Câu chuyện đọc được về những giãi bày của anh Trình – một nạn nhân của chuyến xe “tử thần” khiến 14 người thiệt mạng trong đó có người vợ sắp cưới của anh. Những nỗi đau đớn chắc hẳn sẽ không lời nào tả được và nếu như đặt vào vị trí của Trình, tôi sẽ khó có thể đứng dậy được.
Nhưng anh đã làm được một điều hơn thế, đứng lên để tố cáo những mặt trái của cái gọi là “cứu trợ” và “hỗ trợ”. Động cơ gì khiến cho anh Trình làm được điều đó? Có lẽ xuất phát từ một bài báo “lá cải”, trong đó mô tả chi tiết lời kể của anh Trình: “Khi xe chuẩn bị đâm vào lan can, người phụ xe nhảy ra ngoài, tôi hốt hoảng dùng hết sức mình đập vỡ kính và nhảy ra ngoài, không kịp kéo theo người vợ tương lai của tôi”. Thử hỏi rằng một người đang đau đớn khi mất người thương yêu, lại bị rơi vào tình huống dàn dựng của một cây viết nào đó, dù vô tình hay cố ý, nhưng đã thêu dệt một hình ảnh “chạy trốn bỏ mặc người vợ tương lai” chỉ để thoát thân. Đó không chỉ là một vài câu chữ, đó là một hành động mất nhân tính và vô cùng ích kỷ.
Tôi cảm thấy nóng người khi hiểu tình huống này của anh Trình. Và như thế, hẳn là bản thân anh Trình có lẽ sẽ còn nóng hơn rất nhiều so với tôi lúc này. Chính vì vậy anh đã viết ra những lời lẽ rất cay đắng.
Bi kịch thường đến khi nóng giận.
Con người luôn phạm sai lầm khi nóng giận, vì lúc đó cơ thể được huy động tất cả các tín hiệu sinh học mang tính “dương tính”. Sự cộng hưởng sinh học dẫn đến một cơn bùng nổ về nhân cách và khiến cho chúng ta làm được những điều mà từ trước tới giờ có lẽ không bao giờ chúng ta dám nghĩ đến. Nhưng, khi nóng giận chính là lúc mất lý trí và dễ phạm sai lầm.
Nếu như tôi là người vợ sắp cưới đã mất, điều tôi cuối cùng mong muốn là gì? Tôi sẽ mong được về bên gia đình, mong được ở cạnh những người tôi yêu thương, một cách bình yên. Và như cảm nhận của tôi, anh Trình đã làm đúng như vậy khi nhanh chóng đưa cô ấy về quê nhà, nhanh đến mức mọi hỗ trợ mà bệnh nhân khác nhận được ở Lào Cai anh đều chưa nhận được. Vậy mà báo chí lại đưa tin “miễn phí” này kia, anh đang nóng mặt với báo chí, anh lập tức nóng mặt luôn với cái ngành quyết định cho “miễn phí” – một chi tiết trong bài báo, đó là ngành Y.
Chúng ta thường mắc một sai lầm trong cảm tính, khi một hiện tượng sẽ được đem ra để quy chụp cho tập thể, được gọi là sai lầm của phép ngoại suy. Trong câu chuyện này, anh Trình xuất phát từ sự bất bình một bài báo, ắt sẽ dẫn đến bất bình với báo giới. Tiến thêm một bước nữa, anh bất bình luôn với một số chi tiết “đẹp đẽ” mà các báo đưa ra, để rồi cuối cùng, lòng tốt trở thành bi kịch.
Có hay không những người bạn phượt cứu trợ nghĩa hiệp? Có.
Có hay không những cuộc họp khẩn cấp lúc nửa đêm, để rồi khăn gói đi lên Lào Cai của các bác sỹ từ Hà Nội? Có.
Có hay không những đau đớn của các cán bộ trong ngành Y về tai nạn thương tâm này? Có. Bản thân tôi cũng đã ăn không ngon trong những ngày sau đó, chỉ đọc báo để biết những thông tin thêm của các nạn nhân và tình hình sức khỏe của họ.
Vì sao Bộ Y tế quyết định ngay: phải miễn phí cho tất cả các bệnh nhân? Đó chính là đèn xanh cho các bác sỹ “bằng mọi giá” phải cứu sống người bị nạn. Có những điều các anh các chị ngoài ngành không biết được rằng, chi phí điều trị cho các bệnh nhân nặng là rất lớn! Lý do vì phải sử dụng hàng loạt máy móc hỗ trợ cho hô hấp, tim mạch, các thiết bị giám sát, theo dõi, các xét nghiệm chẩn đoán, các phẫu thuật phức tạp yêu cầu phải được chuẩn bị rất tốt về dụng cụ, phòng mổ và thiết bị thay thế. Một bệnh nhân nặng nằm tại khoa cấp cứu, một ngày có thể tiêu tốn tới khoảng 100 triệu VND. Ở Pháp, con số này không dưới 7000 Euro (tương đương khoảng 200 triệu VND) cho một ngày đêm điều trị ở đơn vị cấp cứu tích cực. Các anh các chị cứ cho rằng bệnh viện thì giàu rồi, cần gì phải lo nữa, nhưng chỉ cần 1 ngày đêm điều trị cho 10 người bệnh miễn phí thì bệnh viện cũng đã tốn đến 1 tỷ VND, làm gì có bệnh viện nào chịu được đến 10 ngày như hiện nay??? Dù cho Bệnh viện có dám làm thì chắc cũng không trụ nổi quá một ngày.
Miễn viện phí rõ ràng đã được thực hiện. Anh Trình chỉ là một trường hợp cá biệt mà tôi tin là duy nhất vì anh này về viện Ninh Bình quá nhanh, mọi sức người sức của đang tập trung vào BV Lào Cai, vậy nên Ninh Bình chưa nắm được chủ trương là chuyện bình thường. Khi ở hiện trường một vụ tai nạn đẫm máu như vậy, bạn có mất thời gian ngồi đánh công văn rồi chỉnh sửa câu chữ rồi mất thêm một ngày nữa đến các BV không? Một quyết định nóng được công khai với báo giới là hợp lý nhất. Sự thực đó như ban ngày vậy. Quyết định của Bộ Y tế có thể không là gì đối với anh, nhưng nó rất có ý nghĩa đối với các bệnh nhân đang ở ranh giới của sự sống và cái chết. Sự thật ấy mọi người cần hiểu rõ, bác sĩ không thể tay không cứu người bệnh được. Để cứu được cùng một lúc nhiều người bệnh nặng như vậy, quả thực nằm ngoài khả năng tài chính của bất kỳ một bệnh viện riêng lẻ nào. Nhưng tôi nghĩ rằng điều anh Trình muốn không phải là tiền hỗ trợ, cũng không phải với ý định đẩy câu chuyện của lòng tốt đến bờ bi kịch. Điều anh muốn có lẽ là sự thật, đặc biệt là về tình yêu của anh dành cho người vợ đã khuất. Tôi cho rằng, sau tất cả những dòng tâm sự của anh, mọi người đều hiểu được điều đó.
Trong tất cả tình yêu với người vợ đã mất, tôi hi vọng anh Trình tỉnh táo nhận ra điều gì là mong muốn thực sự của cô ấy khi đã ra đi. Chắc chắn rằng cô ấy đang cầu chúc cho những nạn nhân còn lại được qua khỏi, cầu chúc cho anh và gia đình được bình an. Những kẻ xấu lấy điện thoại và trục lợi trên nỗi đau của người khác, đó mới chính là những kẻ đáng lên án. Những người tốt cũng sẽ rất đau lòng nếu biết anh oán trách họ. Vậy nên mong anh đừng biến lòng tốt thành bi kịch.
BS Thanh Huyền
