Trước hết là chữ “và” (hoặc dấu phẩy) nằm giữa đã tách đảng viên với quần chúng nhân dân ra làm hai vế, nghĩa là quần chúng nhân dân thì không phải là đảng viên và đảng viên thì không phải là quần chúng nhân dân. (Cũng như “bát và đũa”, “bát, đũa” là hai khái niệm độc lập nhưng “bát đũa” lại là một khái niệm chung chỉ phương tiện để ăn). Vậy những việc như “quần chúng nhân dân phát hiện, tố giác tội phạm” hay sự ủng hộ của “quần chúng nhân dân” trước chính sách của Nhà nước hay “Quần chúng nhân dân tham gia phong trào xanh sạch đẹp của thành phố” chẳng hạn lại toàn là người ngoài Đảng và không có đảng viên tham gia?
Đấy là góc độ ngôn ngữ. Nhìn ở góc độ hành chính thì “đảng viên” cũng như “đoàn viên”, “đội viên”, “hội viên”, “xã viên”… là những người đứng trong một tổ chức cụ thể còn “quần chúng nhân dân” là khái niệm đông đảo nhân dân vậy không lẽ đảng viên không nằm trong đông đảo quần chúng nhân dân?
Mỗi một người có nhiều vị trí khác nhau được gọi danh xưng theo nhiều góc độ khác nhau. Gọi ông A từ góc độ có tác phẩm văn học là nhà văn nhưng vẫn ông A ấy đi xe máy thì là người tham gia giao thông và ông ấy công tác ở bệnh viện thì gọi là thầy thuốc. Đảng viên cũng vậy, khi bà B dù chỉ là một công nhân vào Đảng thì là đảng viên nhưng bà B ấy tham gia bắt trộm cướp cùng cộng đồng ở khối phố thì đấy là quần chúng nhân dân truy bắt tội phạm chứ đâu cần phải nói cho tách bạch là đảng viên và quần chúng nhân dân truy bắt tội phạm.
Khái niệm tách bạch “đảng viên” và “quần chúng nhân dân” không chỉ đơn thuần là vấn đề ngôn ngữ bởi ngôn ngữ là sản phẩm của tư duy, nhận thức. Có thể cách nói “đảng viên và quần chúng nhân dân” chỉ là một thói quen nhưng thói quen chưa đúng không sửa, để lâu sẽ thành một nếp nghĩ trong xã hội dễ thành nguy cơ khiến Đảng và dân dần xa nhau khi mà đảng viên của Đảng không còn là dân. Hơn nữa, trong bất cứ một quốc gia nào cũng chỉ có những nhà lãnh đạo đất nước và nhân dân, mọi quần chúng nhân dân đều bình đẳng, thành một khối sao có thể phân biệt nhóm công dân này và nhóm công dân kia…
Lê Quý Hiền