Ung thư đại trực tràng (ruột già) là một trong năm loại ung thư thường gặp nhất tại Việt Nam hiện nay. Có đến 40% số bệnh nhân ung thư đại trực tràng (giai đoạn bệnh đã phát triển) vẫn bị tái phát sau khi đã được phẫu thuật cắt đoạn ruột bị bệnh.
Phẫu trị (mổ) là sự lựa chọn đầu tiên để cắt bỏ “đoạn ruột mang bướu” ra khỏi cơ thể với một khoảng an toàn cách xa bướu, đồng thời phải lấy hết các hạch bạch huyết đi kèm theo nhằm phòng tránh nguy cơ tái phát tại chỗ. Hai đầu ruột sau khi cắt sẽ được nối lại, tạo sự thông thương như đường ruột bình thường. Với sự phát triển không ngừng trong lĩnh vực ngoại khoa và chuyên ngành gây mê hồi sức, những phương thức phẫu thuật ít xâm lấn (phẫu thuật nội soi) được áp dụng ngày càng nhiều bên cạnh các phẫu thuật thường quy khác (mổ mở). Tuy nhiên, phẫu thuật nội soi chỉ có thể thực hiện được tại các bệnh viện chuyên khoa, do đó việc chăm sóc sau mổ sẽ dược các bác sĩ đặt trọng tâm vào: giảm đau sau mổ, tập vận động sớm cho bệnh nhân, tập vật lý trị liệu và chế độ dinh dưỡng. Tích cực trong chăm sóc sau mổ sẽ làm giảm thời gian nằm viện của bệnh nhân từ 1 - 4 ngày.
Chăm sóc sau mổ thế nào?
Chăm sóc sau mổ là một phần không thể thiếu của điều trị ngoại khoa. Ở những bệnh nhân được mổ chương trình, việc chăm sóc sau mổ được chú trọng và thực hiện liên tục xung quanh cuộc mổ từ việc đánh giá và chuẩn bị bệnh nhân cho mỗi một cách thức phẫu thuật, đến việc tư vấn cho người bệnh nhằm làm giảm thiểu những xáo trộn tâm lý, cũng như giúp cho sự hồi phục sức khỏe được mau chóng.
Người bệnh sau mổ ung thư đại trực tràng cũng được chăm sóc và theo dõi một cách chặt chẽ cũng giống như những cuộc mổ lớn khác, phải theo dõi sát tình trạng mạch, nhiệt độ, huyết áp, nhịp thở (gọi chung là các dấu hiệu sinh tồn). Duy trì dịch truyền trong vài ngày đầu sau mổ nhằm cân bằng nước, điện giải cho người bệnh. Việc giảm đau sau mổ được hỗ trợ bởi máy bơm tiêm tự động, giúp bệnh nhân tự giảm đau theo đúng liều lượng thuốc đã được tính toán.
Kết quả nghiên cứu từ 2.315 bệnh nhân được chẩn đoán ung thư đại trực tràng của một nhóm nghiên cứu thuộc Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (American Cancer Society) cho thấy các loại thịt đỏ, thịt chế biến sẽ làm tình trạng ung thư đại tràng xấu hơn. Hơn nữa, trong số những bệnh nhân được chẩn đoán ung thư đại trực tràng trước đây đã ăn nhiều thịt, sau đó tiếp tục ăn nhiều thịt đỏ, thịt chế biến sẽ dễ bị xuất hiện biến chứng và tử vong.
Xem tiếp bài 2: Tập vận động sớm sau mổ vào thứ 3 16/6/2015
TS.BS. BÙI CHÍ VIẾT
(Trưởng khoa Ngoại - BV. Ung Bướu TP. HCM)
