Lợi dụng điều này, tín dụng đen bung ra mạnh mẽ, luồn lách vào tận mọi ngõ ngách để tìm khách hàng. Thủ đoạn chính vẫn là tạo mọi điều kiện tốt nhất có thể và đơn giản nhất để đáp ứng nhu cầu về tiền cho người cần vay.
Những ngày gần đây, hoạt động tín dụng đen bắt đầu nhộn nhịp. Những lời chào mời như: cho vay số tiền lớn, thủ tục đơn giản, giải ngân sau 30 phút, lãi suất thấp... được các đối tượng liên tục nhắn tin qua điện thoại di động hay phát tán trên các trang mạng để chiêu dụ khách hàng. Thử gọi tới một số điện thoại cung cấp dịch vụ cho vay tiền trên địa bàn Hà Nội thì nhận được câu trả lời sẽ cho vay với người lần đầu tối đa là 50 triệu đồng. Chỉ cần có hộ khẩu, chứng minh nhân dân, địa chỉ nơi ở cùng số di động sẽ được giải ngân ngay trong vòng 30 phút. Lãi suất hiện tại là 5.000 đồng/1 triệu/ngày. Đây là mặt bằng chung trên thị trường. Từ nay tới Tết, lãi suất còn tăng lên nữa, có thể tới 10.000 đồng/triệu/ngày, nhân viên nghe điện thoại cho biết.
Khi cơ quan chức năng mạnh tay với các tổ chức cho vay nặng lãi dưới dạng tín dụng “đen” công khai thì trên mạng và kho ứng dụng (app) trên điện thoại, tín dụng đen lại nở rộ. Chỉ cần tải app về điện thoại, người vay không cần tài sản thế chấp, chỉ cần vài thao tác đơn giản đã có được các khoản vay với phí cao. Tất cả các giao dịch của người vay và người cho vay tiền đều được thực hiện thông qua mạng và điện thoại di động. Lãi suất “cắt cổ” nhưng khách hàng của tín dụng “đen” vẫn không hề thiếu. Với thủ tục đơn giản, những đường dây này vẫn có nhiều người tìm đến để vay tiền dịp cuối năm.
Không chỉ có doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh cá thể, tiểu thương, các đối tượng tín dụng “đen” còn nhắm đến cả những người nghèo, người có trình độ thấp, công nhân... gặp khó khăn đột xuất về tài chính dịp cuối năm. Đây cũng là nhóm khách hàng ưa thích của các đường dây tín dụng “đen”. Những đối tượng này tuy vay không nhiều nhưng lại chiếm số đông và thường không nắm rõ về cách tính lãi suất nên dễ sập bẫy, phải trả lãi gấp nhiều lần tiền vay gốc.
Mặc dù vừa qua đã bị truy quét và triệt phá nhiều nhưng hoạt động tín dụng “đen” vẫn chưa lùi bước. Để đối phó, tín dụng “đen” liên tục thay đổi cách thức, hoạt động rất tinh vi. Chẳng hạn như núp bóng các doanh nghiệp, không bao giờ làm hợp đồng vay, chỉ làm hợp đồng dân sự mua bán tài sản, sau đó cho chính chủ nhân thuê lại với giá trên trời.
Với lãi suất “cắt cổ”, tín dụng đen đang khiến nhiều người vay tiền khó thoát khỏi thảm cảnh. Mới đây, Công an TP. Hải Phòng vừa triệt phá nhóm “tín dụng đen” cho người vay nóng tiền để làm ăn, từ khoản vay 50 triệu đồng, nhưng con nợ phải trả số tiền hơn 1,3 tỷ đồng, bị sa vào “vòng xoáy” vay - trả nợ mà không thể dứt khỏi, buộc phải chấp nhận mức lãi suất cao nhất lên tới 5,475%/năm
Các đường dây cho vay nặng lãi có những thủ đoạn rất tàn khốc để bóc lột người vay đến kiệt quệ. Chính người trong giới tín dụng đen tiết lộ: “Cầm tiền của chúng tôi thì dễ, nhưng để chúng tôi nhận lại tiền mới khó”. Ý nói, khách hàng cho dù có mang tiền trả đúng hẹn cũng chưa chắc đã được nhận mà cứ tìm cách kéo dài thời gian cho vay để hưởng lãi, nhất là với những khách hàng có tài sản có giá trị. Bằng cách liên tục thoái thác thì số nợ sẽ ngày càng tăng cao và cuối cùng tài sản có nguy cơ mất vào tay chủ nợ. Vì vậy, có thể nói, đã dính vào tín dụng đen, không chỉ phải chịu lãi suất cao mà còn có thể tán gia bại sản trong chớp mắt.
Tín dụng đen với lãi suất “cắt cổ”, thực chất là đang vi phạm các quy định của Nhà nước về hoạt động tín dụng. Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015 quy định, lãi suất vay do các bên tự thỏa thuận nhưng với mỗi khoản vay, lãi suất không được vượt quá 20%/năm, tức 1,666%/tháng. Với lãi suất vượt quá 5 lần lãi suất quy định như trên đã đủ yếu tố cấu thành tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự theo Điều 201 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 với hình phạt cao nhất là bị phạt tiền đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Ngoài ra, với hành vi như lập bàn thờ, đặt quan tài nơi ở làm việc, dán ảnh kèm theo nội dung lăng mạ, xúc phạm hoặc sử dụng mạng xã hội đe dọa, làm nhục người vay, người thân người vay, cần xử lý về tội làm nhục người khác. Với tình hình loại tội phạm cho vay lãi nặng có xu hướng tăng đột biến và diễn biến phức tạp như hiện nay, với mức hình phạt tù cao nhất của tội danh này là 3 năm tù là chưa đủ răn đe, giáo dục, phòng ngừa chung trong xã hội. Vì vậy, người dân cần cảnh giác với các loại hình tín dụng này.