Thái Bình
Chương trình và sách giáo khoa (SGK) phổ thông còn nhiều hạn chế: có hiện tượng trùng lặp nội dung ở chương trình một số môn học. Bên cạnh đó, chương trình còn quy định cứng, không có độ mở cần thiết để giáo viên có thể vận dụng linh hoạt, phù hợp với việc giảng dạy đối với các vùng miền... là những thông tin được đưa ra tại cuộc hội thảo quốc gia về đánh giá chương trình và SGK phổ thông, lần đầu tiên được Bộ GD&ĐT tổ chức tại Hà Nội.
 Chương trình, SGK phổ thông còn nhiều hạn chế. |
Chương trình còn nặng và trừu tượng
Lần đầu tiên lãnh đạo ngành giáo dục thẳng thắn thừa nhận, bên cạnh những ưu điểm, chương trình và SGK phổ thông còn bộc lộ những hạn chế ở chỗ, một số môn học còn tương đối nặng, hàn lâm với phần đông học sinh như ngữ văn, ngoại ngữ, sinh học, vật lý, nghề phổ thông cấp trung học. Sau 6 năm triển khai SGK đại trà mới, ở một số môn học có một số bài kiến thức còn nặng, dài dòng, yêu cầu ghi nhớ máy móc, trừu tượng khó hiểu... như Ngữ văn, Ngoại ngữ, Sinh học, Vật lý, Nghề phổ thông cấp trung học... chưa phù hợp với phần đông học sinh, nhất là đối với học sinh vùng dân tộc, miền núi...
Xuất phát từ thực tế của địa phương, bà Trần Thị Thắm, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Lào Cai đề xuất, Bộ GD&ĐT nên xây dựng các bộ SGK khác nhau để tạo nên sự phù hợp với từng vùng miền trên cơ sở khung chương trình chuẩn của Bộ. Bởi với đặc thù 64% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số nên tỷ lệ học sinh dân tộc ở Lào Cai khá lớn, nếu cứ áp dụng chương trình và bộ SGK như hiện nay sẽ rất khó cho việc tiếp nhận kiến thức của học sinh. Tuy nhiên theo bà Phan Thị Thu Hà, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Đồng Tháp, Bộ GD&ĐT cần chuyển những đánh giá của cơ sở cho Hội đồng biên soạn để có những chỉnh sửa phù hợp, nhưng Bộ GD& ĐT cũng cần nghiên cứu để có chuẩn kiến thức chung áp dụng cho tất cả các vùng miền.
Đánh giá chương trình và SGK còn bỏ sót nhiều đối tượng
Cũng tại hội nghị này, Bộ GD&ĐT đã công bố kết quả rà soát đánh giá chương trình, SGK phổ thông trên toàn quốc (từ 4/3-15/4/2008), nhưng theo đánh giá của một số chuyên gia cho rằng đợt đánh giá này đã bộc lộ sự thiếu chi tiết, cụ thể trong đánh giá và vẫn còn những đối tượng cần tham gia đánh giá bị bỏ sót.
Cũng về vấn đề này, GS.TSKH. Nguyễn Hữu Tăng, Phó Chủ tịch Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (LHCHKH&KT) cho hay, về SGK, chuẩn kiến thức và kỹ năng chưa được thể hiện đầy đủ. Một số SGK còn sai cơ bản về thuật ngữ. Lần trước LHCHKH&KT Việt Nam đã góp ý cho các môn THCS nhưng có cái được sửa có cái không. Thậm chí, sau khi Phó Chủ tịch Hội đồng thẩm định SGK Hóa học lớp 9 (thay mặt Chủ tịch) đã ghi rõ vào bản thảo là "đồng ý cho in sau khi sửa chữa theo ý kiến của Hội đồng" nhưng SGK vẫn được in ra với những sai sót còn y nguyên. Lần đánh giá này Bộ GD&ĐT chỉ yêu cầu Liên hiệp các hội KH&KTVN chỉnh sửa những cái có sẵn, sắp tới phải làm gì, thì chưa có yêu cầu.
Theo Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Thiện Nhân nếu thực sự cần thiết có thể điều chỉnh cả chương trình giáo dục. Hiện nay có 2 nhóm nội dung có thể xem xét, điều chỉnh ngay: Ở bậc tiểu học, các nội dung xung quanh môn thủ công, nhạc, mỹ thuật có thể xếp thành một nhóm tự chọn, học sinh có thể chọn học 1-2 môn thay vì bắt buộc phải học 3 môn như hiện nay. Tương tự ở bậc phổ thông, nội dung hướng nghiệp, dạy nghề, môn công nghệ... có thể dành cho học sinh tự chọn, hoặc tích hợp thành một nhóm, thậm chí có thể thay hình thức giảng bài bằng hình thức xem phim ảnh giới thiệu nghề nghiệp để học sinh định hướng nghề trong tương lai. Riêng, đối với vùng dân tộc, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân cho biết, Bộ GD&ĐT cũng đang biên soạn lại chương trình tiểu học, có thể kéo dài đến 6 năm, trong đó có 1 năm học tiếng Việt. Có 3 phương án để thực hiện: thứ nhất là các thầy cô trực tiếp giảng dạy tham gia vào việc sửa; thứ hai là tác giả viết sách tham gia vào việc sửa lại và thứ ba là Bộ sẽ làm việc này.
Cũng liên quan đến SGK, tại cuộc làm việc của Thường trực Chính phủ với lãnh đạo các Bộ, ngành liên quan về việc chuẩn bị SGK cho năm học mới, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã quán triệt: "Phải bảo đảm các em học sinh đến trường đều có SGK. Con em các gia đình chính sách, gia đình nghèo, thuộc vùng có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn được cấp phát miễn phí, hỗ trợ giảm giá để mua được sách...".