Hai cơ sở sản xuất đậu phụ và bánh cuốn nằm lọt giữa khu dân cư, hoạt động thời gian dài gây ô nhiễm môi trường khiến mâu thuẫn dẫn tới cãi vã, xô xát với bà con xung quanh. Nhưng tổ dân phố họp bàn, phản ánh, thưa kiện nhiều năm liền mà không một cơ quan sở tại nào... “nhúc nhích”. Chính quyền phường thi thoảng phát biểu hời hợt gọi là cho có chút “trách nhiệm”, còn phòng tài nguyên môi trường (TNMT) của quận thì “im bặt”. Một vụ việc bé tí teo nhưng lại khiến người dân mất lòng tin, nghi ngờ chính quyền sở tại có sự “ưu ái đặc biệt” dành cho hai cơ sở trên.
Đưa cả đậu phụ, bánh cuốn vào...nghị quyết chi bộ
 Bên trong cơ sở sản xuất bánh cuốn chín còn chứa rất nhiều hàng hóa gây mất vệ sinh.  Hệ thống thoát khí được xả thẳng ra ngoài gây ô nhiễm. |
Qua phản ánh và tiếp xúc với một số người dân khu dân cư ngách 57, ngõ 121 có các đại diện là ông Dương Văn Mỹ, Nguyễn Đức Lâm, Nguyễn Văn Lập, được biết: việc 2 cơ sở sản xuất nói trên hoạt động trong khu dân cư làm ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân nơi đây đã lâu, đồng thời, bà con, tổ dân phố, Chi bộ Đảng cũng đã phản ánh, kiến nghị đến chính quyền phường, Phòng TNMT cùng các cá nhân có liên quan rất nhiều lần nhưng sự việc đến nay vẫn không được giải quyết dứt điểm. UBND phường, quận cùng các cơ quan chức năng được khoảng... 3 năm nay rồi nhưng chỉ nhận được sự giải quyết nửa vời, đùn đẩy trách nhiệm từ cơ quan này sang cơ quan khác. Kết quả là 2 cơ sở sản xuất gây ô nhiễm nói trên vẫn ung dung hoạt động, thậm chí liên tục mở rộng sản xuất bằng việc trang bị thêm nhiều máy móc, nâng cao công suất, tăng thời gian sản xuất dẫn tới những ô nhiễm mỗi ngày một tăng, an ninh trật tự nảy sinh rất nhiều phức tạp, liên tục xảy ra những cuộc cãi lộn, chửi bới, va chạm giữa cơ sở sản xuất với người dân.
Bà Lê Thị Bích Thọ - Tổ trưởng dân phố 13E khẳng định nhiều lần rằng, 2 cơ sở sản xuất này là “điểm nóng”. Về phía Chi bộ Đảng, sau khi nghe các đảng viên phản ánh trong nhiều cuộc họp suốt 3 năm qua, cho tới cuộc họp Chi bộ ngày 3/10/2013, ông Đỗ Xuân Phúc - Bí thư Chi bộ đã thống nhất và đưa vào nghị quyết của Chi bộ, kiến nghị di dời 2 cơ sở sản xuất trên địa bàn ra khỏi khu đân cư, nếu chưa được giải quyết việc di dời thì tiếp tục kiến nghị với chính quyền các cấp để giải quyết.
Thế rồi các tập thể ấy lại một lần nữa phải làm cái việc chán ngắt như thể “ném đá ao bèo” là tiếp tục gửi đơn và... kiến nghị.
Để dân “ném đá ao bèo” đến bao giờ?
Theo các hộ dân sinh sống ở đây, đầu năm 2011, trước hàng loạt đơn kêu cứu của người dân, UBND phường Thanh Lương đã vào cuộc và có 2 Thông báo số 04 và 05/TB-UB ngày 1/3/2011 yêu cầu 2 cơ sở sản xuất trên ngừng hoạt động vì chưa tuân thủ các quy định về điều kiện ATVSTP, không có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, yêu cầu các cơ sở này chỉ được phép hoạt động khi được cơ quan có thẩm quyền cho phép.
Cũng theo các hộ dân ở đây, ngay sau đó, 2 cơ sở này đã xuất trình được giấy tờ và tiếp tục hoạt động. Tuy nhiên, mức độ gây ô nhiễm, tiếng ồn, khói bụi, mùi hôi thối bốc ra không những không giảm mà còn tăng thêm. Theo đó, ngày 25/4/2013, đoàn kiểm tra gồm Tổ trưởng dân phố, Cảnh sát khu vực, Bí thư chi bộ cụm dân cư, Mặt trận Tổ quốc, cán bộ môi trường, ngách trưởng ngách 57 và đại diện khu dân cư đã lập biên bản và đưa ra kết luận: Cơ sở sản xuất gây ô nhiễm, bức xúc trong khu dân cư mà không có khả năng khắc phục. Thống nhất kiến nghị di dời 2 cơ sở ra khỏi khu dân cư tập trung.
Tuy nhiên, bà con đã mừng hụt, 2 cơ sở như 2 cái nhọt càng ngày càng to ra chứ chẳng có dời đi đâu cả. Ô nhiễm môi trường khu vực ngày càng nghiêm trọng hơn, người dân lại tiếp tục rất nhiều lần gửi đơn cho UBND phường, Phòng Tài nguyên môi trường quận để nhờ can thiệp nhưng từ đó “bặt vô âm tín”. Các chủ cơ sở được thể càng đắc chí, tỏ ra thách thức. Chính vì vậy, bà con buộc phải gửi đơn kêu cứu đến cấp cao hơn là UBND quận Hai Bà Trưng, UBND thành phố và các cơ quan thông tấn.
Vấn đề đặt ra ở đây cũng như câu hỏi của người dân là tại sao 2 cơ sở sản xuất trên gây ô nhiễm đã quá rõ ràng nhưng vẫn cứ được phép “phớt lờ” mọi cảnh báo của chính quyền phường và nhởn nhơ coi thường bà con. Người dân có thể đặt dấu chấm hỏi vì sự “ưu ái” đằng sau nào đó mà chính quyền sở tại dành cho 2 cơ sở này.
Trao đổi với phóng viên, ông Bùi Quang Khải - Phó Chủ tịch UBND phường Thanh Lương cho biết: “Chính quyền cơ sở luôn tuyên truyền vận động yêu cầu 2 cơ sở này di chuyển khỏi khu dân cư nếu cơ sở sản xuất không bảo đảm quy định về bảo vệ môi trường bằng việc giám sát chặt chẽ các quy trình xả nước thải, khí thải..., thường xuyên tổ chức các đoàn xuống kiểm tra, có sai phạm đều lập biên bản xử phạt. Quan điểm của UBND phường là: cơ sở sản xuất vi phạm gây ảnh hưởng cuộc sống người dân thì sẽ phải di dời khỏi khu dân cư. Tuy nhiên, cần phải có lộ trình di dời, chưa thể tổ chức cho di chuyển ngay được, còn phải tính đến quyền lợi của người lao động; mặt khác, thẩm quyền của UBND phường cũng có giới hạn trong việc xử lý các vi phạm của các cơ sở nói trên”.
Qua phần trả lời trên, điều không cần rõ đã rõ là chính quyền phường Thanh Lương có vào cuộc, nhưng là vào “hời hợt”. Và điều cần rõ thì chưa rõ, đó là kết quả của việc vào cuộc và cái “giới hạn” trên là giới hạn gì hay chỉ tương tự như việc đá quả bóng trách nhiệm cho cấp chính quyền cao hơn? Câu hỏi này đang chờ Phòng Tài nguyên và Môi trường quận và UBND quận Hai Bà Trưng trả lời.
Thiết nghĩ, nếu chính quyền phường thực sự vì dân thì nếu bị “giới hạn”, phường cần nhanh chóng tiếp thu ý kiến và kiến nghị lên quận để có biện pháp xử lý dứt điểm, trả lời bằng văn bản cho dân 2 cơ sở trên gây ô nhiễm đến mức phải di dời không, nếu có thì thời gian nào? Phường không thể để cư dân trên địa bàn mình quản lý phải khổ sở, ca thán tận 3 năm ròng, rồi gửi đơn vượt cấp. Đáng tiếc là vụ việc bé nhỏ này vẫn kéo dài từ năm 2010 đến nay khiến môi trường ô nhiễm, tình trạng khiếu nại kéo dài gây mất lòng tin vốn đã mỏng manh của dân vào chính quyền sở tại.
Bài và ảnh: Trần Lâm