Đây là nhận định được đưa ra tại cuộc họp về công tác ATTP năm 2018, triển khai nhiệm vụ năm 2019 của Ban Chỉ đạo liên ngành TW về ATTP, tổ chức tại trụ sở Chính phủ vào cuối tuần qua. Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Trưởng ban Ban Chỉ đạo, chủ trì cuộc họp.
Xử phạt 89 tỷ đồng vi phạm về ATTP năm 2018
Báo cáo của Ban Chỉ đạo, trong năm 2018, Bộ Y tế và 63 tỉnh, thành phố đã xử phạt vi phạm hành chính gần 89 tỷ đồng, tăng 1,4 lần so với cùng kỳ năm 2017 (năm 2017, tổng số tiền phạt là hơn 63 tỷ). Năng lực của các đoàn thanh, kiểm tra được nâng lên, đã kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý nhiều vụ vi phạm với nhiều hình thức khác nhau, bảo đảm đúng pháp luật, được công khai kịp thời trên các phương tiện thông tin đại chúng giúp người dân có thông tin để lựa chọn thực phẩm an toàn. Trong quá trình thanh, kiểm tra, các ngành chức năng đã kết hợp đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật về bảo đảm an toàn thực phẩm của toàn xã hội; phối hợp chặt chẽ với cơ quan truyền thông trong thông tin cảnh báo các sản phẩm, các cơ sở sản xuất kinh doanh nông lâm thủy sản kém chất lượng, không bảo đảm ATTP...
Công tác kiểm nghiệm, giám sát ATTP lưu thông trong nước được đặc biệt quan tâm, chỉ đạo, tạo chuyển biến đáng kể về điều kiện bảo đảm ATTP của cơ sở và chỉ số ATTP các nhóm sản phẩm chủ lực so với năm 2016, 2017: Không phát hiện mẫu dương tính với chất cấm salbutamol trong 477 mẫu thịt, 3.506 mẫu nước tiểu; 271/2.060 mẫu thịt vi phạm chỉ tiêu vi sinh (giảm 26,7% so với 2017); 5/2.472 mẫu thịt tươi vi phạm chỉ tiêu hóa chất, kháng sinh (giảm 0,63% so với 2017); 46/3.018 mẫu thủy sản, sản phẩm thủy sản vi phạm chỉ tiêu hóa chất, kháng sinh (tăng 0,89% so với 2017)...
Chất lượng, hiệu quả sự phối hợp liên ngành nông nghiệp, công thương, công an, y tế trong kiểm soát chất cấm, kiểm soát lạm dụng hóa chất công nghiệp, kiểm soát tạp chất trong nguyên liệu thủy sản... được nâng cao. Công tác giám sát, phân tích nguy cơ tiếp tục được duy trì, triển khai bài bản, đã kịp thời đưa ra cảnh báo, xử lý các trường hợp, sự cố mất ATTP, thông tin kịp thời đến người tiêu dùng. Công tác phòng, chống ngộ độc thực phẩm được triển khai quyết liệt, đồng bộ (số vụ, số người mắc, số đi viện, số người tử vong đều giảm), bảo đảm an toàn thực phẩm tại các sự kiện, hội nghị. Tính đến ngày 30/11/2018, toàn quốc ghi nhận 97 vụ ngộ độc thực phẩm, làm 3.340 người bị ngộ độc, 2.944 người phải nhập viện và 16 trường hợp tử vong (giảm 44 số vụ, 560 nạn nhân, 783 người nhập viện và 8 người tử vong so với năm 2017).
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chủ trì cuộc họp về công tác ATTP.
Kiểm soát chặt thị trường thực phẩm chức năng
Tại cuộc họp, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho rằng, vẫn xảy ra những trường hợp khó kiểm soát ATTP là do 3 nguyên nhân: Các cơ sở sản xuất, kinh doanh cố tình vi phạm pháp luật; cơ sở hạ tầng xuất phát điểm thấp; nhận thức của người dân trong việc sử dụng thức ăn đường phố, thức ăn bảo đảm ATTP còn thấp.
Bộ trưởng đề xuất, trong thời gian tới, các ngành chức năng cần tiếp tục tăng cường các biện pháp thanh, kiểm tra, hậu kiểm, xử lý nghiêm các vi phạm về ATTP; tôn vinh các cơ sở sản xuất, bảo đảm ATTP, tiếp tục củng cố, tăng cường năng lực cho các chi cục ATTP, các chi cục quản lý chất lượng nông lâm thủy sản và các cơ quan quản lý về ATTP của địa phương...
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đánh giá, năm qua, công tác bảo đảm ATTP đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận, nổi bật là công tác thông tin tuyên truyền, hoạt động sản xuất, phân phối sạch gắn với truy suất nguồn gốc.
Theo Phó Thủ tướng, vẫn còn những tồn tại cần tiếp tục kiên trì kiểm soát, đó là: Việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, kháng sinh, giết mổ gia súc gia cầm, kinh doanh sản phẩm tươi sống. Đối với thực phẩm chức năng, Bộ Y tế cần tiếp tục kiểm soát chặt chẽ, cho phép các nhà thuốc, siêu thị được bán mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, nhưng dứt khoát sản phẩm chức năng phải sử dụng đúng tên, không lẫn với thuốc và nếu phát hiện sai phạm phải có hình thức nghiêm trị.
Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng lưu ý, các bộ, ngành tăng cường các biện pháp răn đe, xử lý, đưa ra xét xử nghiêm đối với những sai phạm đã rõ ràng.
Phó Thủ tướng yêu cầu thời gian tới, các ngành chức năng địa phương tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, ngăn chặn thực phẩm giả, kém chất lượng, gian lận thương mại trong lưu thông, kinh doanh thực phẩm, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm ATTP, đặc biệt là phải siết chặt công tác bảo đảm ATTP, nhất là tại các thành phố lớn trong dịp Tết Nguyên đán 2019 sắp tới; triển khai các chương trình giám sát ATTP trong phạm vi toàn quốc, tập trung vào các vấn đề: sử dụng hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật trong sản xuất, bảo quản nông sản thực phẩm; vệ sinh an toàn trong giết mổ gia súc, gia cầm, nhất là tại các thành phố lớn và các vùng sản xuất nông sản thực phẩm. Trong đó, trọng tâm cần thực hiện là tại các đô thị lớn: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh... để thực phẩm tại các đô thị lớn có chất lượng tương đương với các sản phẩm xuất khẩu. Phó Thủ tướng cũng gợi mở các bộ, địa phương đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý ATTP
Các bộ, ngành, cơ quan chức năng cũng cần tăng cường phối hợp với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị, xã hội để các chương trình giám sát ATTP đi vào thực chất...