Theo báo cáo của mua bảo hiểm y tế (BHXH) Việt Nam, tính đến ngày 31-5, cả nước đã có 64,6 triệu người tham gia BHYT (tăng 2,7 triệu người, tương đương 4,4% so với cùng kỳ năm 2014), đạt tỉ lệ bao phủ 71,4% dân số. Riêng nhóm đối tượng tham gia BHYT theo hộ gia đình tăng hơn 400.000 người so với thời điểm cuối năm 2014, tương đương 5,4%. Điều này chứng tỏ chính sách, pháp luật mới về BHYT đã dần đi vào cuộc sống và được người dân đồng thuận ủng hộ.
Tuy nhiên, bên cạnh còn 8 địa phương tỉ lệ bao phủ BHYT trên 55% dân số gồm: An Giang, Bạc Liêu, Đồng Tháp, Hậu Giang, Tiền Giang, Kiên Giang, Tây Ninh, Vĩnh Long. Cùng đó, vẫn còn một số khó khăn như một số cấp ủy, chính quyền ở một số địa phương chưa xác định rõ vai trò, trách nhiệm trong việc chỉ đạo thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT tại địa phương, đơn vị…
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu chỉ đạo tại hội nghị. Ảnh: V.Hà
Thứ trưởng Bộ Tài chính, Tổng GĐ BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh nói thêm về một số khó khăn như tình trạng nợ đóng, trốn đóng BHYT tại các DN vẫn diễn ra khá phổ biến. Theo thống kê có trên 40% DN còn nợ đóng, trốn đóng BHYT nhưng chưa có biện pháp giải quyết dứt điểm. Triển khai thực hiện BHYT bắt buộc theo hộ gia đình nên nhiều người dân chưa nắm rõ quy định mới; kinh tế của đại bộ phận hộ gia đình còn gặp nhiều khó khăn, không đủ đóng một lúc cho toàn thành viên trong hộ gia đình. Bên cạnh đó, hình thức lạm dụng quỹ BHYT có những thay đổi theo chiều hướng tinh vi hơn như hợp thức hóa việc chỉ định quá mức dịch vụ kỹ thuật; ghi thêm ngày điều trị, cố tình áp sai tên dịch vụ kỹ thuật để hưởng mức giá cao hơn…
Để đạt mục tiêu bao phủ 75% dân số có BHYT trong năm 2015, trong 6 tháng cuối năm, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, Luật quy định người dân bắt buộc mua BHYT theo hộ gia đình từ ngày 1-1-2015. Thời gian đầu, quy định này khiến không ít người dân gặp khó khi một số đại lý yêu cầu hộ gia đình phải xuất trình bản photo giấy tạm vắng, giấy ly hôn. Đồng thời, mặc dù giảm trừ dần mức đóng từ người thứ hai tham gia nhưng với nhiều gia đình đây vẫn là khoản tiền lớn.
Nhằm tháo gỡ những khó khăn này, Bộ Y tế đã thống nhất với BHXH Việt Nam về việc phát hành thẻ theo quý. Theo đó, người đầu tiên tham gia vẫn sẽ đóng đầy đủ 1 năm, nhưng từ người thứ 2 có thể đóng mệnh giá nửa năm hoặc thậm chí là 3 tháng. Việc này sẽ thêm công việc, khó khăn cho đại lý bảo hiểm nhưng sẽ tạo điều kiện cho các gia đình còn khó khăn về kinh tế có thể tham gia BHYT, Bộ trưởng Tiến phân tích.
Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết hiện chỉ có 24/63 tỉnh, TP có tỉ lệ tham gia bảo hiểm trên mức trung bình của cả nước. Thậm chí một số tỉnh còn dưới 60% dân số tham gia BHYT. Tỉ lệ tham gia cao nhất trên 90% là các tỉnh Tây Bắc vì toàn bộ đối tượng được bao cấp; trong khi thấp nhất là các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long. Nếu không mở rộng BHYT thì không thể nào thực hiện đồng bộ được việc nâng chất lượng khám chữa bệnh, kể cả liên quan đến việc xây dựng BV và cơ sở vật chất.
Vì vậy, Phó Thủ tướng yêu cầu các đơn vị cần tập trung tháo gỡ khó khăn, thực hiện cho được mục tiêu ít nhất 75% dân số tham gia BHYT trong năm nay. Các Bộ, ngành, địa phương cần tăng cường tuyên truyền, vận động đối với các đối tượng thuộc hộ cận nghèo học sinh, sinh viên; nông, lâm, ngư, diêm nghiệp có mức sống trung bình... nhằm tăng tỉ lệ tham gia BHYT ở các đối tượng này. BHXH Việt Nam quan tâm đến việc thu BHXH trong DN; mở rộng đối tượng bán BHYT....
Vân Hà
