Tiếp theo các thông tin chúng tôi đã cung cấp cho bạn đọc, hơn một tháng qua, số lượng bệnh nhi nhập viện tăng rất cao, để đảm bảo điều kiện chữa trị bệnh nhân, các bệnh viện đã chủ động sắp xếp lại các khoa phòng, huy động thêm trang thiết bị..., thầy thuốc phải làm thông tầm, tạm gác lại những kỳ nghỉ phép. Dịch bệnh đến hẹn lại lên nhưng vì sao người bệnh phải dồn lên tuyến Trung ương trong khi năng lực khám chữa bệnh ở cơ sở đã được nâng lên?
Phòng bác sĩ chuyển về... nhà kho
Chiều 11/4, tại Khoa Truyền nhiễm của BV Nhi TW, chỉ tính riêng bệnh nhân sởi có hơn 200 cháu nằm điều trị, trong đó có 9 cháu phải thở máy và khoảng 100 cháu phải thở ôxy. PGS.TS. Phạm Nhật An, Phó Giám đốc BV cho biết, khoa có 90 giường bệnh (theo kế hoạch) nhưng đã phải sắp xếp, kê thêm thành 110 giường bệnh nhưng vẫn không đủ chỗ cho bệnh nhi. Do đó, phòng bác sĩ, phòng phó trưởng khoa đều phải nhường lại để kê thêm giường cho bệnh nhân điều trị, còn bác sĩ phải dồn vào nhà kho để làm việc. Hai tháng nay, các y, bác sĩ của Khoa Truyền nhiễm không ai dám nghỉ phép, có những người mệt cũng phải căng mình để làm, chỉ đến khi ốm không thể đi làm được nữa đành phải nghỉ và họ thường làm việc thông tầm, bữa ăn trưa thì chuyển sang chiều...
Không chỉ ở BV Nhi TW, tại BVĐK Xanh Pôn, BSCKII Phùng Nhã Hạnh, Phó Giám đốc BV cũng cho biết, chỉ tính riêng quý I/2014 tổng số bệnh nhi điều trị nội trú tại BV này là 4.484 cháu, các bệnh nhi chủ yếu là bệnh nặng, viêm phổi nặng kèm theo ho, khó thở, sởi có biến chứng. Chỉ tính riêng ngày 10/4, số lượng bệnh nhi nhập viện điều trị nội trú là 392 cháu, hầu hết tất cả các khoa: Khoa Sơ sinh, Khoa Nhi tổng hợp Khoa Điều trị tích cực... đều quá tải. Bình thường mỗi buổi trực trước đây chỉ cần 2 điều dưỡng, nhưng thời gian qua bệnh viện đã tăng cường lên thành 4 và các điều dưỡng mỗi ngày thực hiện tiêm cho hàng trăm bệnh nhân. Tất cả những chỗ trống hành lang Khoa Nhi đều đã được kê thêm giường bệnh... Cũng theo BS. Hạnh, để giải quyết tình thế trước mắt, bệnh viện đã thực hiện công tác rà soát, đánh giá tiên lượng bệnh nhân và phân luồng bệnh nhân theo bệnh ngay từ đầu. Theo đó, một số bệnh nhân mắc cúm hoặc mắc một số bệnh truyền nhiễm khác đã được chuyển sang BVĐK Đống Đa điều trị.
Nghi sởi là xin được nhập viện!
PGS.TS. Phạm Nhật An cho biết, nguyên nhân dẫn đến bệnh sởi và các dịch bệnh khác năm nay diễn biến rộng và biến chứng nhiều là do tình hình khí hậu không ổn định. Bên cạnh đó, có nhiều bệnh nhi chỉ bị viêm phế quản, hô hấp, tiêu chảy, sau khi lên viện điều trị thì lây sởi. Các cháu đã có bệnh trước nên khi mắc thêm sởi thì biến chứng sang suy hô hấp rất nhanh. Nguyên nhân thứ hai khiến dịch sởi năm nay làm nhiều bệnh viện cả Trung ương và tuyến tỉnh đều quá tải là do phụ huynh bỏ qua việc tiêm vaccin phòng sởi cho trẻ. Chính điều đó đã dẫn đến dịch lan nhanh trong cộng đồng. Theo quy luật của bệnh sởi thì đến cuối đông đầu hè bệnh sẽ giảm. Vì vậy, người dân không nên quá lo lắng, thấy con trẻ nghi mắc sởi là xin được nhập viện ngay, như vậy rất dễ gây bệnh nặng thêm vì dễ lây nhiễm. Thực tế, qua quan sát nhiều ngày tại BV Nhi Trung ương, chúng tôi thấy nhiều bậc phụ huynh khi thấy con sốt và có biểu hiện của bệnh sởi là đưa ngay con đến bệnh viện và đòi được nhập viện. Điều đó không cần thiết và nhiều khả năng làm diễn biến của sởi tăng thêm các biến chứng khác.
BS. Phùng Nhã Hạnh cũng chia sẻ, tuần qua, các phương tiện truyền thông đưa tin nhiều về bệnh sởi và tình trạng lây chéo khi vào viện, nhiều bà mẹ thấy con bị bệnh, sợ bị lây nên chủ quan để trẻ ở nhà, không đưa trẻ đến cơ sở y tế để khám và phát hiện bệnh nên khi đến viện thì bệnh đã nặng. Do đó, các bác sĩ khuyến cáo, khi thấy có các biểu hiện của bệnh sởi, bệnh về hô hấp, không nhất thiết phải đưa trẻ đến các bệnh viện Trung ương ngay mà hãy đến cơ sở y tế ở tuyến dưới để được chẩn đoán và hướng dẫn chăm sóc trẻ. Điều quan trọng nhất là vệ sinh tốt và cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho trẻ, đặc biệt là bổ sung các vitamin...
Thống kê riêng bệnh viêm phế quản, phổi đang điều trị tại BV Nhi TW cho thấy, số lượng bệnh nhi vượt tuyến của Hà Nội, Bắc Ninh, Hải Dương, Hưng Yên là từ 70 - 79%. Năm bệnh vào điều trị nhiều nhất trong tháng 3 là: viêm phế quản, phổi; sởi, viêm tiểu phế quản; tiêu chảy cấp; sốt cao co giật thì phần lớn các ca bệnh này đều có thể điều trị được tại các bệnh viện tuyến tỉnh, thậm chí là tuyến huyện.
Tự lên rồi lại chuyển về
Trao đổi với PV báo SK&ĐS, bà Lưu Thị Liên - Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội cho biết, qua công tác giám sát tại các bệnh viện của địa phương xuất hiện tình trạng chuyển bệnh nhân lòng vòng. Có việc này là do một số bệnh nhân tự ý vượt tuyến. Bệnh không nặng, tuyến dưới hoàn toàn đảm đương điều trị được nhưng gia đình nằng nặc xin lên tuyến trên, bệnh viện không cho thì bệnh nhân tự lên. Đến bệnh viện tuyến trên không còn giường điều trị để tiếp nhận buộc phải chuyển về, rất tốn thời gian và công sức. Sở Y tế Hà Nội đã chỉ đạo các BV tuyến dưới làm tốt công tác tư vấn, động viên gia đình yên tâm điều trị. Nếu bệnh vượt quá khả năng chuyên môn điều trị, trước khi chuyển tuyến trên cần có sự trao đổi với các bệnh viện tuyến trên. Tuy nhiên, đây cũng chỉ là giải pháp trước mắt, về lâu dài Sở Y tế Hà Nội đã triệu tập cuộc họp với lãnh đạo 26 BVĐK có khoa nhi để nghe ý kiến đề xuất của các đơn vị. Các BV sẽ thống kê trang thiết bị, trình độ chuyên môn của mình, trên cơ sở đó đề xuất giải pháp của đơn vị mình và trình Sở Y tế chậm nhất là ngày 20/4, để Sở có cơ sở tham mưu với UBND thành phố xem xét bổ sung trang thiết bị cần thiết. Hiện nay, số cán bộ làm công tác nhi khoa trong các bệnh viện công lập của Hà Nội là 128 bác sĩ, trong đó có 7 tiến sĩ, thạc sĩ, BSCKI 62; BS định hướng Nhi là 36, còn lại là 23 bác sĩ đa khoa. Số bác sĩ nhi khoa ở BV hạng 1 và hạng 2 của Hà Nội đều thiếu rất nhiều.
Về năng lực khám chữa bệnh của các bệnh viện tuyến dưới, qua trao đổi với một số lãnh đạo bệnh viện tuyến huyện, họ đều “than thở”: Chúng tôi cũng quá tải!
Vì sao số bệnh nhi có gia đình ở Hà Nội đang điều trị tại BV Nhi TW chiếm đến gần 1/3? Câu trả lời nhận được là do yếu tố địa lý. Vì gần BV Nhi TW và các bệnh viện lớn nên phần lớn người bệnh đi thẳng lên tuyến trên, thậm chí khi vào BVĐK huyện được khám và chẩn đoán là bệnh có thể chữa được tại tuyến này nhưng người nhà nhất quyết xin chuyển lên tuyến trên. “Có bệnh viện huyện được trang bị máy thở nhưng lại không thể vận hành được vì thiếu điều kiện để vận hành. Một số BV huyện khác có máy thở nhưng bệnh nhân cũng nhất quyết xin chuyển đi nên cũng chẳng có cơ hội được sử dụng...” - một lãnh đạo bệnh viện tuyến huyện chia sẻ.
Về phía Bộ Y tế, trao đổi với báo SK&ĐS, ông Nguyễn Trọng Khoa - Phó Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh cho rằng, tình hình dịch vẫn đang nằm trong tầm kiểm soát của ngành. Ngay từ đầu năm, lường trước được những bất ổn về thời tiết có thể xảy ra, Bộ Y tế đã ra hàng loạt các văn bản chỉ đạo, nhắc nhở các bệnh viện thuộc Bộ chuẩn bị đầy đủ thuốc, trang thiết bị. Việc quá tải bệnh viện trong một đợt dịch là khó tránh khỏi. Kế hoạch bổ sung trang thiết bị đã có từ đầu năm. Bộ Y tế đã đề nghị Chính phủ cho cấp máy thở từ nguồn dự trữ quốc gia, đồng thời cấp thêm ngân sách mua trang thiết bị, đưa một số trang thiết bị trong Đề án bệnh viện vệ tinh để bổ sung cho BV Nhi TW.
Nguyễn Hồng - Như Bình
- Thống kê của Sở Y tế Hà Nội cho thấy, từ tháng 3/2014 đến nay, số bệnh nhân đến khám và điều trị tại các khoa nhi của bệnh viện trong toàn thành phố tăng cao từ 150 - 200% so với thời điểm năm 2013. Trong đó có nhiều bệnh nặng, chủ yếu mắc các bệnh về đường hô hấp. Đáng lưu ý, số bệnh nhân điều trị tại BV Nhi Trung ương có hộ khẩu ở Hà Nội chiếm 26,34%.
- Bộ Y tế có Văn bản số 1194/QĐ-BYT xuất cấp không thu tiền 30 chiếc máy thở từ nguồn dự trữ quốc gia để phục vụ công tác phòng chống dịch và nhu cầu khám, chữa bệnh cho các bệnh nhân nhi. Theo đó, số máy thở này 30 sẽ được cấp cho 4 bệnh viện gồm: Bệnh viện Nhi Trung ương (8 máy), Bệnh viện Bạch Mai (10 máy), Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương (8 máy) và Bệnh viện Xanh Pôn Hà Nội (4 máy).
