Tại Quảng Nam, Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia và Ban Chỉ đạo 389 Bộ Y tế vừa tổ chức buổi “Tọa đàm về công tác chống hàng giả, hàng không đảm bảo chất lượng, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ thuộc lĩnh vực quản lý của Bộ Y tế”. Có mặt tại buổi tọa đàm, phóng viên báo Sức khỏe&Đời sống đã trao đổi với một số đại biểu xung quanh vấn đề này.
PGS.TS. Phạm Lê Tuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế: Cần có sự tham gia và phối hợp của toàn xã hội, đặc biệt người dân và chính bản thân doanh nghiệp
Tình trạng buôn lậu, sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng không đảm bảo chất lượng, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ gây ra sự cạnh tranh không lành mạnh, phá hoại sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp (DN), tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe người dân. Do lợi nhuận cao, những năm gần đây, bất chấp mọi thủ đoạn để thực hiện hành vi làm giả với mục đích trục lợi. Dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng (TPCN)... là mặt hàng có nhu cầu tiêu thụ lớn trên thị trường, có nguy cơ bị giả mạo cao, số lượng làm nhái các sản phẩm này trong thời gian qua vẫn chưa có chiều hướng giảm, số vụ vi phạm ngày càng nhiều. Công tác đấu tranh phòng chống trong lĩnh vực này thời gian vừa qua cho thấy không thể một bộ hay một ngành, cá nhân, DN có thể triển khai hiệu quả nếu không có sự tham gia và phối hợp của toàn xã hội, đặc biệt người dân và chính bản thân DN. Sự phối hợp chặt chẽ đòi hỏi từ các khâu rà soát và thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật trong việc quản lý cấp phép, thu hồi, tiền kiểm, hậu kiểm, thanh tra, tuyên truyền, chủ động chia sẻ thông tin hàng hóa bị vi phạm của các DN, nhằm triển khai đồng bộ, sâu rộng các giải pháp để thực hiện hiệu quả Nghị quyết 41/NQ-CP ngày 9/6/2015 của Chính phủ về việc đẩy mạnh công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong tình hình mới.
Ông Vương Chí Dũng, Phó Chi cục trưởng Chi cục QLTT Hà Nội: Vì lợi nhuận, chúng bất chấp chất lượng và sức khỏe của người tiêu dùng
Khoảng 5 năm trở lại đây, TPCN bùng nổ. Tất cả các DN liên quan đến dược phẩm đều kinh doanh TPCN, cả sản xuất và nhập khẩu. Hiện trên thị trường có hơn 10.000 loại TPCN và trong đó hơn 70% TPCN được sản xuất trong nước. Khi mặt hàng thu hút nhu cầu của người dân thì sẽ là cơ hội để các đối tượng làm giả, làm nhái và buôn lậu lợi dụng để trục lợi. Thực tế, qua kiểm tra 10 đơn vị, có 50% vi phạm ở các mức độ khác nhau, có những đơn vị chỉ lấy 5 sản phẩm thì có đến 3 sản phẩm không đạt chất lượng. Trong khi đó, sản phẩm này đã được cung ứng đến 28 tỉnh, thành phố. Vì lợi nhuận, chúng bất chấp chất lượng và sức khỏe của người tiêu dùng.
Ông Trần Hùng, Phó Chánh văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia: Lực lượng thực thi mỏng, nguồn kinh phí hạn hẹp, do vậy càng chống, càng lọt
Việc bị làm giả, làm nhái sản phẩm khiến nhiều DN làm ăn chân chính gặp khó khăn, thậm chí dẫn đến phá sản. Tuy các lực lượng 389 trong cả nước đã tăng cường triển khai kiểm tra, kiểm soát nhưng các đối tượng làm giả và gian lận thương mại ngày càng tinh vi, nhằm qua mắt các lực lượng chức năng. Bên cạnh đó, nhiều DN biết sản phẩm của mình bị làm giả, làm nhái, nhưng không dám phản ánh đến cơ quan chức năng vì sợ ảnh hưởng đến uy tín của DN. Chính điều này đã tạo điều kiện cho các đối tượng sản xuất, làm giả lộng hành. Có thể đánh giá công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại vẫn còn nhiều gian nan, phức tạp; trong khi đó, lực lượng thực thi mỏng, nguồn kinh phí hạn hẹp, do vậy càng chống, càng lọt. Vấn nạn hàng giả, hàng nhái và hàng lậu đang ngày một lấn át những sản phẩm chính hãng về phương thức tiếp thị và giá cả. Đơn vị nào cũng cho rằng khó khăn, bất cập, vậy bất cập ở đâu và khâu nào tại sao không giải quyết được. Cần phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng.
Trung tá Nguyễn Trung Nguyên, Đội trưởng Đội Phòng chống hàng giả, hàng nhái (PC46) Công an TP.HCM: Số vụ khởi tố hình sự còn ít, chủ yếu xử lý hành chính, phạt tiền, vì vậy tính chất răn đe, giáo dục chưa cao
Các lực lượng chức năng tuy đã có nhiều cố gắng và đạt được một số kết quả nhất định nhưng nhìn chung vẫn còn nhiều yếu kém, thiếu sự phối hợp trong công tác phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh với loại tội phạm này. Việc xử lý các vụ sản xuất, buôn bán hàng giả còn thiếu kiên quyết, triệt để, đa số là xử lý hành chính, phạt tiền, số vụ khởi tố hình sự còn ít, vì vậy tính chất răn đe, giáo dục chưa cao. Ngoài ra, sự phối kết hợp giữa các lực lượng còn chưa thống nhất, chưa tạo được mối quan hệ thường xuyên, hiệu quả, do đó ảnh hưởng đến công tác nắm tình hình và đấu tranh với tội phạm hàng giả. Nhiều thủ đoạn tinh vi được các đối tượng dùng để đối phó với các lực lượng chức năng nhằm trốn tránh sự kiểm soát. Ngoài ra, các đối tượng còn cấu kết với một số DN hợp pháp, do vậy các sản phẩm thường ít bị chú ý vì không ai nghĩ đó là hàng giả. Nhiều đối tượng còn sử dụng cả tem chống hàng giả của Bộ Công an để tạo niềm tin với người tiêu dùng.
Trần Lâm
