Ngay cả khi phim Việt không ngừng tăng tốc cả về mảng điện ảnh lẫn truyền hình thì số lượng phim dành cho tuổi teen (thanh thiếu niên) vẫn đang khan hiếm. Một trong những lý do chung mà các nhà làm phim đưa ra đó là, không có kịch bản! Nói đúng ra, chúng ta đang thiếu những kịch bản hay và đánh trúng tâm lý tuổi teen. Bên cạnh đó, lực lượng diễn viên dành cho dòng phim này cũng rất hạn chế.
Khan hiếm diễn viên
Là người đầu tiên tạo ra dòng chảy phim dành cho tuổi mới lớn với Tuyết nhiệt đới, Bỗng dưng muốn khóc và Ngôi nhà hạnh phúc, đạo diễn Vũ Ngọc Đãng chia sẻ: “Kiếm tiền từ tuổi teen không dễ, nhất là với một cuộc chạy đua ồ ạt nhưng lại thiếu một công nghệ chuyên nghiệp”. Không rõ cái gọi là công nghệ chuyên nghiệp ở đây cụ thể là gì, nhưng trong bối cảnh hiện nay, chúng ta có thể hiểu, việc đào tạo diễn viên trẻ không hề dễ dàng.
Bỗng dưng muốn khóc - Phim cho tuổi teen được khán giả yêu thích.
Nói thẳng, ngay với phim dành cho người lớn, lực lượng diễn viên còn “quý hiếm”, huống hồ là phim cho tuổi teen. Trường, lớp đào tạo diễn viên chính quy ở Việt Nam không nhiều. Và trường lớp đào tạo diễn viên trẻ hoàn toàn không có. Nhiều khi, các diễn viên tuổi teen được chọn là... nhập vai luôn. Vì không được đào tạo, không được hướng dẫn và khả năng cảm thụ điện ảnh còn hạn chế, nên hầu hết các diễn viên đều diễn xuất bằng năng khiếu bẩm sinh, bằng bản năng và bằng... tất cả những gì mình có. Những vai teen xuất sắc, ấn tượng, trong điện ảnh Việt Nam cho đến nay không nhiều. Nếu cố công đếm, cũng chưa đầy một bàn tay!
Vì không có sẵn nguồn diễn viên trẻ chuyên nghiệp, nên việc chuẩn bị cho một dự án phim teen dài tập thường khiến các nhà làm phim “vã mồ hôi”. Ví dụ như Nhật ký Vàng Anh, Trung tâm Sản xuất phim truyền hình đã phải bỏ thời gian tuyển lựa và đào tạo lớp diễn viên truyền hình cho các bạn trẻ. Nhưng xem phim cũng thấy, các diễn viên 8X, 9X hồi đó vẫn chỉ diễn xuất bằng năng khiếu là chính, mà không hề có kỹ thuật diễn mang tính chuyên nghiệp.
Làm thế nào để hút khán giả teen?
Phải mới, lạ và không lặp lại. Tuổi mới lớn bây giờ quá thông minh, họ cập nhật rất nhiều xu hướng, chứ không đơn giản là đạo diễn và biên kịch muốn làm thế nào cũng được! Đạo diễn Vũ Ngọc Đãng chia sẻ, khi anh làm phim Những cô gái chân dài, rất nhiều người nói anh quá liều, vì teen thì làm gì có tiền, họ cũng không phải là người có khả năng quyết định, mà họ sẽ bị a dua. Nhưng cho đến khi bộ phim thành công thì người ta bắt đầu ồ ạt tấn công vào đối tượng này. Đến giờ thì... bạo phát, đi đâu cũng thấy làm phim cho teen, ca nhạc cho teen, tạp chí cho teen, hàng loạt các sản phẩm ăn theo trào lưu này. Nhưng mọi người đã nhầm lẫn, làm phim cho teen là làm cho họ yêu thích thực họ chứ không phải là mô phỏng sao cho giống. Và yếu tố lạ rất quan trọng. Chúng ta lại đang có quá nhiều bộ phim và bản nhạc giống nhau, vì nghĩ rằng teen thích thế.
Vậy, làm thế nào để phim dành cho teen thực sự thu hút khán giả lứa tuổi này? Thứ nhất là phải đánh trúng tâm lý. Còn nhớ, năm 2010, hai bộ phim truyền hình dài tập Giấc mơ biển và Những cô cậu tuổi ô mai mang đầy tính giáo dục đã thực sự chinh phục khán giả tuổi học trò. Trong đó, Giấc mơ biển dài 30 tập của đạo diễn Trương Dũng đã phát sóng trên kênh HTV9 gửi đến thông điệp “Hãy xóa đi học kỳ 3 nặng nề”. Phim Những cô cậu tuổi ô mai dành cho lứa tuổi mới lớn (từ lớp 6 đến lớp 12) dài 52 tập do Lê Bình biên kịch và đạo diễn từng phát sóng trên VTV9, lại đề cập những rắc rối của tuổi mới lớn, sự tò mò, háo hức khám phá thế giới quanh mình cũng được chuyển tải nhẹ nhàng nhưng rộng mở, hài hước và rất gần gũi.
Dù đã từng thành công trong mảng phim dành cho tuổi mới lớn, nhưng đạo diễn Lê Bình cũng phải thừa nhận: “Làm phim cho tuổi này rất khó, phải hiểu các em đang nghĩ gì, muốn gì, đồng thời hướng các em đến nếp sống truyền thống lâu đời của dân ta thông qua những bài học giáo dục thật nhẹ nhàng, nhưng không nặng tính lý thuyết...”.
Tiếp đó, năm 2011, bộ phim hành động dành cho tuổi mới lớn Vườn đời (kịch bản Quý Dũng, đạo diễn Quốc Thịnh, 32 tập) phát sóng trên HTV7 cũng tạo được những hiệu ứng tốt, khán giả chủ yếu khen ngợi các pha hành động của những diễn viên trẻ không chuyên. Đạo diễn Quốc Thịnh, vốn là cascader võ thuật kỳ cựu và nổi tiếng của Việt Nam cho biết, đây là phim hành động dành cho tuổi mới lớn, nên anh đã tiết chế những cảnh đánh đấm ở mức độ vừa phải, không có những cảnh đâm chém, máu me... ảnh hưởng đến nạn bạo lực học đường.
Có thể nói, ngoài vấn đề đánh trúng tâm lý, phim dành cho tuổi mới lớn cần mang tính thời sự và gần gũi với khán giả. Xem Vườn đời, khán giả dễ dàng nhận ra tính giáo dục dành cho tuổi trẻ, với những bài học trong cách đối xử giữa người với người. Phim không có những pha tình cảm tay đôi tay ba như Hàn Quốc, cũng không có những cô chiêu cậu ấm đẹp lung linh, lên xe xuống ngựa, tiệc tùng sang trọng. Nhưng bù lại, phim khai thác sâu vào cuộc sống người lao động nghèo, khai thác tâm lý của những trẻ em bụi đời, móc túi. Đó chính là nét lạ. Những cậu nhóc bụi đời trong phim cũng chẳng phải xa lạ, chúng sống trong những khu lao động nghèo, không được ăn học, lêu lỏng, trộm cắp cũng là điều dễ hiểu. Nên nếu tuổi teen xem, chúng sẽ thấy những nhân vật rất thật, rất gần gũi.
Tựu trung, các nhà làm phim từ biên kịch đến đạo diễn,... đều thừa nhận, làm phim cho tuổi teen khó vạn lần so với làm phim thông thường. Hiện tượng phim tuổi teen ngoại nhập đang tràn lan trên các kênh truyền hình của ta tạo nên một làn sóng thần tượng và “phát cuồng” diễn viên nước ngoài chính là vấn đề đáng báo động cho các nhà làm phim Việt. Làm thế nào để cải thiện được chất lượng phim dành cho tuổi mới lớn? Có lẽ các nhà làm phim Việt cần phải học hỏi “bí quyết” của các nhà làm phim nước ngoài trước khi đổ lỗi cho hoàn cảnh.