Các nhà phân tích đặt quan tâm hàng đầu đến 4 sự kiện được đánh dấu trong năm 2014: quan hệ căng thẳng Nhật - Trung, cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu, cuộc trưng cầu dân ý ở Scotland và Cúp Bóng đá Thế giới.
Ở châu Á, các nhà phân tích trong nhận định ngắn gọn chỉ thấy “leo thang tiếp diễn trong tranh chấp giữa Nhật Bản và Trung Quốc”, với vùng nhận dạng phòng không mới trải dài đến không phận các đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư. Trung Quốc vẫn tỏ ra cứng rắn, nhưng phản ứng của các nước láng giềng như Hàn Quốc đã mở rộng vùng phòng không - hay máy bay Mỹ vào vùng mà Trung Quốc mở rộng, nhắc nhở Bắc Kinh về thái độ không mấy tán đồng của quốc tế.
Tình hình thế giới năm 2014 liệu có khởi sắc?
Về bầu cử Nghị viện châu Âu vào giữa năm 2014, các chuyên gia cảnh báo rằng có một “bóng ma ám ảnh”: Những phe hoài nghi châu Âu đang vươn lên mạnh mẽ. Theo các cuộc thăm dò và tiên liệu của giới phân tích, các đảng “dân túy” hay chống đối châu Âu, từ Pháp, Anh, Italy, Hy Lạp có thể tiến mạnh. Người ta đặt câu hỏi: Thái độ bất bình hiện nay của người châu Âu do thuế cao, hay vấn đề nhập cư có thể dẫn đến một cuộc địa chấn chính trị hay không?
2014 còn là năm bầu cử tại “ba nước lớn đang trỗi dậy”: Brazil, Ấn Độ, Indonesia. Đối với Brazil, sẽ bầu lại Tổng thống, các nhà phân tích nhận định ngoại trừ xảy ra biến cố xã hội, bà Dilma Roussef chắc chắn giữ được chiếc ghế. Đối với hai nước Ấn Độ và Indonesia, các đảng cầm quyền có thể gặp khó khăn do tình hình kinh tế. Trước cuộc Tổng tuyển cử Ấn Độ vào tháng 5, đảng Quốc Đại cầm quyền từ 10 năm nay đang bị yếu đi do tình hình kinh tế kém cỏi, lạm phát cao, vật giá leo thang, trong lúc đối thủ là đảng BJP lại được uy tín. Tại Indonesia bầu Quốc hội vào tháng 4 và Tổng thống vào tháng 7, tình trạng cũng tương tự.
Một câu hỏi khác cũng tùy thuộc lá phiếu cử tri, đó là: Anh quốc liệu sẽ mất đi 1/3 lãnh thổ của mình? Cử tri Scotland vào tháng 9 tới đây sẽ phải trả lời cuộc trưng cầu dân ý: Có muốn Scotland độc lập hay không? Hiện số muốn độc lập không hơn 29%, nhưng cũng có một tỷ lệ tương tự còn do dự. Nhìn về Pháp có gì thay đổi trong cuộc sống hàng ngày: Có một thông tin tích cực: Mức lương tối thiểu Smic tăng 1,1% - tức là lên 9,53 euro/giờ. Thế nhưng giá năng lượng cũng lại tăng, dĩ nhiên là giá thuốc lá tiếp tục tăng đều đặn. Một thay đổi khác cũng mang tính chất tích cực đó là thời hạn hiệu lực của thẻ căn cước được kéo dài lên 15 năm thay vì 10 năm như hiện nay.
2014 cũng là năm bản lề đối với ông François Hollande. Nhìn lại bối cảnh u ám nước Pháp năm 2013: kinh tế vẫn chưa vực dậy được, thất nghiệp lại lên, uy tín của Chính phủ ở mức thấp nhất. Trong bối cảnh này trong năm 2014, hai ưu tiên như Tổng thống Pháp luôn nhấn mạnh là: Đẩy lùi nạn thất nghiệp, nối lại với tăng trưởng.
Cho dù số liệu về thất nghiệp trong tháng 11/2013 cho thấy Tổng thống Pháp không thực hiện được lời hứa giảm thất nghiệp vào cuối 2013, nhưng ông vẫn kiên trì giữ mục tiêu mà theo ông qua đó lấy lại sự tin tưởng của người Pháp.
Tổng thống Hollande có được toại nguyện hay không phải chờ đến ngày 27 tháng giêng này, ngày công bố số liệu người tìm việc làm trong tháng 12/2013, rồi đến ngày 6/3, lúc Viện Insee công bố tỷ lệ thất nghiệp ở Pháp trong quý IV năm vừa kết thúc.
Trên bình diện tăng trưởng kinh tế, tăng trưởng Pháp yếu kém. Nhiều nhà kinh tế lo ngại là Pháp vẫn đứng cuối sổ, kém Đức và Anh. Tăng trưởng Pháp chỉ có thể đạt 1% vào năm 2014, trong lúc ông Hollande chờ đợi 2%. La Croix không thấy cách nào Tổng thống Pháp có thể thay đổi tình hình. Năm 2014 sẽ khó khăn như năm 2013. Năm 2014 này là một năm bản lề do hai cuộc bầu cử Hội đồng thành phố vào mùa xuân này và tiếp theo đó là Nghị viện châu Âu, đây là hai cuộc bầu cử bản lề, vì nếu có trừng phạt đối với cánh tả, với đảng Xã hội, thì ông Hollande sẽ phải xem xét lại chính sách của mình.
Hương Trà
(Theo Les Echos, CNN)