Sốc...
Tô Ánh Nguyệt được tác giả Trần Hữu Trang viết năm 1934, kể về một phụ nữ tên Tô Ánh Nguyệt gia giáo, đoan trang nhưng gặp khá nhiều sóng gió trong cuộc sống, cô đã chấp nhận thua thiệt, hy sinh trong suốt cuộc đời mình để bảo vệ tình yêu. Vì thế, vở cải lương này đã khắc họa thành công hình tượng người phụ nữ Việt đẹp cả về tâm hồn lẫn nhân cách. “Tô Ánh Nguyệt của soạn giả Trần Hữu Trang là một tác phẩm hoàn mỹ, đã trở thành di sản thiêng liêng của ngành cải lương” - NSƯT Triệu Trung Kiên - Phó Giám đốc Nhà hát Cải lương Việt Nam chia sẻ. Và từ khi ra đời đến nay, Tô Ánh Nguyệt đã được rất nhiều nhà hát nước nhà dàn dựng, tất cả đều chiếm được tình cảm, sự mến yêu và khiến khán giả rơi nước mắt vì xúc động.
Tuy nhiên, đến trích đoạn Tô Ánh Nguyệt thời @ dựa theo bản gốc vở cải lương Tô Ánh Nguyệt mà một số nghệ sĩ Việt biểu diễn tại sân khấu Paris by night (hải ngoại - PV) vừa qua đã làm cho nhân vật Nguyệt trở thành một con người xấu xa. Diễn viên hài Trấn Thành vào vai Nguyệt trong Tô Ánh Nguyệt thời @ được dư luận chỉ trích nặng nề nhất. Bởi lẽ nghệ sĩ này hóa thân thành Tô Ánh Nguyệt, nhưng không phải phẩm chất hiền lành, nhu mì, gia giáo so với nguyên tác, mà phiên bản Tô Ánh Nguyệt từ Trấn Thành qua từng cử chỉ, nét diễn đã trở thành người phụ nữ chua ngoa, vô học, ích kỷ và hung tợn. Thậm chí có những câu thoại của Nguyệt trong Tô Ánh Nguyệt thời @ rất tục tĩu nếu không muốn nói là thiếu giáo dục.
Hình ảnh Trấn Thành vào vai Tô Ánh Nguyệt đanh đá, chua ngoa và ăn nói tục tĩu trong trích đoạn Tô Ánh Nguyệt thời @.
Giới trong nghề và dư luận chỉ trích Tô Ánh Nguyệt thời @ vì sự cải biên vô lối và phi nghệ thuật, từ đó làm mất đi hình tượng nữ nhân vật chính tuyệt đẹp trong tác phẩm kinh điển của Trần Hữu Trang vốn đã in sâu trong lòng khán giả cả nước. Hơn nữa, trích đoạn Tô Ánh Nguyệt thời @ dàn dựng theo lối hài hước, phản ánh sự thiếu ý thức và tôn trọng một vở cải lương chính thống của một bộ phận nghệ sĩ trẻ hiện nay. Nhiều người trong nghề cho rằng, tác phẩm sân khấu có thể cải biên dựa theo bản gốc, nhưng thô thiển như Tô Ánh Nguyệt thời @ thì không thể chấp nhận vì cách pha hài tục tĩu của các nghệ sĩ đã vượt ngưỡng cho phép. Vì thế, NSND Trần Ngọc Giàu - Chủ tịch Hội Sân khấu TP.HCM cho biết: “Tôi rất sốc và đau lòng khi xem trích đoạn Tô Ánh Nguyệt thời @. Không thể chấp nhận cách lấy tên vở diễn và nhân vật trong tác phẩm kinh điển nhưng lại xuyên tạc, bôi bẩn như các nghệ sĩ này”.
Cần nghiêm khắc hơn
Kể từ ngày Tô Ánh Nguyệt thời @ được đưa lên trang mạng youtube đã thu hút nhiều người xem, nhưng hầu hết giới trong nghề cũng như công chúng yêu nghệ thuật đều rất bức xúc với cách cải biên vô tội vạ của các nghệ sĩ trẻ… Đạo diễn Kim Phương không ủng hộ cách hài hóa những tác phẩm nổi tiếng như Tô Ánh Nguyệt, vì đây là những tác phẩm mẫu mực không chỉ để người làm nghề học hỏi mà còn là bài học cho sinh viên các trường nghệ thuật.
Đối với cá nhân Trấn Thành - người vào vai Tô Ánh Nguyệt thiếu nghệ thuật trong trích đoạn phản cảm, anh đã đưa ra lời xin lỗi trước công chúng nhưng vì Trấn Thành tỏ ra “kẻ bề trên”, không thành khẩn lẫn ngụy biện nên không ai chấp nhận. Trấn Thành nhận sai nhưng lại nói rằng “quá yêu cải lương”, muốn làm điều “to tát” cho cải lương ?! Nhưng khán giả chỉ khuyên Trấn Thành từ nay về sau cần hướng tới thứ nghệ thuật đích thực, đừng “nhảm, nhạt, lố” như Tô Ánh Nguyệt thời @. Nếu tái diễn cùng với việc Trấn Thành đang tham gia nhiều chương trình với vai trò giám khảo để tìm kiếm và định hướng nghệ thuật cho những tài năng trẻ, khác gì “giao trứng cho ác”? Được biết, Hội Sân khấu TP.HCM đã tham mưu cho Sở Văn hóa – Thể thao TP.HCM có biện pháp nhắc nhở Trấn Thành về “sự cố” Tô Ánh Nguyệt thời @ vừa qua để chấn chỉnh hoạt động biểu diễn của nghệ sĩ này nói riêng, đồng nghiệp của anh nói chung.
Trong khi đó, mới đây, NSND Lê Tiến Thọ - Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam nêu ý kiến, các cơ quan quản lý nhà nước cần làm rõ và xử lý những vi phạm về bản quyền tác giả đối với ê-kíp làm Tô Ánh Nguyệt thời @. Với góc độ là cơ quan quản lý chuyên ngành nghệ thuật sân khấu, Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam đề nghị sự việc này cần phải xử lý nghiêm theo pháp luật để những người khác không tiếp tục những hành vi xâm phạm bản quyền và không để lọt ra những sản phẩm thiếu văn hóa gây bức xúc trong dư luận.