ mơ (do natri huyết thanh thấp hoặc hạ huyết áp). Các dấu hiệu khác gồm có hạ đường huyết, hạ kali huyết, hạ natri huyết và nhiễm acid chuyển hóa.
Để con tăng cân, cách tốt nhất và an toàn nhất là thực hiện đúng, đủ theo lời khuyên của bác sĩ dinh dưỡng hoặc bác sĩ chuyên khoa nhi. Hãy nói “Không” với những loại thuốc Đông y giả danh gây tăng cân ở trẻ em, vì sức khỏe của bé!