Đảng, Nhà nước ta luôn xác định công tác dân tộc, sự nghiệp đại đoàn kết các dân tộc có tính chiến lược rất quan trọng trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Được sự quan tâm, đầu tư của Đảng và Nhà nước, vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi đã có nhiều khởi sắc. Tuy nhiên, để phát triển bền vững còn rất nhiều khó khăn, thách thức. Phóng viên (PV) báo Sức khỏe&Đời sống đã có cuộc phỏng vấn đồng chí Đỗ Văn Chiến, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc (UBDT) về những nhiệm vụ trọng tâm của công tác dân tộc trong giai đoạn mới.
PV: Để tạo được chuyển biến rõ nét trong phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS và miền núi, trong thời gian tới, Bộ trưởng sẽ ưu tiên giải quyết những vấn đề gì?
Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Đỗ Văn Chiến: Để tạo sự chuyển biến tích cực trong phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS và miền núi, trong thời gian tới, UBDT sẽ tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm sau: xây dựng chương trình hành động thiết thực, cụ thể nhằm thực hiện thắng lợi các mục tiêu Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng đã đề ra; phối hợp với các Bộ, ngành liên quan rà soát, tiếp tục tham mưu cho Chính phủ hoàn thiện cơ chế, chính sách phù hợp với thực tiễn; hỗ trợ, đầu tư cơ sở hạ tầng, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới; hỗ trợ phát triển giáo dục, y tế, văn hóa; tập trung triển khai đồng bộ các nhiệm vụ trong Chiến lược Công tác dân tộc đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 449/QĐ-TTg, ngày 12/3/2013; thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội toàn diện, nhanh và bền vững, rút ngắn khoảng cách phát triển giữa các dân tộc, giảm dần vùng đặc biệt khó khăn, nỗ lực phấn đấu để đến năm 2025 cơ bản đạt được Mục tiêu Thiên niên kỷ vùng đồng bào dân tộc và miền núi.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Đỗ Văn Chiến.
Khẩn trương triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, trong đó có Chương trình 135 gồm 3 hợp phần: hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng; hỗ trợ phát triển sản xuất và hỗ trợ nâng cao năng lực cán bộ cơ sở và cộng đồng. Triển khai thực hiện chính sách đặc thù hỗ trợ phát triển kinh tế, xã hội vùng đặc biệt khó khăn; chính sách đặc thù hỗ trợ hoạt động bình đẳng giới; chính sách giảm thiểu tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; triển khai đồng bộ các giải pháp trong Nghị quyết của Chính phủ về phát triển nguồn nhân lực vùng DTTS và miền núi, đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển. Thực hiện bồi dưỡng kiến thức công tác dân tộc cho 4 nhóm đối tượng theo Quyết định 402/QĐ-TTg ngày 14/3/2016 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án Phát triển đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức người DTTS trong tình hình mới.
PV: Y tế là một trong những lĩnh vực quan trọng cần được quan tâm, nhất là người nghèo và đồng bào DTTS ở vùng sâu, vùng xa là những đối tượng cần được ưu tiên chăm sóc sức khỏe. Xin Bộ trưởng cho biết ý kiến về vấn đề này?
Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Đỗ Văn Chiến: Để thúc đẩy sự phát triển toàn diện vùng DTTS và miền núi, UBDT sẽ phối hợp chặt chẽ hơn nữa với Bộ Y tế và các địa phương, thực hiện đồng bộ các giải pháp để chăm sóc tốt sức khỏe cho đồng bào.
Do những khó khăn về đời sống kinh tế - xã hội cùng với những suy nghĩ lạc hậu, sai lầm, tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống đang là nguyên nhân làm suy giảm sức khỏe, tăng tỷ lệ bệnh tật, làm suy thoái chất lượng giống nòi ở một số DTTS tại nhiều địa phương trong cả nước. Hiện UBDT đang triển khai thực hiện Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào DTTS” với mục tiêu: nâng cao nhận thức và ý thức pháp luật, chuyển đổi hành vi trong hôn nhân của đồng bào DTTS; giảm bình quân 2-3%/năm số cặp tảo hôn và 3-5%/năm số cặp kết hôn cận huyết thống đối với các địa bàn, DTTS có tỷ lệ tảo hôn, kết hôn cận huyết thống cao. Phấn đấu đến năm 2025 cơ bản ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng DTTS, góp phần bảo vệ sức khỏe, nâng cao chất lượng dân số và nguồn nhân lực vùng DTTS.
UBDT cũng tăng cường tuyên truyền phòng chống tác hại của thuốc lá trong đồng bào các DTTS nhằm giảm tỷ lệ người hút thuốc lá để bảo vệ sức khỏe và phòng ngừa các bệnh có thể gây tử vong do thuốc lá, đặc biệt là thanh thiếu niên DTTS; tham gia thực hiện Dự án “Chăm sóc sức khỏe sinh sản và cải thiện tình trạng dinh dưỡng trẻ em vùng dân tộc và miền núi”... Trước thực trạng buôn bán, sử dụng ma túy, nhiễm HIV trong vùng đồng bào DTTS, UBDT vừa xây dựng bổ sung Đề án điều tra về ma túy, HIV ở vùng dân tộc và miền núi làm cơ sở nghiên cứu, đề xuất hệ thống giải pháp đồng bộ nhằm ngăn chặn, đẩy lùi tệ nạn ma túy, lây nhiễm HIV trong vùng DTTS và miền núi, góp phần bảo vệ sức khỏe nhân dân.
PV: Thực hiện Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, trong nhiều năm qua, báo Sức khỏe&Ðời sống đã tích cực tuyên truyền phục vụ vùng DTTS và miền núi, vùng đặc biệt khó khăn và được đánh giá là tờ báo có đóng góp thiết thực trong chăm sóc sức khỏe cho đồng bào. Theo Bộ trưởng, báo Sức khỏe&Ðời sống cần làm gì để phục vụ tốt hơn nữa cho vùng DTTS và miền núi, vùng sâu, vùng xa?
Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Đỗ Văn Chiến: Công tác tuyên truyền là một trong những nhiệm vụ rất quan trọng trong việc chuyển tải các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đến với đồng bào các DTTS và miền núi. Chính sách cấp (miễn phí) một số báo, tạp chí cho vùng DTTS miền núi, vùng đặc biệt khó khăn được Thủ tướng Chính phủ giao UBDT chủ trì phối hợp với các Bộ, ngành liên quan và các địa phương thực hiện đã nhiều năm nay, được đánh giá là phù hợp, thiết thực, hiệu quả, giúp đồng bào xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống.
Với nhiệm vụ thường xuyên cập nhật những thông tin cần thiết về chăm sóc sức khỏe, hướng dẫn người dân cách phòng tránh, sơ cấp cứu các bệnh thường gặp, cách chăm sóc sức khỏe khi mang thai, sinh đẻ, phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ em, cách sử dụng các loại thuốc thông thường, sử dụng các loại cây thuốc, bài thuốc đơn giản, phù hợp với thực tế của địa phương... UBDT mong muốn báo Sức khỏe&Đời sống và Chuyên đề Dân tộc thiểu số&Miền núi của báo tiếp tục nâng cao chất lượng các tin, bài, có minh họa bằng hình ảnh, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ làm theo để nâng cao nhận thức, góp phần chăm sóc tốt sức khỏe, nâng cao chất lượng cuộc sống cho đồng bào các DTTS ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn.
PV: Xin trân trọng cảm ơn Bộ trưởng. Chúc Bộ trưởng sức khỏe và công tác dân tộc ngày càng vững mạnh!