Nhiễm khuẩn là biến chứng rất thường gặp ở bệnh nhân tiểu đường (BNTÐ), diễn biến thường phức tạp và nặng hơn so với bệnh nhân không bị tiểu đường, là một trong các nguyên nhân thường gặp nhất gây mất cân bằng đường huyết, làm nặng thêm tình trạng tăng đường huyết và trong nhiều trường hợp nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ dẫn tới nhiều biến chứng rất nặng nề và là nguyên nhân trực tiếp gây tử vong ở BNTÐ.
Các biến chứng nhiễm khuẩn thường gặp
Nhiễm khuẩn tiết niệu: Rất hay gặp ở BNTÐ, nữ nhiều hơn nam với các biến chứng:
Viêm bàng quang: Có thể sốt nhẹ hoặc không sốt, đái buốt, đái rắt. Nước tiểu đục, có cặn, có thể đái máu. Tuy nhiên gần 90% BNTÐ viêm bàng quang không có triệu chứng. Do đó, để chẩn đoán chính xác cần dựa vào các xét nghiệm nước tiểu.
 Tầm soát ĐTĐ tại cộng đồng ở TP. Đà Nẵng. Ảnh: Ngọc Lan |
Viêm thận, bể thận:
Người bệnh thấy đau vùng hông lưng; sốt cao, rét run; có thể đái đục hoặc đái máu.
Nhiễm khuẩn ở phổi: Hay gặp nhất là viêm phổi và lao phổi.
Lao phổi: Nhiều nghiên cứu cho thấy tỉ lệ mắc lao phổi ở bệnh nhân TÐ cao gấp 2 - 4 lần BN không bị TÐ. Ðặc điểm của lao phổi ở BNTÐ thường nặng và tiến triển nhanh, nếu không được điều trị sẽ suy kiệt và dẫn tới tử vong. Khi người bệnh cảm thấy mệt mỏi, chán ăn, da xanh, ra mồ hôi đêm, gầy sút cân nhanh. Sốt nhẹ về chiều, kéo dài dai dẳng. Ho khan kéo dài, có thể ho ra đờm hoặc máu. Ðau ngực, có thể khó thở.
Viêm phổi: Viêm phổi ở BNTÐ thường nặng vì tổn thương nhu mô phổi lan rộng dễ gây các biến chứng nguy hiểm như apxe phổi, nhiễm khuẩn huyết. Do đó khi có các triệu chứng: sốt cao, có thể rét run, ho, khạc đờm đặc, có thể khạc máu, đau ngực, khó thở... bệnh nhân cần sớm đến khám bác sĩ chuyên khoa.
Nhiễm trùng da - mô mềm
Viêm quầng đỏ, viêm mô tế bào: Xuất hiện các mảng đỏ trên da, đau, có thể có hạch, bàn chân có thể sưng to.
Loét chân, bàn chân: Hay gặp ở các vị trí ngón chân, mặt trước cẳng chân, cổ chân, lòng bàn chân. Thường có hoại tử ướt, có mủ thối kèm theo sưng nề tấy đỏ tại chỗ.
 Nhiễm trùng bàn chân ở người bệnh ĐTĐ. Ảnh: TL |
Viêm da do tụ cầu:
Trên da có nhiều mụn nhọt.
Nhiễm nấm: Hay gặp là nhiễm nấm ở bộ phận sinh dục (thường ở nữ, do nấm Candida), nấm ở kẽ giữa các ngón chân có thể gây nên loét bàn chân.
Nhiễm trùng răng miệng
Là biến chứng cũng rất hay gặp ở bệnh nhân TÐ gây nên: rụng răng, mất răng, viêm lợi, viêm quanh chân răng, sâu răng, cao răng. Viêm mủ chân răng, sưng tấy vùng hàm mặt có thể dẫn tới nhiễm khuẩn huyết, gây tử vong nếu không được điều trị.
Ngoài các nhiễm khuẩn thường gặp trên, bệnh nhân TÐ còn có thể bị một số nhiễm khuẩn khác hiếm gặp hơn như: viêm túi mật khí thũng, viêm tai ngoài ác tính, viêm tuyến mang tai... Ða số các trường hợp BNTÐ khi bị biến chứng nhiễm khuẩn cần được tiêm insulin để kiểm soát tốt đường máu đồng thời phải dùng kháng sinh và các biện pháp điều trị đặc hiệu khác. Vì vậy, bệnh nhân tiểu đường khi có các dấu hiệu nghi ngờ bị nhiễm khuẩn hoặc khi đang điều trị mà đường máu tăng cao không rõ lý do cần đến khám bác sĩ chuyên khoa ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
BS. Quý Nhân