Mỗi lần con bị ốm chị Minh Hạnh ở Hà Nội lại tất tả gọi xe taxi để đưa con vào bệnh viện khám. Dù biết con bị viêm họng, ho đến khám sẽ được kê những loại thuốc thông dụng nhưng chị vẫn phải cho con đến bác sĩ mới yên tâm chứ không dám tự ý cho con sử dụng. Thế nhưng, sau những lần như vậy chị thấy rất phiền toái vì mất cả nửa ngày đi lại, chờ đợi, mệt mỏi. Có lúc muốn rút ngắn thời gian chờ đợi, chị chọn khám tự nguyện thì chi phí lại quá cao, lên đến gần 600.000 đồng/lần khám.
Chị Minh Hạnh cho biết, bé thứ 2 nhà chị sinh thiếu tháng nên sức đề kháng kém, miễn dịch yếu rất hay ốm vặt-nhất là khi thời tiết thay đổi. Dù đã quen với việc con ốm nhưng chị vẫn không dám tự ý điều trị cho con mà vẫn cần bác sĩ khám.
“Thấy tôi mất quá nhiều thời gian đi lại, chờ đợi để khám cho con dù chỉ là ốm vặt thông thường của trẻ nên một chị bạn đã giới thiệu dịch vụ bác sĩ gia đình. Khi con có biểu hiện ho, sốt tôi thử liên hệ và mời họ đến nhà khám. Vậy mà hiệu quả bất ngờ, tôi đỡ được rất nhiều công sức, thời gian đưa con đi khám mà chi phí bỏ ra cũng không cao như khi khám tự nguyện tại bệnh viện. Sau đó cả một thời gian, chính bác sĩ này đã theo dõi sức khỏe của cháu và tư vấn chế độ chăm sóc, dinh dưỡng nên sức khỏe của cháu nâng cao hẳn lên, việc ốm vặt giảm nhiều”, chị Minh Hạnh bày tỏ.
Cũng từng mòn mỏi vì chờ đợi khi đưa con đi khám bệnh, chị Thu Phương ở Cầu Giấy, Hà Nội đã quyết định không xếp hàng đến bệnh viện tuyến trung ương nữa mà tìm dịch vụ bác sĩ chăm sóc tại nhà (bác sĩ gia đình) để theo dõi sức khỏe cho con. “Khi thăm khám cho con tôi, bác sĩ hỏi han tỉ mỉ về cả quá trình từ khi cháu được sinh ra đến tiền sử bệnh tật, quá trình sử dụng thuốc. Sau đó, bác sĩ đã lập hẳn một hồ sơ riêng cho cháu để quản lý, theo dõi sức khỏe tổng thể cho cháu. Tôi rất tin tưởng vào cách theo dõi sát sao, tỉ mỉ, bài bản này. Quả thật từ khi có sự chăm sóc, tư vấn của bác sĩ gia đình cháu nhà tôi sinh hoạt khoa học hơn nên cũng hạn chế được tình trạng ốm vặt”, chị Thu Phương chia sẻ.
Thực tế cho thấy, việc phát triển mô hình bác sĩ gia đình hiện nay là xu hướng tất yếu. Mô hình này đã phát triển ở nhiều nước trên thế giới từ thế kỷ 20. Tại Việt Nam, hoạt động bác sĩ gia đình bước đầu được tổ chức tại một số thành phố lớn như Hà Nội, Thừa Thiên Huế, TP Hồ Chí Minh với các mô hình khác nhau như trung tâm bác sĩ gia đình, phòng khám bác sĩ gia đình, trạm y tế có hoạt động bác sĩ gia đình…
Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến, bác sĩ gia đình là bác sĩ đa khoa thực hành, chăm sóc toàn diện và liên tục cho người bệnh; có mối quan hệ lâu dài và bền vững với người bệnh. Bác sĩ gia đình là những thầy thuốc gắn với dân và gần dân nhất. Bác sĩ gia đình là bác sĩ hướng về gia đình, biết rõ từng người bệnh trong hoàn cảnh và gia đình của họ; xem xét vấn đề sức khỏe của người bệnh trong hoàn cảnh của cộng đồng và lối sống của người đó trong cộng đồng. Nếu phát triển mô hình bác sĩ gia đình sẽ góp phần nâng cao chất lượng ban đầu theo hướng toàn diện và liên tục, giúp sàng lọc bệnh tật, chuyển tuyến phù hợp, góp phần giảm quá tải bệnh viện tuyến trên…, Bộ trưởng Tiến nhấn mạnh.
Mô hình bệnh tật ở nước ta là mô hình bệnh tật kép, các bệnh lây nhiễm, suy dinh dưỡng vẫn ở mức khá cao. Trong khi các nhóm các bệnh không lây nhiễm và tai nạn thương tích tăng nhanh dẫn đến nhu cầu khám, chữa bệnh của người dân ngày càng tăng; việc sàng lọc, theo dõi, quản lý, điều trị bệnh mãn tính tại cộng đồng là hết sức cần thiết, đòi hỏi việc nâng cao năng lực y tế tuyến cơ sở ngày càng trở nên cấp bách…
Từ thực tiễn đó Bộ Y tế đã triển khai Đề án “Xây dựng và phát triển mô hình phòng khám bác sĩ gia đình tại Việt Nam giai đoạn 2013-2020”. Đến nay, đã có 6/8 Sở Y tế tổ chức thực hiện mô hình bác sĩ gia đình và phòng khám bác sĩ gia đình tại địa phương và bước đầu đã thu được kết quả đáng kể như thực hiện khám, chữa bệnh, thủ thuật, chuyển tuyến, tư vấn tại nhà, phục hồi chức năng… Ngoài ra, các phòng khám bác sĩ gia đình thực hiện quản lý sức khỏe, thực hiện công tác phòng bệnh, chăm sóc sức khỏe ban đầu, góp phần giảm quá tải bệnh viện, giải quyết búc xúc của xã hội.
Trong số các mô hình phòng khám bác sĩ gia đình hiệu quả có thể kể đến Phòng khám Gia đình Việt Úc (www.pkgdvietuc.com ; Gọi miễn phí: 18006896). Theo đánh giá, đội ngũ bác sỹ của phòng khám được đào tạo chuyên khoa bác sỹ gia đình và các nhân viên y tế có nhiều năm kinh nghiệm sẽ giúp chăm sóc bệnh nhân ở mọi lứa tuổi, từ trẻ nhỏ đến người già. Phòng khám có các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại nhà cho người bị bệnh mãn tính (tiểu đường, tăng huyết áp), bệnh nhân ung thư…
Mô hình bác sĩ gia đình có nhiều tính ưu việt nhưng đến nay vẫn là mô hình mới, chưa được cộng đồng biết đến rộng rãi. Vì vậy, theo Tiến sỹ Trần Quý Tường, Phó Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh, Bộ Y tế cần tăng cường công tác truyền thông để người dân biết đến mô hình khám chữa bệnh này. Đồng thời tăng tính hấp dẫn cho mô hình bác sĩ gia đình ngoài việc chi trả bằng bảo hiểm y tế thì cần phải có mức giá dịch vụ phù hợp nhằm tạo động lực hấp dẫn để các địa phương triển khai rộng mô hình bác sĩ gia đình. Cần xem xét việc ban hành chương trình đào tạo dài hạn chuyên ngành bác sĩ gia đình.