Lợi dụng sự cả tin của một bộ phận đang mong muốn làm giàu nhanh chóng, các công ty bán hàng đa cấp đã vẽ ra một viễn cảnh trong mơ về việc làm giàu không khó, chính vì thế đã và đang hút được rất nhiều người lao vào như “thiêu thân”. Chỉ đến khi sự phát triển quá tải và không kiểm soát nổi thì sự thật mới được phơi bày.
Đã có nhiều bài học đắt giá cho những người có giấc mơ “làm giàu không khó” này. Và bài học mới nhất là vụ Công ty mua bán MB 24 đã bị cơ quan điều tra khởi tố bắt giữ hàng loạt những người đứng đầu mạng lưới vì hành vi lừa đảo. Trường hợp anh Nguyễn Trung Định là một ví dụ điển hình. Anh đã đóng 5,2 triệu đồng để gia nhập Công ty mua bán MB 24. Với mỗi người cùng tham gia, anh được hưởng 1,5 triệu đồng tiền hoa hồng. Sau khi mở gian hàng, anh thấy chẳng bán được và muốn trả lại gian hàng nhưng không được. Số tiền 5,2 triệu đồng với người lái xe ôm không phải là nhỏ và giờ anh không lấy lại được, đành phải chịu. Tại website muaban24.vn, những người mua gian hàng ảo như anh Thái phải bỏ ra 5,2 triệu đồng, không nhằm mục đích bán hàng hay hưởng lợi nhờ mua hàng khuyến mãi mà chủ yếu nhờ tiền hoa hồng từ việc giới thiệu người khác. Nếu giới thiệu hai người tham gia sẽ được nhận 1,5 triệu đồng/người, nếu mỗi chân mời thêm hai người vẫn sẽ được nhận 1,5 triệu đồng/người, mỗi cặp mời thêm 2 người nữa, mỗi đối xứng đó được thêm 320.000 đồng/người.
Lợi dụng sự cả tin của một bộ phận đang mong muốn làm giàu, nhiều người đã vay tiền để mua gian hàng, rồi lôi kéo bạn bè, người thân của mình tham gia vào sàn để kiếm hoa hồng hệ thống. Tuy nhiên, nhiều thành viên sau một thời gian ngắn tham gia đã phải từ bỏ, chấp nhận mất số tiền đóng phí đăng ký không đòi lại được.
Điều đáng lo ngại là hiện nay, có không ít sinh viên cũng đổ tiền bạc, thời gian vào bán hàng đa cấp với giấc mơ làm giàu nhanh khiến việc học bê trễ. Được biết, để được tham gia bán hàng đa cấp cho các công ty bán hàng đa cấp, sinh viên phải mất thời gian tham gia các buổi thuyết trình, tuy nhiên, để vào được cửa thì sinh viên phải mất tiền mua vé. Rồi ngay từ khâu đăng ký bán hàng đa cấp, mỗi sinh viên đã phải đóng trung bình vài triệu đồng “nhập môn”, tiền mua sách hướng dẫn, in tài liệu cho khách, chi phí hội nghị hàng tuần… Và các công ty bán hàng đa cấp dùng chính sinh viên để lôi kéo bạn bè mình vào cuộc. Hệ lụy là nhiều sinh viên bị cuốn vào vòng xoáy bán hàng đa cấp, dẫn đến lơ là việc học, học sa sút vì đủ các lý do: nào là phải xin nghỉ tiết vì lịch hẹn khách trùng với buổi học, nào là cả tuần phải lo tham dự hội nghị, rồi hẹn gặp khách hàng để chia sẻ, kêu gọi họ cùng tham gia nên thời gian cho việc học ít hơn trước… Cuối cùng là sự mệt mỏi, có nguy cơ bị đình chỉ học thì mới chịu nghỉ tham gia bán hàng đa cấp và đương nhiên, số tiền nhập môn sẽ mất trắng.
Hiện tượng một số doanh nghiệp có biểu hiện núp bóng sàn giao dịch thương mại điện tử để thực hiện kinh doanh đa cấp lừa tiền của các tổ chức, cá nhân đang ngày một xuất hiện nhiều. Các doanh nghiệp này thường hứa hẹn các mức thu nhập cao từ phát triển mạng lưới gian hàng. Từ đó kích thích người dùng nộp tiền vào cho họ để trở thành hội viên.
Các nhà tuyển dụng của mô hình này khuyến khích bạn tìm kiếm và lôi kéo những người khác tham gia cùng. Từ đó, sau mỗi hóa đơn bán hàng của họ, bạn sẽ nhận được một số phần trăm nào đó. Như vậy, bạn càng lôi kéo được nhiều người tham gia thì bạn càng có nhiều tiền, nhưng nếu khi có một rủi ro từ tổng công ty, ví dụ như vụ việc công ty tuyên bố đóng cửa thì ai sẽ là người chi cho những khoản tiền mà họ hứa trả cho bạn. Nó dẫn tới sự đổ vỡ theo phản ứng dây chuyền của cả một hệ thống.
Chính vì thế, bên cạnh ý thức người dân, các cơ quan chức năng cần sớm vào cuộc ngăn chặn việc các công ty bán hàng đa cấp núp bóng sàn giao dịch thương mại điện tử để lừa đảo, tránh gây ra những hậu quả đáng tiếc ảnh hưởng xấu đến sự ổn định và phát triển của xã hội.
Ngọc Đoàn