Lần đầu tiên, hội nghị chuyên đề về công tác môi trường y tế sau khi Cục Quản lý môi trường y tế được thành lập đã được Bộ Y tế tổ chức ngày 14/12 do Thứ trưởng Bộ Y tế Trịnh Quân Huấn chủ trì. Thực trạng môi trường y tế tồn tại từ nhiều năm qua đã được phân tích kỹ lưỡng tại hội nghị. Yêu cầu cấp thiết đặt ra là phải nghiên cứu, xây dựng các quy chuẩn quốc gia về môi trường y tế, để từ đó có các đánh giá tác động của môi trường đối với sức khỏe cộng đồng theo mỗi vùng, miền và các nhóm đối tượng cụ thể.
45 tấn chất thải nguy hại cần xử lý một ngày
Theo báo cáo của Cục Quản lý môi trường y tế, hiện mỗi ngày có khoảng 380 tấn chất thải rắn y tế (trong đó có khoảng 45 tấn là chất thải nguy hại) và 150.000 m3 nước thải phát sinh từ các cơ sở y tế cần được xử lý. Thế nhưng, số liệu thống kê năm 2009 cho thấy, vẫn còn 603 BV (chủ yếu ở tuyến huyện và tỉnh) chưa có hệ thống xử lý nước thải. Trong số 44% BV có hệ thống xử lý chất thải y tế thì phần nhiều cũng đã xuống cấp, cần được sửa chữa, nâng cấp để phù hợp với quy mô phát triển, nhu cầu CSSK của nhân dân và đảm bảo quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường. Việc xử lý chất thải rắn y tế cũng chưa được quan tâm đúng mức, đặc biệt ở tuyến xã. Hiện vẫn còn 26,9% BV xử lý chất thải rắn y tế bằng cách thiêu đốt thủ công hoặc tự chôn lấp trong khuôn viên BV. Nhiều BV có lò đốt nhưng chưa có hệ thống xử lý khí thải, công suất sử dụng chưa hợp lý, gây ô nhiễm môi trường…
Không chỉ ở các địa phương vùng sâu, vùng xa còn khó khăn mà ngay tại Hà Nội, tại BV Bạch Mai, PGS.TS. Nguyễn Việt Hùng, Trưởng khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn của BV chia sẻ: trung bình mỗi ngày lượng chất thải phát sinh tại BV có khoảng 5.724,4 kg, trong đó có khoảng 10% là chất thải lây nhiễm và 0,9% là chất thải sắc nhọn. Trong khi đó, hệ thống xử lý chất thải lỏng của BV đã được xây dựng từ cách đây 10 năm, hiện đã cũ và quá tải. Do đó, BV kiến nghị cần được nhanh chóng đầu tư nâng cấp, cải tạo hệ thống xử lý nước thải với công suất khoảng 3.000m3/ngày và trang bị một hệ thống xử lý khử khuẩn chất thải rắn lây nhiễm, công suất 800kg/ngày.
 Tăng cường phòng chống dịch. |
Cần tăng cường quản lý chất thải y tế ở cơ sở y tế tư nhân
Theo danh sách tại Quyết định số 64/2003/QĐ-TTg ngày 24/3/2003 của Thủ tướng Chính phủ, ngành y tế có 84 cơ sở y tế ô nhiễm cần phải xử lý triệt để, trong đó có 6 BV tuyến TW, 73 cơ sở do UBND tỉnh quản lý và 5 cơ sở thuộc Bộ Quốc phòng. Đến nay, theo thống kê báo cáo, đã có 59 cơ sở (chiếm 70%) đầu tư xây dựng mới và cải tạo hệ thống xử lý chất thải y tế, trong đó 35 cơ sở đã được công nhận ra khỏi danh sách gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
Liên quan đến vấn đề quản lý chất thải y tế, đại diện Viện Vệ sinh dịch tễ Tây Nguyên cho rằng, công tác này ở tuyến cơ sở vẫn còn khá nhiều bất cập, đặc biệt là ở các cơ sở y tế tư nhân. Đại biểu cho rằng, trong khi các cơ sở y tế nhà nước làm “chặt” việc quản lý chất thải y tế thì các cơ sở y tế tư nhân có quy mô nhỏ lại khá “thoáng” và ít được sự quan tâm đúng mức. Bên cạnh đó, kinh phí dành cho các hoạt động xử lý chất thải y tế tại các cơ sở còn thiếu, dẫn đến việc xử lý triệt để tình trạng ô nhiễm môi trường trong các cơ sở y tế còn chậm và chưa đạt yêu cầu thực tế. Ngoài ra, nhiều ý kiến cũng đồng tình với việc cần phải có những nghiên cứu sâu hơn để xây dựng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường y tế, từ đó có những đánh giá môi trường chiến lược, tác động của môi trường y tế đối với sức khỏe cộng đồng. Về vấn đề này, Thứ trưởng Trịnh Quân Huấn đã chỉ đạo Cục Quản lý môi trường y tế khẩn trương kiện toàn hệ thống quản lý môi trường y tế từ trung ương tới địa phương, sớm hoàn chỉnh các văn bản quy phạm pháp luật. Thứ trưởng cũng nhấn mạnh việc phải thành lập một hội đồng khoa học để nghiên cứu, thẩm định về các vấn đề liên quan đến công tác môi trường y tế.
Hạ Hiền