Giá dịch vụ y tế hiện nay mới tính một phần chi phí trực tiếp (3/7 yếu tố trực tiếp), theo lộ trình, trong năm 2015 tiếp tục điều chỉnh giá dịch vụ y tế, cộng thêm yếu tố tiền lương cho nhân viên y tế. Đến năm 2018, viện phí sẽ tính thêm chi phí quản lý và năm 2020 tính đủ chi phí tiền lương, chi phí trực tiếp, chi phí quản lý và khấu hao tài sản cố định.
Việc điều chỉnh viện phí theo hướng tính đúng tính đủ thúc đẩy nâng cao chất lượng khám chữa bệnh. Ảnh: TM
Hướng đến lộ trình tính đúng, tính đủ giá dịch vụ y tế
Theo ông Nguyễn Nam Liên - Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính - Bộ Y tế, giá dịch vụ y tế tính đúng, tính đủ phải bao gồm 7 yếu tố chi phí gồm: chi phí thuốc, vật tư trực tiếp; chi phí điện, nước, xử lý chất thải; chi phí duy tu, bảo dưỡng thiết bị, mua thay thế công cụ, dụng cụ trực tiếp sử dụng để thực hiện các dịch vụ; chi phí tiền lương, phụ cấp; chi phí sửa chữa lớn, khấu hao trang thiết bị; chi phí khấu hao nhà cửa; chi phí đào tạo, nghiên cứu khoa học. Giá dịch vụ y tế hiện nay mới tính một phần chi phí trực tiếp (3/7 yếu tố trực tiếp) do đó mỗi đơn vị thuộc bộ, ngành và mỗi địa phương có một bảng giá khác nhau nên giá thanh toán của BHYT đối với các bệnh viện (BV) cùng hạng (cùng trình độ, cơ sở vật chất, kỹ thuật...) khác nhau gây bất bình đẳng trong thanh toán chi phí khám chữa bệnh BHYT...
Hiện nay Bộ Y tế đang lấy ý kiến các cơ sở y tế về việc đưa tiền lương vào giá khám bệnh, giá giường nằm, giá dịch vụ chẩn đoán hình ảnh và các phẫu thuật, thủ thuật theo chuyên khoa. Theo đó, giá giường bệnh tăng thêm 10.000-20.000 đồng/ngày, chi phí phẫu thuật, thủ thuật tăng thêm 300.000-1,5 triệu đồng/ca. Liên bộ Y tế - Tài chính sẽ ban hành thông tư điều chỉnh giá dịch vụ y tế theo lộ trình. Theo dự thảo, BV hạng đặc biệt và hạng I, chi phí tiền lương là 140.000 đồng/giường bệnh, trong đó cơ cấu lương bác sĩ 33.000 đồng; điều dưỡng, y tá 86.000 đồng và các chi phí quản lý, gián tiếp 20.000 đồng. Mức giá khám bệnh sau khi đã được kết cấu chi phí trực tiếp và tiền lương: BV hạng đặc biệt và hạng I là 40.000 đồng/lượt, hạng II: 39.000 đồng, hạng III: 34.000 đồng và hạng IV: 31.000 đồng. Thay cho mức thu tối đa tiền khám bệnh của các hạng BV này lần lượt là 20.000, 15.000, 10.000 và 7.000 đồng.
Theo dự thảo, việc đưa lương vào các dịch vụ y tế chuyên khoa kéo theo dịch vụ này sẽ tăng khoảng 700.000 - 1 triệu đồng/ca phẫu thuật loại đặc biệt (tùy chuyên khoa) và 400.000 - 600.000 đồng/ca phẫu thuật loại I. “Nhìn số tiền phụ cấp trên 1 dịch vụ thì khá lớn nhưng nếu chia cho một kíp mổ 8 người thì lại không lớn. Ngay cả với bệnh nhân có thẻ BHYT phải đồng chi trả 20% viện phí thì số tiền tăng tối đa cũng không quá 1,5 triệu đồng” - ông Liên giải thích.
Người tham gia BHYT có lợi gì?
Trước băn khoăn của nhiều người, liệu giá dịch vụ y tế được điều chỉnh có làm ảnh hưởng đến các đối tượng cần được đảm bảo an sinh xã hội hay không? Tại hội nghị mới đây liên quan đến các nhà quản lý BV, ông Nguyễn Nam Liên đã nhấn mạnh: Về cơ bản điều chỉnh giá dịch vụ y tế theo lộ trình không làm ảnh hưởng nhiều đến người nghèo, người cận nghèo vì đã có BHYT chi trả toàn bộ hoặc phần lớn. Lý giải điều này, ông Liên cho rằng, năm 2015 Luật BHYT đã có nhiều thay đổi. Về cơ bản không làm ảnh hưởng đến 14 triệu người nghèo, đồng bào dân tộc, người sinh sống tại các huyện đảo, xã đảo, người có công với cách mạng, 9 triệu trẻ em dưới 6 tuổi... Các đối tượng này khi đi khám, chữa bệnh được BHYT thanh toán 100% chi phí thay vì thanh toán 95%, đồng chi trả 5% như trước đây. Người cận nghèo cũng được giảm đồng chi trả từ 20% trước năm 2015 xuống còn 5% từ 2015.
Tuy nhiên, từ thực tiễn hiện nay, nhiều chuyên gia cho rằng việc điều chỉnh giá dịch vụ y tế điều chỉnh sẽ tác động mạnh đến khoảng 30% dân số chưa có thẻ BHYT. Ông Nguyễn Nam Liên cho rằng, với lộ trình thực hiện điều chỉnh viện phí như hiện nay, điều quan trọng là phải bảo đảm tăng độ bao phủ của BHYT để bệnh nhân không phải chi trả thêm. “Nhiều dịch vụ do trước đây mức thu thấp, BV không có kinh phí để triển khai, nay được điều chỉnh mức thu nên sẽ triển khai, bệnh nhân BHYT sẽ được hưởng bởi chi phí hầu hết do BHXH thanh toán, làm tăng quyền lợi của người có thẻ BHYT” - ông Liên giải thích.
Ông Nguyễn Ngọc Hiền, Phó Giám đốc BV Bạch Mai cho rằng: Điều chỉnh giá dịch vụ y tế là theo đúng lộ trình. Việc tính thêm các yếu tố vào chi phí trực tiếp đã được lấy ý kiến từ các cấp, ban ngành. Việc điều chỉnh đảm bảo lợi ích của các bên.Với những người tham gia BHYT thì sẽ không ảnh hưởng nhiều. BV Bạch Mai sẽ thực hiện theo đúng lộ trình, không có ngoại lệ.
PGS.TS. Lương Ngọc Khuê - Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) cho rằng, hiện nay một số giá dịch vụ y tế mới chỉ được tính 3/7 yếu tố chi phí trực tiếp (tức là chưa được tính đúng, tính đủ). Theo ông Khuê, trên thực tế, các chi phí như lương của nhân viên y tế chưa được chi trả, do vậy đã ảnh hưởng đến sự tâm huyết và mức độ cống hiến của nhân viên y tế, không đủ chi phí để tái đầu tư sức lao động, bệnh viện không đủ kinh phí để bổ sung biên chế phù hợp với định mức biên chế sự nghiệp trong các cơ sở y tế. Do vậy, việc điều chỉnh giá viện phí theo hướng tính đúng, tính đủ hơn hiện nay chắc chắn có tác dụng thúc đẩy nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh.
Thái Bình
