Tôi năm nay 39 tuổi, nhan sắc bình thường, chẳng có gì nổi bật. Tôi đã lỡ dở qua một lần đò, có một con trai 14 tuổi, lại là gái tỉnh lẻ (quê tôi ở Cai Lậy, Tiền Giang). Cách đây 10 năm, tôi xin vào làm Quản lý nhân sự, đúng với chuyên ngành hồi học đại học cho một công ty điện tử lớn ở TP.HCM có vốn đầu tư nước ngoài. Qua năm tháng, công ty thay đổi nhiều vị trí được cho là cốt cán, nhưng tôi bao giờ cũng là số ít cán bộ được giữ lại. Theo như các đồng nghiệp và người quen nhận xét, tôi giỏi giang trong công việc, trình độ quản lý “chuẩn”. Họ còn nói, tôi tuy không xinh đẹp gì, quá băm nhưng lại có duyên.
Sếp tôi xấp xỉ 60, vẫn vợ con đề huề nhưng cũng lắm bồ nhí (theo lời đồn của thiên hạ). Các nhân viên thường bảo, sếp đa tình, nói chuyện siêu dẻo đến con kiến trong lỗ cũng phải bò ra. Và quan trọng, sếp có tiền, có quyền nên có thể các chân dài biết bị ông gài “bẫy” nhưng vẫn muốn… sập bẫy để tư lợi.
Tôi vào làm việc cho ông 10 năm, trước đây ông cũng có thời gian đeo đuổi tôi. Khi tôi mới chia tay chồng cũ, những lời có cánh của ông đôi lúc cũng bối rối, chao đảo. Tuy vậy, tôi vẫn đủ tỉnh táo để nói “không”, cuối cùng sóng yên gió lặng.
Giờ đây, tôi gần như không để ý đến chuyện yêu đương mà chỉ có một cái đích duy nhất là sống vì cậu con trai. Ông vẫn không từ bỏ hẳn ý định năm xưa. Một tháng trước, ông nói bóng nói gió, tặng quà đắt tiền và gợi ý rủ tôi vào khách sạn theo kiểu “tình một đêm”.
Tôi muốn một lần nữa từ chối lời đề nghị khiếm nhã của ông, nhưng sao khó quá. Tôi sợ nếu từ chối không tế nhị, làm sếp giận dữ hoặc phật ý, có thể mất hết tình cảm đồng nghiệp, mất hết cơ hội công việc 15 năm tôi gây dựng ở công ty. Tôi cũng đã nghĩ đến việc mắng cho ông ta một trận giữa đám đông rồi nghỉ luôn, có nên không? Xin nhà thơ hãy cho tôi một lời khuyên. Tôi xin chân thành cảm ơn.
Phạm Thị Tuyết Sa (Cai Lậy, Tiền Giang)
TRẦN ĐĂNG KHOA:
Như đã có lần hầu chuyện bạn đọc, tôi có thú thật rằng, tôi không tin ở trên đời này, đàn ông khỏe mạnh mà lại đứng đắn, chung thủy, nhất là trong đời sống đương đại rất phóng khoáng cởi mở của chúng ta hiện nay. Họ chỉ “đứng đắn” trong ba trường hợp: Giữ ghế để thăng tiến. Loại đàn ông này chẳng hay gì. Bởi đó là những kẻ cơ hội. Hai là, họ đứng đắn vì không có điều kiện để sống đúng như con người thật của mình. Phụ nữ thông minh và khôn ngoan thường “tỏa hương” cho họ ngây ngất. Chính những phút giây ngây ngất sẽ giúp họ thăng hoa và cao cả. Nhưng lại không tạo cho họ có điều kiện để họ trở thành kẻ phàm tục và tham lam. Còn loại thứ ba, họ bất lực. Loại người này bệnh hoạn, không phải đàn ông. Vì thế, ta cũng chẳng nên bàn làm gì. Ông sếp chị là một người đàn ông khỏe mạnh. Đã thế lại có quyền, có tiền. Thêm nữa, lại có nhiều em chân dài sẵn sàng sập bẫy “để tư lợi” thì tội gì ông ta chả cài bẫy.
Tuy vậy, cũng không nên vì thế mà nghĩ đàn ông xấu xa. Không. Họ rất tuyệt. Lỗi tại phụ nữ đấy. Bởi phụ nữ quá đẹp. Vậy thế nào là phụ nữ đẹp? Có nhiều định nghĩa lắm. Toàn khái niệm cao cả. Còn nói thật thì thế này: Một người phụ nữ đẹp là một người phụ nữ mà đứng trước cô ta, tất cả những vị thánh, những bậc chân tu đều tự nhận ra mình là một con quỷ, trong đầu toàn nghĩ đến những điều trần thế mà các bậc hủ nho xưa cho là bậy bạ, phàm tục. Còn với người đàn bà không đẹp thì ngược lại, đến cả những con quỷ cũng thấy mình tinh khiết như một vị thánh, trong đầu toàn chứa những điều cao cả và linh thiêng.
Chị bảo chị “nhan sắc bình thường, không có gì nổi bật”. Tôi không tin. Đàn bà tự ngắm mình, sẽ vô cảm như ngắm cái bình sứ. Phải đàn ông mới đáng giá chuẩn được. Chị đang ở cái thời đẹp nhất của một người đàn bà (từ 35 đến 40), lại là một người rất đẹp, bằng cớ là ông sếp linh thiêng của chị đã hóa kẻ phàm tục, thả mồi buông câu suốt mười năm nay. Tôi biết chị không hề yêu ông, lại dửng dưng trước vật chất, vì thế mới thoát hiểm. Bây giờ, vì cứ phải thấy mãi cái trò tẻ nhạt, tẻ nhạt đến khó chịu, nhưng cũng đừng khó chịu mà “mắng cho ông ta một trận giữa đám đông rồi nghỉ”. Đấy là hạ sách, không phải lối ứng xử của phụ nữ, càng không phải là cách lựa chọn của một người thông minh. Chị quá thông minh và đã từng vượt qua bao nhiêu cạm bẫy “lãng xẹt” như thế này. Bởi thế, tôi không cần phải “tư vấn” cụ thể thêm nữa. Sa vào chuyện cụ thể quá đơn giản, khéo chị lại nhếch mép cười ruồi: “Lại thêm một lão già lẩn thẩn. Ta hỏi đùa, lão lại tưởng thật! Đã u u mê mê, lại còn le te... “dạy hoa hậu vén váy”!
Thưa nhà thơ Trần Đăng Khoa, tôi là một fan hâm mộ của ông qua những bài viết trên “Sức khỏe&đời sống”, thích về quê, nghe đọc thơ và nhớ lại thuở ấu thơ thời bom đạn.
Trước đây, tôi cũng từng đi quân ngũ, vào Nam ra Bắc. Tôi rất ngưỡng mộ bài thơ Hạt gạo làng ta do ông sáng tác năm 1969, được thi sĩ Xuân Diệu ca ngợi và nhạc sĩ Trần Viết Bính phổ nhạc (1971). Tôi nói các mốc thời gian như vậy có đúng không? Tuy nhiên, tôi tò mò muốn biết: Có phải lúc lên 8 tuổi, ông đã có bài thơ được đăng báo? Bài thơ đầu tiên của ông là gì, được sáng tác trong hoàn cảnh nào, nhà thơ có thể bật mí được không? Xin cảm ơn.
Trần Viết Thành
(67 tuổi, Hội Cựu chiến binh phường Quan Hoa, Q.Cầu Giấy, Hà Nội)
Góc sân và khoảng trời là tập thơ của Trần Đăng Khoa được xuất bản lần đầu tiên năm 1968 khi tác giả mới 10 tuổi. Tập thơ mới đầu có tên Từ góc sân nhà em như là những trang ký ức, nhật ký của tác giả thời thơ ấu...
TRẦN ĐĂNG KHOA:
Cảm ơn bác vẫn còn nhớ đến cậu Khoa. Tôi thì quên cậu ấy lâu rồi. Thế mà bác vẫn nhớ, lại nhớ rõ từng chi tiết chính xác. Bài thơ đầu tiên của cậu Khoa là Con bướm vàng. Cậu Khoa viết bài này thì tôi biết. Lúc ấy cu cậu còn bé lắm. Người xấu xí, đen trũi và gầy quắt như một con nhái bén. Buổi trưa, cậu đang ngồi nấu cơm thì có con bướm vàng chao qua cửa bếp. Con bướm đẹp quá. Giá không phải nấu cơm thì cu cậu đã đuổi theo rồi. Thoạt đầu, cậu viết: “Con bướm vàng. Con bướm vàng. Bay nhẹ nhàng. Trên bờ rào” ... Chữ cuối của cả bốn câu này đều dấu huyền, đều vần bằng cả. Thế thì con bướm sà xuống rồi. Không phải bướm bay. Phải cho nó vỗ cánh bay lên thôi. Thế là cu cậu chỉnh lại : “Con bướm vàng. Con bướm vàng. Bay nhẹ nhàng. Trên bờ cỏ. Em thích quá. Em đuổi theo. Nó vỗ cánh. Vút lên cao”... Bài thơ đơn giản, thấy gì kể đấy. Nó đúng là con bướm thật, nhưng cũng không phải chỉ có thế. Nó là cái gì đó, cũng giống như tuổi thơ của chúng ta, đến rồi đi, có cố gắng nuối theo cũng chẳng được. Vậy mà rồi mải đuổi con bướm thơ, cậu Khoa để nồi cơm trương phình. Thế là cu cậu bị mẹ mắng cho một trận: “Mày làm cái gì mà cái mặt cứ nghệt ra thế kia? Trông cứ nghênh nghênh như trâu ỉa. Rõ đẹp chửa”.
Bài thơ chỉ thế thôi. Cũng chẳng có gì đặc biệt. Tôi đến thăm nhà cô bạn học cũ. Bà mẹ giới thiệu rất hãnh diện với cậu con trai: “Đây là bác Khoa - nhà thơ nổi tiếng - bạn học ngày xưa của mẹ đấy”. Không ngờ, cậu bé (đúng bằng tuổi tôi khi làm bài thơ này) “bộp” luôn một câu: “Ai chứ bác Khoa thì con biết rồi. Bác ấy chuyên làm thơ con cóc”. Bà mẹ hoảng quá, vì không chuẩn bị cho cái tình huống bất ngờ như thế này, hơn nữa, bạn của mẹ, lại là khách quý, vừa chân ướt chân ráo đến nhà mà con thì bổ luôn vào mặt bác một nhát búa của ông... Thần Sét. Cô bạn tôi rất bối rối, còn tôi thì vô cùng sung sướng. Tôi bảo “Không phải mẹ cháu là bạn bác mà chính cháu mới đúng là bạn bác đấy. Cháu hãy nói cho bác nghe xem bác đã làm thơ con cóc như thế nào?”. Cậu bé hỏi: “Thế bác có biết bài thơ Con cóc không?”. “Bác biết, “Con cóc trong hang. Con cóc nhảy ra. Con cóc ngồi đấy. Con cóc nhảy đi”. Thơ con cóc là thơ nói điều hiển nhiên, ai cũng thấy, chẳng có gì phát hiện. “Bác có bài thơ y hệt bài Con cóc : “Con bướm vàng. Con bướm vàng. Bay nhẹ nhàng. Trên bờ cỏ. Em thích quá. Em đuổi theo. Con bướm vàng. Nó vỗ cánh. Vút lên cao. Em nhìn theo. Con bướm vàng. Con bướm vàng”... Bài thơ của bác cũng lần lượt từ việc con bướm đến, con bướm đi... y như... con cóc vậy thôi”. Tôi chợt nghĩ hình như là thế thật và có cái gì đó, cậu bé đã nói đúng. Tôi rất phục cậu. Tôi nói với cô bạn Nguyễn Thị Hòa, là mẹ cậu rằng: “Chúng ta đừng bắt trẻ con nói dối quá sớm. Bây giờ tâm hồn nó rất trong, nó nghĩ sao thì cứ để nó nói thế, đừng uốn nắn làm hỏng nó”. Tôi tặng cậu bé tất cả số sách mà Nhà xuất bản Kim Đồng vẫn tặng tôi hằng năm.Tôi không chỉ yêu mến mà còn kính trọng cậu. Ở tuổi cậu, ngày xưa, tôi đâu đã dám có ý kiến khác người. Tôi mới chỉ làm được những câu thơ thật thà, vụng dại. Còn cậu bé đã có những phát hiện, những cách nghĩ riêng khá táo bạo. Tất nhiên, cậu bé không biết, khi con cóc đã có đôi cánh của con bướm thì con cóc cũng không còn là con cóc nữa rồi...