Bị gãy cổ xương đùi phải do tai nạn sinh hoạt, bà Đỗ Thị Hải (70 tuổi, ở TP. Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh) được chỉ định thay khớp háng. Thay vì phải vượt hơn 100km lên BV Việt Đức ở Hà Nội để mổ thì nay bà Hải được phẫu thuật thành công ngay tại BVĐK Quảng Ninh. Một ngày sau mổ, bệnh nhân đã ngồi dậy ăn uống, tập vận động phục hồi chức năng. Bệnh nhân đã được cho tập đi lại và xuất viện sau 1 tuần điều trị. Thành công này là kết quả của việc chuyển giao kỹ thuật, công nghệ cho các BV trong Đề án Bệnh viện vệ tinh (BVVT) của BV Việt Đức.
Chuyển giao kỹ thuật cho tuyến dưới đã giúp đa phần bệnh nhân không phải chuyển tuyến. Ảnh: Trần Minh
BS. Nguyễn Trọng Diện - Phó Giám đốc BVĐK Quảng Ninh cho biết, gãy xương đùi là một chấn thương nặng, phức tạp cần được phẫu thuật. Do khả năng liền xương ở người lớn tuổi kém nên bệnh nhân thường được chỉ định thay khớp háng nhân tạo toàn phần. Theo BS. Diện, vài năm trước, với những kỹ thuật khó như thế này, bệnh nhân thường được sơ cứu sau đó chuyển thẳng về BV Việt Đức nhưng nhờ được chuyển giao kỹ thuật từ Đề án BVVT, phẫu thuật gãy xương đùi đã trở thành kỹ thuật thường quy của BVĐK Quảng Ninh. Những năm qua, gần 20 kỹ thuật ngoại khoa, gây mê phức tạp về phẫu thuật sọ não, mạch máu, chấn thương chỉnh hình... đã được BV Việt Đức chuyển giao thành công cho BVĐK Quảng Ninh. Hai năm thực hiện Đề án BVVT, BVĐK Quảng Ninh đã phẫu thuật 425 ca chấn thương sọ não, trong đó có 37 ca máu tụ trong não, 73 ca ghép khuyết sọ... Từ thực tế này, điều dễ nhìn thấy việc triển khai Đề án BVVT đã “làm lợi” cho cả ba bên: BV hạt nhân, BVVT và người bệnh.
Là BVVT của BV Việt Đức, BVĐK tỉnh Phú Thọ ngoài những kỹ thuật thường quy cũng đã triển khai nhiều kỹ thuật chuyên sâu, xử lý được nhiều ca chấn thương nghiêm trọng do tai nạn giao thông cũng như tai nạn sinh hoạt. Ngoài ra, một BVVT khác là BVĐK tỉnh Lào Cai cũng đã làm chủ được những kỹ thuật cấp cứu cơ bản ngoại khoa. Điển hình như vụ tai nạn xe khách ở Sa Pa (Lào Cai), các nạn nhân đã được các bác sĩ BVĐK tỉnh Lào Cai sơ cứu, cấp cứu kịp thời, hạn chế mức thấp nhất chuyển về Hà Nội.
Đề án BVVT được khởi nguồn từ BV Việt Đức năm 2002 với mô hình kết hợp giữa BV này và 6 BV: Sơn Tây (Hà Nội), Thanh Hóa, Bắc Ninh, Việt Tiệp, Nam Định và Phú Thọ. Từ hiệu quả mà mô hình này mang lại, Bộ Y tế đã nhân rộng bằng quyết định xây dựng và triển khai Đề án BVVT giai đoạn 2013 - 2020 với 14 BV hạt nhân và 46 BVVT. Trong đó, BV Việt Đức tiếp tục được giao chuyên ngành ngoại chấn thương với 7 BVVT là BVĐK Lào Cai, Ninh Bình, Thái Bình, Bắc Giang, Quảng Ninh, Hà Giang, Điện Biên.
Trực tiếp tham gia chuyển giao kỹ thuật, PGS.TS. Trần Bình Giang - Phó Giám đốc BV Việt Đức đánh giá: Việc chuyển giao được thực hiện một cách nghiêm túc, hiệu quả, các cán bộ tiếp nhận kỹ thuật đã thực hiện được một cách thuần thục nhiều kỹ thuật như phẫu thuật gãy vùng mấu chuyển xương đùi, kỹ thuật cầm máu trong xuất huyết dạ dày, kỹ thuật mổ máu tụ trong não... Nhờ các đồng nghiệp, các thầy từ tuyến trên về chuyển giao kỹ thuật, bản thân các bác sĩ tuyến dưới cũng trau dồi được kiến thức cho nên hầu hết người bệnh đã không phải chuyển tuyến. Từ cách làm của BV đã rút ra 4 kinh nghiệm để phối hợp tốt, đó là: xác định rõ nhu cầu của tuyến dưới; xác định khả năng đáp ứng của tuyến trên; có giải pháp hỗ trợ hợp lý và kiểm tra giám sát, đánh giá hiệu quả kịp thời.
Tuy nhiên, theo PGS.TS. Nguyễn Đức Tiến - Trưởng phòng Chỉ đạo tuyến BV Việt Đức: Khó khăn khi triển khai BVVT với chuyên ngành khoa ngoại là nguồn nhân lực, đặc biệt là bác sĩ có trình độ, chuyên môn thiếu và mỏng; trang thiết bị, cơ sở vật chất thiếu và chưa đồng bộ; chế độ chính sách, động viên khuyến khích cán bộ tham gia dự án chưa được quan tâm. Về giải pháp khắc phục, BV Việt Đức đã thống nhất và yêu cầu các địa phương phải có Công văn cam kết của UBND các tỉnh về việc hỗ trợ kinh phí cũng như các cơ chế cho cán bộ tham gia dự án.
Tú Oanh
