Tuy nhiên, trong thời kỳ cho con bú, nếu mẹ buộc phải dùng thuốc, cần phải quan tâm đến việc: Đạt được mục tiêu điều trị bệnh cho mẹ, tránh gây hại cho trẻ bú mẹ và đảm bảo duy trì nguồn sữa...
Các thuốc khi sử dụng trong thời kỳ cho con bú có thể tạm phân thành 3 nhóm: Các thuốc tương đối an toàn, các thuốc cần sự giám sát của bác sĩ và các thuốc không nên dùng trong thời kỳ cho con bú.
Các thuốc tương đối an toàn
Hầu hết các thuốc không kê đơn (OTC) tương đối an toàn khi dùng ở các bà mẹ đang cho con bú, ngoại trừ các thuốc kháng histamin (thường có trong các thuốc điều trị ho, cảm lạnh, thuốc dị ứng, thuốc say tàu xe) nếu dùng liều cao và trong thời gian dài, aspirin và các salicylat khác. Các dạng thuốc dùng tại chỗ như thuốc dùng ngoài da, tại mắt, tại mũi hoặc các dạng thuốc hít thường an toàn. Một vài loại thuốc như heparin, insulin không qua sữa mẹ vì vậy an toàn cho trẻ khi mẹ dùng. Một số thuốc có thể qua sữa mẹ nhưng trẻ hấp thu một lượng rất nhỏ nên không ảnh hưởng đến trẻ bú mẹ ví dụ các kháng sinh: gentamicin, kanamycin, streptomycin.
Các bà mẹ trong thời gian nuôi con bú cần cẩn trọng khi dùng thuốc.
Thuốc cần sự giám sát của bác sĩ
Một số thuốc khi sử dụng trong thời kỳ cho con bú cần có sự giám sát của bác sĩ trong quá trình dùng thuốc. Để sử dụng các thuốc này an toàn trong thời kỳ cho con bú, các bác sĩ sẽ có thể cần: hiệu chỉnh liều; hạn chế thời gian sử dụng thuốc; tuân thủ thời điểm uống thuốc liên quan đến thời điểm cho con bú.
Hầu hết các thuốc an thần, thuốc điều trị trầm cảm và thuốc chống loạn thần khi dùng ở bà mẹ cho con bú cần sự giám sát của bác sĩ, mặc dù thuốc không có khả năng gây ra những vấn đề nghiêm trọng ở trẻ bú mẹ, tuy nhiên, những thuốc này thường tồn tại trong trong cơ thể một thời gian dài. Trong những tháng đầu tiên, trẻ có thể chưa đủ khả năng thải trừ thuốc, vì vậy thuốc có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh của trẻ. Chẳng hạn, như các thuốc an thần như: diazepam (một thuốc thuộc nhóm benzodiazepin) có thể gây lờ đờ, buồn ngủ và giảm cân ở trẻ bú mẹ. Cơ thể trẻ thải trừ thuốc phenobarbital (một thuốc chống động kinh thuộc nhóm barbiturat) chậm, vì vậy thuốc này có thể gây buồn ngủ ở trẻ bú mẹ. Do những ảnh hưởng này, bác sĩ sẽ giảm liều thuốc benzodiazepin và barbiturat cũng như theo dõi việc sử dụng thuốc ở các bà mẹ cho con bú.
Thuốc không nên dùng trong thời kỳ cho con bú
Một số thuốc không nên sử dụng trong thời kỳ cho con bú như: amphetamin; hóa trị liệu điều trị ung thư; một số thuốc kháng sinh; ergotamin (sử dụng để điều trị đau nửa đầu); lithium; các hợp chất phóng xạ sử dụng trong quy trình chẩn đoán; cocaine, heroin; thuốc làm giảm tiết sữa (bromocriptin - sử dụng để điều trị Parkinson, thuốc tránh thai có chứa estrogen...).
Nếu người mẹ cần thiết phải sử dụng các thuốc có thể gây hại cho trẻ thì nên ngừng cho trẻ bú trong thời gian sử dụng thuốc và có thể cho trẻ bú lại sau khi ngừng dùng thuốc. Trong quá trình dùng thuốc, người mẹ cần duy trì lượng sữa mẹ bằng cách vắt sữa bỏ đi và dùng sữa ngoài thay thế cho trẻ. Sau khi ngừng dùng thuốc, cần chờ thêm một khoảng thời gian thích hợp để thuốc thải trừ hết khỏi cơ thể mẹ rồi lúc này mẹ mới cho trẻ bú lại.
Tóm lại, trong thời kỳ nuôi con bằng sữa mẹ, việc dùng thuốc ở người mẹ phải hết sức thận trọng để tránh gây hậu quả cho con. Người mẹ cần phải tham khảo ý kiến của nhân viên y tế (dược sĩ, bác sĩ) trước khi dùng bất cứ loại thuốc nào, thậm chí thuốc không đơn và thảo dược. Nên đọc kỹ thông tin nhãn thuốc để biết liệu thuốc có cảnh báo đặc biệt liên quan đến việc dùng thuốc trong thời kỳ cho con bú hay không.