Gần đây, trên lưỡi tôi xuất hiện những nốt nứt không đau. Do công việc bận rộn nên tôi không đi khám bệnh được. Xin bác sĩ cho biết tôi bị bệnh gì, điều trị thế nào? Có nguy hiểm không?
Nguyễn Hoàng Kiên (Tuyên Quang)
Do mô tả bệnh của anh không rõ ràng nên chúng tôi đưa ra một số bệnh cụ thể ở lưỡi để anh nhận biết và có biện pháp phòng tránh.
Viêm lưỡi trụi gai từng đám: Biểu hiện thành từng vết trụi gai khu trú đỏ và nhẵn, không trợt, không đau. Có thể có các hình thái lâm sàng như: đám trụi gai thành từng đám nhẵn, đều đặn, tròn hoặc bầu dục, liên kết thành từng mảng, không cứng, không đau, đơn độc hoặc nhiều đám ở một vùng nào đó trên lưỡi. Đám viêm lưỡi bụi gai hình thoi nằm ở giữa mặt lưỡi. Nguyên nhân của viêm lưỡi trụi gai có thể do các bệnh lý ở răng lợi như sâu răng, viêm lợi, do giang mai, do rối loạn tiêu hóa hoặc không rõ nguyên nhân.
Lưỡi bản đồ: là một loại viêm lưỡi biểu hiện thành từng mảng trụi gai, đỏ và nhẵn có viền trắng vằn vèo hình bản đồ, viền hơi gờ cao 1-2mm, vùng trung tâm đỡ đỏ hơn, đỡ trụi gai hơn có xu hướng bình thường. Bệnh thường bắt đầu bằng một vết nhỏ, màu trắng xám hơi gờ cao ở đầu lưỡi hoặc rìa lưỡi, dần dần lan rộng, đỏ, nhẵn trụi gai, hình ảnh thay đổi từng ngày, không đau, tiến triển dai dẳng. Nguyên nhân gây bệnh có thể do vi khuẩn. Điều trị bằng cách bôi các thuốc sát khuẩn thông thường.
Lưỡi lông: là một tình trạng bệnh lý do tăng sinh các nhú, các nhú dài ra, dày lên tạo nên hình ảnh giống như đám cỏ bị rạp xuống. Lưỡi lông cũng thường bị nhiễm sắc tố nâu đen do các vi khuẩn tạo sắc tố gây nên. Các yếu tố thuận lợi gây nên lưỡi lông là sốt, mất nước, giảm tiết nước bọt, uống kháng sinh trong thời gian dài. Điều trị loại bỏ các yếu tố thuận lợi gây nên lưỡi lông. Dùng các thuốc sát khuẩn nhẹ bôi lên bề mặt lưỡi.
Lưỡi nứt: là một tình trạng bẩm sinh, lành tính, trên bề mặt lưỡi có các rãnh sâu. Trong đó có rãnh sâu nhất, rộng nhất chạy dọc ở chính giữa lưỡi, các rãnh ở rìa lưỡi thì ngắn hơn và nông hơn. Niêm mạc lưỡi vẫn bình thường, vẫn phủ lên các rãnh đó. Lưỡi không đau, không cộm nhưng dễ bị nhiễm khuẩn hoặc nhiễm nấm thứ phát nếu vệ sinh không tốt. Điều trị hiện nay chưa có biện pháp gì, chủ yếu là giải thích cho bệnh nhân yên tâm, không lo lắng gì vì bệnh lành tính, cần giữ vệ sinh răng miệng để tránh bội nhiễm nấm, vi khuẩn.
TS. Trần Đăng Quyết