Ngày 10/11, tại Ðại lễ đường nhân dân ở Thủ đô Bắc Kinh của Trung Quốc, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã có cuộc gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhân dịp dự Hội nghị cấp cao Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương lần thứ 22 (APEC 22).
Chủ tịch nước cho rằng, hai bên cần đặt ưu tiên cao cho việc củng cố và không ngừng thúc đẩy quan hệ giữa hai Ðảng, hai nước làm sâu sắc mối quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Trung Quốc, trong đó cần tăng cường sự hiểu biết, tin cậy và tôn trọng lợi ích chính đáng của nhau, thực hiện nghiêm chỉnh những thỏa thuận của lãnh đạo hai Ðảng, hai nước để xây dựng quan hệ láng giềng tốt đẹp.
Nhiều quan hệ song phương đã tan băng tại Apec 22.
Về vấn đề trên biển, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang nhấn mạnh, việc hai nước có lập trường khác nhau trong vấn đề biển Ðông là một thực tế. Ðiều quan trọng nhất là hai bên cần thông qua đàm phán, trao đổi chân thành trên cơ sở nhận thức chung và những thỏa thuận của lãnh đạo cấp cao hai Ðảng, hai nước. Trong quá trình đó, hai bên cần duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải, hàng không, kiểm soát tốt bất đồng, không để nảy sinh vấn đề mới ảnh hưởng quan hệ hai nước.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khẳng định, phát triển tình hữu nghị Trung Quốc - Việt Nam là phương châm nhất quán, không thay đổi của Ðảng, Nhà nước và nhân dân Trung Quốc; cho rằng việc phát triển quan hệ hai Ðảng, hai nước là phù hợp với lợi ích căn bản của nhân dân hai nước, có lợi cho hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực.
Hội nghị Thượng đỉnh Apec lần này được đánh giá là cơ hội hòa giải mâu thuẫn của các nước vốn cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt. Trước tiên đó là quan hệ Nhật Bản - Trung Quốc. Bên lề Hội nghị Thượng đỉnh APEC, lãnh đạo hai nước đã làm tan băng quan hệ Trung - Nhật. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cuối cùng đã đồng ý đối thoại song phương với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe trong vòng 30 phút. Phải chăng đây là điểm khởi đầu để đôi bên làm hòa với nhau. Thủ tướng Abe đề nghị thành lập một kênh liên lạc hàng hải, tránh để xảy ra những sự cố trên biển. Ngoài ra, Tokyo mong muốn hải quân hai nước phối hợp hành động với nhau. Tuy nhiên, tranh chấp trên biển Hoa Đông không phải là bất đồng duy nhất giữa hai nền kinh tế thứ nhì và thứ ba toàn cầu. Danh sách các hiềm khích giữa Tokyo và Bắc Kinh khá dài. Chẳng hạn như việc Nhật Bản sửa đổi Hiến pháp chủ hòa hay việc Bắc Kinh đòi Tokyo phải chính thức xin lỗi về những tội ác của quân đội Nhật hoàng trong Chiến tranh thế giới II. Ngoài ra, việc các chính khách và kể cả các đời Thủ tướng Nhật Bản viếng thăm đền thờ Yasukuni cũng như đổ thêm dầu vào lửa.
Giữa Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có rất nhiều điểm bất đồng. Chính vì vậy, nhân dịp Thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại Bắc Kinh, hai bên đều hy vọng sẽ đạt được một vài tiến bộ nào đó, ít ra là trong hồ sơ chống biến đổi khí hậu. Hiện nay, Mỹ và Trung Quốc là hai nước gây ô nhiễm nhiều nhất, chiếm tới 45% tổng lượng khí CO2 phát thải ra trên toàn cầu. Cho dù Washington và Bắc Kinh có quyết tâm hướng tới mục tiêu đạt được một thỏa thuận quốc tế, nhân hội nghị tại Paris vào cuối năm 2015 thì vẫn còn nhiều vấn đề phải giải quyết. Tổng thống Mỹ Obama rất muốn trong bản tổng kết hai nhiệm kỳ của ông có thỏa thuận quốc tế về khí hậu, một trong những ưu tiên trong chiến dịch vận động tranh cử năm 2008 của ông. Hội nghị Paris 2015 là cơ hội cuối cùng để làm việc này trước khi ông rời Nhà Trắng vào đầu năm 2017. Về phía Trung Quốc, theo ông Kenneth Lieberthal, chuyên gia về Trung Quốc tại Học viện Brookings, Washington, “có một áp lực rất lớn trên các vấn đề môi trường trong đó có những chủ đề liên quan đến khí hậu”. Tuy nhiên, vào thời điểm hiện nay, khó có thể biết là Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẵn sàng đi tới mức nào trong hồ sơ chống biến đổi khí hậu.
Quan hệ Nhật - Hàn cũng được hâm nóng khi tối 10/11, Thủ tướng Shinzo Abe và Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye đã có cuộc nói chuyện không chính thức trong bữa tối của các nhà lãnh đạo tham dự APEC lần thứ 22 tại Bắc Kinh. Trong cuộc trao đổi, hai nhà lãnh đạo đã nhất trí thúc đẩy các cuộc đàm phán chuyên viên cấp cao nhằm cải thiện quan hệ giữa hai nước hiện vẫn căng thẳng do nhiều vấn đề, trong đó có những vấn đề liên quan đến quá khứ của Nhật Bản thời chiến. Tuy nhiên, ngoài cuộc gặp ba bên với Tổng thống Mỹ Barack Obama tại La Haye (Hà Lan) hồi tháng 3 vừa qua, quan hệ giữa hai nhà lãnh đạo Nhật Bản và Hàn Quốc vẫn lạnh nhạt.
(Theo Chinadaily, Kyodonews, TTXVN)
Quỳnh Anh
