Tại khoản 8, Điều 8 Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định cấm: “...Điều khiển xe ôtô, máy kéo, xe máy chuyên dùng trên đường mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn. Điều khiển xe mô tô, xe gắn máy mà trong máu có nồng độ cồn vượt quá 50 miligam/100 mililít máu hoặc 0,25 miligam/1 lít khí thở”. Như vậy, đối với người điều khiển mô tô, xe máy thì được phép uống rượu, bia nhưng nồng độ cồn không được vượt mức cho phép theo quy định.
Thực tế triển khai quy định trên trong thời gian qua, ý thức chấp hành đối với người điều khiển mô tô, xe máy không hề thay đổi, việc xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi này không xuể, người vi phạm sẵn sàng nộp phạt, chứ không có ý thức chấp hành. Những vụ tai nạn giao thông gây thương vong do người điều khiển mô tô, xe máy dùng rượu, bia chiếm tỷ lệ cao trong các vụ tai nạn giao thông. Mức xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi này chưa đủ sức răn đe. Việc đo nồng độ cồn gây tốn kém kinh phí do phải đầu tư trang thiết bị phục vụ cho việc đo, để có cơ sở xử phạt.
Việc quy định người điều khiển mô tô, xe máy được phép uống rượu, bia nhưng không được vượt quá nồng độ cho phép là không hợp lý, chỉ cần uống hai, ba ly rượu có nồng độ cao hoặc hai, ba chai bia là có thể vượt quá nồng độ cồn cho phép và trên thực tế thói quen của người nhậu chả ai thường uống bấy nhiều là dừng cả. Một thực tế nếu chịu quan sát và để ý thì các nhà hàng, quán nhậu từ sang trọng đến quán cóc vỉa hè, việc dựng xe và ngồi nhậu tăng lên chứ không hề giảm.
Bên cạnh đó, việc uống rượu, bia cũng tùy vào thể trạng của từng người, người uống nhiều, người uống ít nhưng đã uống rượu, bia mà tham gia giao thông là một hành vi nguy hiểm, bởi vì khi đã dùng rượu, bia thì xảy ra nhiều biểu hiện như buồn ngủ, mắt mờ, tinh thần dễ bị kích động, hạn chế việc làm chủ hành vi như: chạy nhanh thì nghĩ là chậm, hay người ta vượt qua mình thì cho là láo toét và vượt lên để dằn mặt... Do vậy, dù uống rượu, bia nhiều hay ít, có vượt nồng độ cồn cho phép hay không thì ít nhiều cũng ảnh hưởng đến hành vi điều khiển mô tô, xe máy khi tham gia giao thông.
Hiện nay, đang có ý kiến về việc nâng mức phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ nhằm ngăn ngừa và hạn chế tai nạn giao thông, trong đó có đề xuất nâng mức xử phạt đối với điều khiển mô tô, xe máy mà trong máu có nồng độ cồn vượt quá 50 miligam/100 mililít máu hoặc 0,25 miligam/1 lít khí thở. Theo tôi, dù có quy định mức xử phạt cao đi chăng nữa thì cũng chẳng có tính khả thi trong việc nâng cao ý thức của người điều khiển mô mô, xe máy uống rượu, bia khi tham gia giao thông. Nên chăng, cần cấm triệt để đối với việc uống rượu, bia khi điều khiển mô mô, xe máy?
Đỗ Văn Nhân
(47 Trần Hưng Đạo, TP. Kon Tum, tỉnh Kon Tum)