Năm 2015 là năm khá đặc biệt: Đó là năm cuối của Kế hoạch 5 năm 2011 - 2015. Năm 2015 cũng là năm sẽ kết thúc đàm phán và triển khai nhiều hiệp định tự do thương mại như: Việt Nam - Hàn Quốc, Việt Nam - Liên minh châu Âu, đặc biệt là Hiệp định Đối tác thương mại xuyên Thái Bình Dương - TPP, Cộng đồng Kinh tế ASEAN 2015 - AEC. Cơ hội và thách thức cùng song hành. Tuy nhiên, những thách thức vẫn là điều mà các doanh nghiệp, các cơ quan ban ngành cần phải đối mặt và tìm cách giải quyết thời điểm này.
Tôn, thép, thủy sản... và nhiều mặt hàng khác của Việt Nam, từ nhiều năm nay đã luôn gặp khó khăn khi thâm nhập vào thị trường các nước bởi các rào cản kỹ thuật, các biện pháp phòng vệ thương mại... Bên cạnh đó, thời gian tới, khi chúng ta ký hàng loạt hiệp định thương mại, thì các doanh nghiệp trong nước còn phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt ngay trên sân nhà. Có một thực tế là, các tập đoàn của nước ngoài đầu tư vào Việt Nam thường kéo theo các doanh nghiệp vệ tinh, nên doanh nghiệp Việt Nam khó tham gia vào chuỗi cung ứng. Trong khi đó, báo cáo từ VCCI cho biết, có tới 96% số doanh nghiệp Việt Nam là các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, với sự yếu kém cả về nguồn vốn, công nghệ và trình độ lao động. Điều này khiến các doanh nghiệp trong nước chưa đủ năng lực cạnh tranh để xuất khẩu sang thị trường nước ngoài hoặc tham gia vào mạng lưới sản xuất toàn cầu. Nếu không cải thiện được điều này chúng ta sẽ bị tụt hậu, thậm chí trở thành vùng trũng tiêu thụ hàng hóa cho các nước trong khu vực.
Theo các chuyên gia kinh tế, đây là một thực tế tồn tại từ lâu nay, xuất phát chính từ trong suy nghĩ và nhận thức của doanh nghiệp khi họ không đầu tư cho công nghệ, nếu không muốn nói là họ đầu tư manh mún, lệch lạc, điều này không theo quy luật chung trong thời kỳ hội nhập. Vì vậy, trong bối cảnh chúng ta đang hội nhập sâu vào kinh tế thế giới, ngoài những khó khăn đã tích tụ từ nhiều năm như: tái cấu trúc nền kinh tế, vấn đề xử lý nợ xấu, tiếp cận vốn ngân hàng... thì vấn đề cải thiện sức khỏe doanh nghiệp và sự cạnh tranh gay gắt ngay trong sân nhà, được nhận diện là hai thách thức lớn của nền kinh tế. Đấy là chưa kể đến việc khi gia nhập các hiệp định thương mại thế giới, các dòng thuế sẽ trở về số không, tạo sức ép cạnh tranh rất lớn bên cạnh những lợi ích mà ta đạt được. Thêm nữa, bên cạnh việc được hưởng lợi từ giảm thuế thì lại phải tăng các chi phí gắn với cam kết quốc tế như chi phí bảo vệ người lao động, chi phí cải thiện môi trường lao động, chi phí bản quyền. Vì thế, năm 2015 là năm có nhiều cơ hội và thách thức với doanh nghiệp, những đầu tàu để kéo nền kinh tế chúng ta phát triển và tăng trưởng.
Hải Bình
Hải Bình