Cả bàn chân và bàn tay con người đều đại diện cho một kỳ tích về sự tinh xảo, phức tạp trong việc thực hiện nhiều công việc khác nhau. Tay và chân chúng ta đều có 5 ngón. Trải qua quá trình tiến hóa từ cách đây 380 triệu năm, một số loài vật thậm chí có 8 ngón chân nhưng rất nhanh chóng hình dáng 5 ngón chân đã trở thành tiêu chuẩn và từ đó đã được sửa đổi ở các nhóm loài đặc hữu như ếch nhái và chim chóc.
Trong một căn phòng đặc biệt tại Đại học Glasgow (Scotland), nhà giải phẫu học Quentin Fogg đã khéo léo chia tách bàn chân và bàn tay con người - bằng cách phân chúng thành từng lớp khác nhau nhằm khám phá những bí ẩn sâu xa nhất.
Bàn tay con người qua ảnh 3D.
Bàn tay cho chúng ta sử dụng một khối chắc chắn nhất, song cũng giúp chúng ta thao tác những vật thể nhỏ với độ chính xác cực cao. Chính nhờ tính linh hoạt này đã khẳng định con người chúng ta cao cấp hơn tất cả mọi sinh vật đang hiện hữu trên hành tinh. Tay người là một trong những xếp đặt cơ bắp kỳ lạ nhất của cơ thể người. Phần lớn các chuyển động của tay người được kiểm soát bởi các cơ mà không phải các cơ nằm trong lòng bàn tay mà còn cả ở cẳng tay. Các cơ bắp của cẳng tay được kết nối với xương ngón tay thông qua những hệ thống dây chằng dài chạy xuyên qua một vùng cổ tay linh hoạt. Nhờ các cơ từ xa này đã cung cấp các chuyển động và sức mạnh cho các ngón tay mà nếu các cơ bắp được gắn trực tiếp với bàn tay thì sẽ không linh hoạt tuyệt vời như thế.
Nét đặc biệt của da ở bàn tay
Không còn nghi ngờ gì nữa khi ngón cái là ngón quan trọng trong 5 ngón tay. Nó chiếm khoảng 40% các khả năng của bàn tay. Theo bác sĩ phẫu thuật tay Donald Sammut thì ngón tay út thực sự cũng quan trọng, đứng thứ hai sau ngón tay cái. Ngón trỏ lại khác biệt với tất cả mọi ngón trong bàn tay của chúng ta. Làm thế nào để bạn biết mọi thứ xung quanh mình: thế nào là trơn nhẵn hay thô ráp, ẩm ướt hay khô ráo, nóng hay lạnh? Đó chính là nhờ ngón tay trỏ.
Bàn chân con người với lớp da và cơ bắp...
Lớp da ở đầu các ngón tay chúng ta là một loại da rất chuyên biệt. Dưới lớp da này là một khối chất béo, thứ chất béo này đóng vai trò như một lớp đệm bảo vệ cho một số lượng khổng lồ của các dây thần kinh nằm bên dưới. Có 4 loại thụ cảm da chính yếu và chúng sẽ phản ứng với ánh sáng và áp suất ở độ sâu, sờ mó, cơn đau và nhiệt độ. Thêm nữa, móng tay cũng đóng một vai trò rất quan trọng. Nếu bạn không có cấu trúc móng tay trên ngón tay để có thể nhấn ướm thử mọi vật xung quanh thì bạn sẽ không thể nào biết chính xác độ cứng để cầm nắm bất kỳ thứ gì.
Vì sao con người có thể di chuyển bằng hai chân?
Ngoài những tố chất thú vị về tay của bạn thì bàn chân cũng thú vị không kém như cách mà bác sĩ phẫu thuật chân Kartik Hariharan chỉ ra, nó là một phức hợp khá kỳ lạ. Bàn chân bao gồm 26 cái xương, 33 khớp, 19 cơ và 57 dây chằng.
Khi phân tách bàn chân người, bạn sẽ thấy da bàn chân khá dầy và dai, đồng thời dưới gót chân là một miếng lót chất béo đặc biệt, nó được phủ bọc như một lớp bong bóng để có thể hấp thụ những lực va chạm và lan truyền tải trọng cơ thể của chúng ta. Cốt lõi của bàn chân là vòm chân. Các xương bàn chân sẽ tạo ra một khoảng không gian cho một mạng lưới các cơ và dây chằng đóng một vai trò rất quan trọng. Chúng sẽ hấp thụ các lực khác nhau khi bạn đi bộ hoặc chạy. Cái vòm chân này cũng đóng vai trò là một cái lò xo; lưu giữ và giải phóng năng lượng khi bạn duỗi các ngón chân. Việc đi bộ độc quyền trên hai chân là độc quyền khá hiếm trong vương quốc động vật. Một điểm khác, việc đứng yên tưởng là hành vi khá đơn giản song không phải như vậy. Có rất nhiều việc đã xảy ra chỉ để giữ cho chúng ta đứng thẳng. Sự nhận cảm là cảm giác nói chúng ta biết nơi nào có nhiều bộ phận cơ thể của chúng ta lơ lửng trong không trung. Ngay cả khi nhắm mắt, chúng ta cũng có thể chạm đến mũi với bất kỳ ngón tay nào.
Các cơ quan nội tạng cảm giác trong cơ và khớp của chúng ta sẽ nói cho bộ não chúng ta biết khi nào và chính xác nơi nào các chi của chúng ta di chuyển và làm thế nào các cơ chúng ta cần phải cảm nhận điều này. Đó là một hệ thống phản hồi liên tục giữa cơ và não và rằng nó phát hiện sự thay đổi cực nhanh cho phép chúng ta giữ cân bằng. Tay chân chúng ta là những tuyệt tác y sinh. Chúng hơn hẳn bất kỳ phần giải phẫu nào trong cơ thể chúng ta, cho phép chúng ta quyền tự hào là loài đặc biệt nhất trong thế giới động vật. Chúng cho phép chúng ta làm chủ cả thế giới tự nhiên.
(Theo BBC NEWS, 19/2/2014)
