Những năm gần đây, dịch vụ cho thuê xe máy phát triển mạnh. Ngoài một lượng nhỏ khách trong nước có nhu cầu thuê xe đi chơi thì phần lớn là khách nước ngoài đến Việt Nam du lịch theo nhóm nhỏ thường thuê xe máy để tự đi tham quan. Song, dịch vụ này có nhiều bất ổn, vi phạm pháp luật, đặc biệt là những tỉnh thành sở hữu các điểm du lịch đông khách nước ngoài...
Dễ dàng thuê xe
Chị Judy (người Thuỵ Sĩ) hiện lưu trú tại một khách sạn trên đường Nguyễn Đình Chiểu, phường Hàm Tiến, Phan Thiết đang thuê xe gắn máy với cô bạn học người Nga, cho biết: “Đây là lần thứ 2 chúng tôi đến Việt Nam. Trước khi đến Phan Thiết, chúng tôi đã đến TP. Nha Trang và Đà Lạt. Ở đâu chúng tôi cũng thuê xe máy tự lái để đi du lịch. Chỉ cần đưa cho nhân viên khách sạn 100.000 – 150.000 đồng, chúng tôi có xe đi cả ngày”.
Thuê xe máy tự lái nở rộ và thủ tục ngày càng đơn giản hóa, kèm với đó là những hệ lụy.
Khi được hỏi có bằng lái xe máy không, chị nói chỉ có bằng lái ôtô thôi nhưng đi xe máy cũng dễ, chỉ tập một lát là quen vì bên kia chị cũng từng đi xe mô tô rồi. Ở Việt Nam, thuê xe máy vừa rẻ, vừa được chủ động khám phá các điểm tham quan nên rất hợp với khách du lịch trẻ như tôi”, chị cho biết.
Dọc con đường Nguyễn Đình Chiểu, có rất nhiều điểm kinh doanh cho khách nước ngoài thuê xe với thủ tục vô cùng đơn giản. Với khách Việt, chỉ cần có chứng minh nhân dân, còn khách nước ngoài chỉ cần có hộ chiếu (thậm chí là bản photo), đặt tiền cọc là có thể thuê thoải mái, không cần hợp đồng. Nếu khách sạn có luôn dịch vụ cho thuê xe thì khách ở đó không cần bất cứ giấy tờ nào.
Dịch vụ đơn giản – nhiều người ham mở
Ở TP.HCM, có hàng trăm điểm cho thuê xe máy nằm ở khu phố Tây quận 1 như đường Bùi Viện, Đỗ Quang Đẩu, Đề Thám, Phạm Ngũ Lão... Các điểm này không chỉ cho thuê xe đi trong TP mà còn cho thuê xe đi du lịch dài ngày tới các tỉnh khác.
Anh Quang Thái, một hướng dẫn viên du lịch tự do, cho biết: “Những năm gần đây, hầu như các nhóm khách du lịch tự do đều rất khoái tự đi lại bằng xe máy nên dịch vụ này mở ra rầm rộ. Nếu nơi nào thủ tục rườm rà thì họ cạch ngay nên để cạnh tranh các tiệm buộc phải đơn giản hoá. Giờ chỉ phải ký gửi hộ chiếu, không cần đặt cọc. Đi bao lâu cũng được, cứ nhân số ngày và thanh toán sau”.
Tại một điểm cho thuê xe trên đường Phạm Ngũ Lão, quận 1, ông chủ tiệm “lý luận” rất hay, ông cho biết chỉ cần khách biết đi xe máy là được, mà không biết thì ai họ thuê xe máy làm cái gì. Còn về thủ tục, đúng là chỉ cần hộ chiếu, visa là xong, thậm chí người Việt Nam thuê xe còn phải đặt tiền chứ khách nước ngoài thì không cần. Ông còn cho biết thêm, nếu bị CSGT phạt hoặc gây tai nạn thì người thuê chịu hết.
Tương tự, TP. Nha Trang cũng nở rộ dịch vụ cho thuê xe máy. Dọc các đường phố khu vực trung tâm TP. Nha Trang như: Nguyễn Thiện Thuật, Hùng Vương, Trần Phú, Trần Quang Khải mọc lên hàng loạt cơ sở cho thuê xe gắn máy. Không những vậy, rất nhiều khách sạn ngoài kinh doanh lưu trú còn kinh doanh thêm dịch vụ cho du khách thuê xe gắn máy và coi đó là thêm một dịch vụ để chiều lòng khách. Thậm chí, nhiều người dân có xe máy nhàn rỗi cũng “góp” ké cùng các điểm dịch vụ để tranh thủ kiếm thêm.
Trên địa bàn thành phố biển Phan Thiết thì bên cạnh các khách sạn, nhà nghỉ, công ty lữ hành, công ty tư nhân cung cấp dịch vụ này còn có các hộ dân tham gia một cách tự phát. Vì cách thức đơn giản cùng lợi nhuận “thấy ngay” nên các điểm cho thuê xe máy cũng mọc lên như nấm. Ngoài ra còn có dịch vụ thuê xe qua mạng, hàng chục số điện thoại được đăng tải trên mạng sẵn sàng cung cấp dịch vụ này. Chỉ cần một cuộc điện thoại là có người mang xe tới tận nơi khách cần, thủ tục được thực hiện ngay khi giao xe.
Cần xử lý nghiêm khắc
Chính sự đơn giản trong thủ tục cho thuê xe máy đã dẫn đến số vụ TNGT do người nước ngoài gây nên ngày càng gia tăng. Điển hình, tối 5/4/2014, trên đường Nguyễn Thông (P. Phú Hài, TP. Phan Thiết), anh Rusbliakh Alexsande (34 tuổi, quốc tịch Nga) điều khiển xe máy đi từ Hàm Tiến vào Phan Thiết đã tông thẳng vào xe gắn máy do ông Huỳnh Thái Dũng (44 tuổi, ngụ P. Phú Thủy, TP. Phan Thiết) điều khiển làm ông Dũng tử vong tại bệnh viện.
Gần đây là chiều 11/9, tại khu vực ngã tư đường Hùng Vương – Trần Cao Vân (TP. Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế) đã xảy ra vụ TNGT giữa chiếc xe máy do người đàn ông nước ngoài điều khiển với một xe máy khác khiến người phụ nữ điều khiển xe này nhập viện cấp cứu.
Bản thân phía Liên bang Nga hồi năm ngoái đã đề nghị Việt Nam không cho khách du lịch Nga thuê xe máy tự lái nếu không có bằng lái hợp lệ bởi nếu không may xảy ra tai nạn giao thông, các công ty bảo hiểm ở Nga sẽ từ chối thanh toán vì lái xe không có bằng lái, không thuộc diện được bảo hiểm. Tổng cục Du lịch Việt Nam cũng đã có Công văn số 934/TCDL-LH về việc quản lý dịch vụ cho thuê xe gắn máy đối với du khách Nga và các nước khác. Tuy nhiên, hiện chưa có chế tài áp dụng cho việc xử phạt các cơ sở dịch vụ du lịch cho người nước ngoài thuê xe máy khi không có GPLX nên các cơ sở này vẫn hoạt động rầm rộ và công khai. Đã đến lúc lực lượng thanh tra giao thông cần tỏ ra nghiêm khắc hơn với những “ông tây, bà đầm” phóng xe máy, bởi đây cũng chính là để đảm bảo sự an toàn cho bản thân du khách.
Hoàng Khanh
