Chúng ta cần đặt quyền lợi sức khỏe của người tiêu dùng lên trên

“Không thể phủ nhận kinh doanh (KD) thức ăn đường phố đã giải quyết công ăn việc làm cho một bộ phận dân cư, trong đó đa số là người nghèo. Tuy nhiên, mặt trái của nó đang tiềm tàng nhiều nguy cơ lớn, nếu không quản lý tốt rất dễ dẫn đến tình trạng chủ cơ sở nhập những nguyên liệu không đảm bảo chất lượng về để chế biến thức ăn cho người dân…” -  Đó là nhấn mạnh của TS. Nguyễn Thanh Phong - Phó Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (ATTP), Bộ Y tế khi trao đổi với phóng viên báo SK&ĐS chiều ngày 24/1 về những nội dung liên quan đến Thông tư 30 của Bộ Y tế Quy định về điều kiện ATTP đối với cơ sở KD dịch vụ ăn uống, KD thức ăn đường phố…

PV: So với các quy định về quản lý thức ăn đường phố trước đây, Thông tư 30 có điều gì khác biệt, thưa ông?

TS. Nguyễn Thanh Phong:  Thực tế lâu nay, việc quản lý thức ăn đường phố đã có nhiều quy định rõ ràng. Ngay từ năm 2005, khi Bộ Y tế ban hành Quyết định số 41 đã có quy định 10 tiêu chí cụ thể, cùng những điều kiện hoạt động, KD đối với thức ăn đường phố. Việc ban hành Thông tư 30 với 11 điểm quy định về điều kiện bảo đảm ATTP đối với KD thức ăn đường phố từ địa điểm, trang thiết bị dụng cụ cho tới người KD thức ăn đường phố nhằm phân loại rõ ràng hơn thế nào là loại hình thức ăn đường phố để tăng cường hơn công tác quản lý về ATTP. Đó là thức ăn đường phố loại hình KD thực phẩm, thức ăn, đồ uống để ăn ngay, uống ngay được bán rong trên đường phố hay bày bán tại những địa điểm công cộng (bến xe, bến tàu, nhà ga, khu du lịch, khu lễ hội) hoặc ở những nơi tương tự.

PV: Xuất phát từ thực tế của công tác quản lý thức ăn đường phố hiện nay, nhiều ý kiến cho rằng, việc triển khai Thông tư 30 sẽ khó khả thi. Quan điểm của ông về vấn đề này thế nào?

TS. Nguyễn Thanh Phong: Chúng ta vẫn nhìn thấy những quán hàng rong bày bán ngay cạnh thùng rác công cộng, miệng cống nước thải. Chả nhẽ người tiêu dùng cứ mãi chấp nhận đến các quán ăn như thế? Việc thực hiện quy định không được bán thực phẩm ở gần cống rãnh, thùng rác ô nhiễm rất dễ thực hiện. Các quy định khác, tôi xin khẳng định cũng rất dễ thực hiện, không đòi hỏi đầu tư tốn kém. Ví dụ, với quy định “người bán thức ăn đường phố không được dùng tay trần để chia thực phẩm trực tiếp cho khách”, tôi cho rằng chỉ cần đầu tư 50 đồng đã có một găng tay nilon hoặc là dùng kẹp gắp là được. Hay với quy định “không được sử dụng nguyên liệu không rõ nguồn gốc khi mua nguyên liệu về chế biến”, chỉ cần người bán nguyên liệu xác nhận đã bán cho loại nguyên liệu, số lượng, ngày bán, địa điểm của người bán, chứ quy định này không đòi hỏi bắt buộc phải có hóa đơn, chứng từ...

Riêng đối với quy định người bán thức ăn đường phố phải khám sức khỏe. Trước đây, khi Thông tư 30 chưa ra đời thì đã có quy định về vấn đề này. Sở dĩ quy định người KD thức ăn đường phố phải khám sức khỏe và có chứng nhận sức khỏe là để họ tự giác, có ý thức và trách nhiệm hơn trong việc bảo vệ sức khỏe của bản thân cũng như đối với cộng đồng và người tiêu dùng nhằm ngăn ngừa ngộ độc và các bệnh truyền nhiễm qua thực phẩm.

PV: Nhưng liệu chúng ta có đảm bảo đủ nhân lực để giám sát việc thực hiện các quy định của Thông tư 30 không, thưa ông?

TS. Nguyễn Thanh Phong: Hiện nay, cả nước có khoảng 400.000 điểm KD thức ăn đường phố, đây là một con số không nhỏ, nếu không tăng cường các biện pháp quản lý thì nguy cơ ngộ độc và lây nhiễm bệnh tật qua thức ăn đường phố là rất lớn. Do vậy, Thông tư 30 đã quy định và phân cấp cho Sở Y tế các tỉnh, thành phố và cơ quan có thẩm quyền có trách nhiệm chỉ đạo và kiểm tra không quá 4 lần/năm với các cơ sở KD thức ăn đường phố trên địa bàn quản lý. Cùng với đó, UBND các xã, phường phải chịu trách nhiệm quản lý về ATTP thức ăn đường phố trên địa bàn mình, cũng như tổ chức tập huấn kiến thức về ATTP cho người KD thức ăn đường phố. Còn việc thực hiện khám và cấp giấy chứng nhận sức khỏe là thẩm quyền của y tế từ tuyến quận, huyện. Ngoài ra, cơ quan nhà nước cũng có quyền tiến hành kiểm tra đột xuất thức ăn đường phố, nếu xảy ra vi phạm về ATTP, sự cố ATTP và các đợt kiểm tra cao điểm…

PV: Trân trọng cảm ơn ông!

Thái Bình (thực hiện)