Nói “bàn tay thép” không hàm ý những gì cứng nhắc, thô bạo mà là sự chặt chẽ, kiên quyết rất cần có tại một lễ hội nổi tiếng nhưng cũng nhiều điều tiếng những năm qua như hội Lim. Làm mạnh, làm quyết liệt cũng là chủ trương của địa phương ở hội Lim năm nay.
Phải quyết liệt gấp nhiều lần...
Văn bản về kế hoạch tổ chức hội Lim 2013 có nhiều “động từ mạnh” cho thấy quyết tâm của Ban chỉ đạo lễ hội, cũng là kiến nghị thường xuyên mà dư luận, báo chí vẫn đưa ra khi nói về hội Lim như: “Ngăn chặn, bài trừ sự xâm nhập của những sản phẩm văn hóa có nội dung xấu”, “Ngăn chặn và giải quyết các tệ nạn xã hội, ăn xin, ăn mày…”, “Nghiêm cấm các dịch vụ điện tử, các trò chơi dùng loa có công suất lớn hoạt động tại các địa điểm gần trung tâm lễ hội”… Đặc biệt: “Nghiêm cấm tất cả các hình thức hát quan họ ngửa nón nhận tiền”, “Nghiêm cấm hát nhạc mới, hát chèo, chầu văn nhảy đồng…”.
Quyền Trưởng phòng VHTT huyện Tiên Du Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, hướng tới mục tiêu tổ chức lễ hội văn minh, lành mạnh, phòng trừ tiêu cực, thực hiện những chỉ đạo của tỉnh, Sở VH-TT&DL, huyện Tiên Du…, lực lượng lớn của công an huyện, tỉnh, của BCH quân sự huyện, dân quân tự vệ, y tế, văn hóa… có sự tham gia của thị trấn Lim cùng các đội kiểm tra liên ngành sẽ tập trung theo sát các hoạt động trước, trong và sau lễ hội. Ông Hùng nhấn mạnh: “Chúng tôi sẽ cố gắng tối đa!”.
Để ngăn ngừa cảnh “ngả nón nhận tiền”, theo ông Nguyễn Văn Phong – Giám đốc Sở VH-TT&DL tỉnh, đã có chỉ đạo nghiêm cấm đối với nghệ sĩ, diễn viên Nhà hát Dân ca quan họ, Trung tâm Văn hóa quan họ…, nếu vi phạm sẽ có hình thức kỷ luật. Còn với các CLB quan họ hát tại các lán trại trên đồi Lim, dưới thuyền, các ao khu vực thị trấn Lim, đã có ký cam kết với Phòng VHTT, Trung tâm VHTT huyện, Chủ tịch UBND các xã nơi có CLB để nêu cao ý thức thực hiện và phòng ngừa.
... mới giữ được hội “sạch”
Không khí chuẩn bị cho lễ hội đang náo nức tại nhiều địa bàn, gia đình tại thị trấn Lim và các xã lân cận. Nghệ nhân Nguyễn Năng Địch ở làng Lũng Giang (làng Lim) – thị trấn Lim cho biết, gia đình đang sẵn sàng chờ đón người thân, bạn bè gần xa về vui hội, cũng là vui cỗ bàn, hát quan họ, như một lần ăn Tết nữa theo tập quán của người dân nơi đây. Tại ngôi nhà cổ của gia đình nghệ nhân Nguyễn Thừa Kế ở làng Duệ Đông - thị trấn Lim, từ nhiều năm nay vẫn có truyền thống tổ chức hát canh vào tối 12 tháng Giêng, năm nay đã có lời nhờ “triển khai” giúp mấy mâm cỗ. Cụ Kế cho biết, cứ đến hội là bạn bè các con ở nhiều cơ quan, ban ngành kéo về rất đông. Tối 12 tháng Giêng, các cụ sẽ hát một số bài lề lối, sau đó các hội viên CLB quan họ Duệ Đông sẽ thể hiện những bài giọng vặt và giã bạn. Sáng 13 tháng Giêng – ngày chính hội, quan họ Duệ Đông còn được giao thể hiện hát quan họ lề lối trên sân khấu chính của hội Lim.
Ngoài gia đình cụ Kế, còn có nhiều gia đình nghệ nhân khác ở các làng Lũng Giang, Lũng Sơn – thị trấn Lim, Bái Uyên – xã Liên Bão, Đình Cả, Lộ Bao – xã Nội Duệ cũng tổ chức hát quan họ. Theo chương trình, ngày 12 và 13 tháng Giêng sẽ có hát quan họ tại 4 lán và trên sân khấu đồi Lim. Trong và quanh khu vực này sẽ diễn ra các trò chơi đu tiên, vật truyền thống, bịt mắt bắt dê, đập niêu, chọi gà, thi tổ tôm điếm, thi dệt cửi, múa rối nước Đồng Ngư của Thuận Thành – Bắc Ninh. Cùng với các hoạt động ca hát, vui chơi là các nghi thức dâng hương, chiêm bái tại chùa Hồng Ân trên đồi Lim và đình các làng. Đặc biệt, sáng 13 tháng Giêng sẽ có đoàn rước của cả 4 làng thuộc xã Nội Duệ từ làng Đình Cả về lăng quận công Nguyễn Đình Diễn trên đồi Lim với dự kiến 700 - 800 người.
Đưa ra nhiều chương trình mang đậm bản sắc truyền thống, đồng thời nêu cao quyết tâm và đưa ra nhiều phương án chống tiêu cực, ô nhiễm, ùn tắc cùng những hình ảnh không đẹp trong hội Lim năm nay, hy vọng các đơn vị, cơ quan chức năng thực hiện tích cực theo chủ trương, kế hoạch. Nhất là khi thực tế cho thấy, nhiều lần hội Lim cũng là nhiều lần quyết tâm, nhưng cũng vẫn nhiều lần không giải quyết, xử lý xuể những tái diễn, phát sinh không lành mạnh.
Quang Hưng